Bioetyka
Problemy bioetyczne
Metoda in-vitro
Bioetyka bazuje na innych naukach żeby wyciągnąć wnioski. Nie można oceniać danych problemów tylko na podstawie etyki. Trzeba mieć informacje, wnioski zaczerpnięte z innych metod.
Problem niepłodności to problem społeczny. Aż 15% Polskich par jest bezpłodna.
Przyczyny niepłodności:
-religijne, społeczne, antykoncepcja hormonalna, medykamenty szeroko stosowane, styl życia.
Aspekt przeżywania niepłodności i jego różnice u kobiety i mężczyzny.
Metody wspomagające zajście w ciążę to techniki wspomaganego rozrodu. Dzielimy je na:
Naprotechnologia- odnosi się do naturalnych sposobów (długotrwałą, polega na obserwacji głównie kobiety, mało inwazyjna)
Techniki in- vivo - na żywo: inseminacje i przenoszenie gamet- zapłodnienie dokonuje się w ciele kobiety;
(inseminacja- podanie plemników w odpowiednie miejsce w odpowiednim czasie)
Techniki in-vitro- w szkle- zapłodnienie w sztucznych warunkach w laboratorium, zespół procedur prowadzący do uzyskania zapłodnienia.
Różne są odmiany metody in- vitro:
Homologiczne- gdy obie gamety pochodzą od obu małżonków
Heterologiczne- gdy przynajmniej jedne gamety pochodzą od obcych dawców.
Pierwsza udana próba poczęcia dziecka z met. In-vitro była w 1978r.
M. Szamatowicz pierwszy w Polsce dokonał zapłodnienia met. In-vitro w 1987r.
Dziś ok. 60 placówek w Polsce prowadzi tego typu zabiegi.
10-13 tys. Kosztuje jedna seria.
Etapy procesu in-vitro
-przygotowanie rodziców: badania, konsultacje, psychoanaliza
hiperstymlacja jajników- jajniki do8-10 komórek jajowych wytwarzają
-pobranie kom. Jajowej i plemników
laboratolryjne połączenie gamet, kom. Jajowa 3-4 dni się hoduje, transfer do dróg rodnych kobiety i inplantacja do miednicy, zapłądnia się kilka zarodków naraz i te kilka transferuje się jednocześnie
diagnostyka preinterplantacyjna- jeśli są dysfunkce likwiduje się przeważnie te embriony
Jak in-vitro może być wykorzystane w przyszłości?
klonowanie- odzwierciedlenie tego samego gatunku
parterogeneza- rozmnażanie bezplodne- np. z 2 kom. Jajowych bez plemników
transplantacja macicy kobiety do zwierząt
ektogeneza- hodowanie embrionów w inkubatorach w laboratorium'
Problemy i dylematy etyczne odnosnie stosowania ej metody.
In- vitro homologicznego:
Oderwanie poczęcia od aktu małżeńskiego (prokreacyjnego)- styechnicyzowanie prokreacji
Ryzyko powikłań dla matki - np. w wyniku hiperstymulacji jajników
Pobranie gamet- masturbacja zniszczy celowość współżycia małżeńskiego, filmy pornograficzne itd.
Co w przypadku chorób, śmierci? Czy można wykorzystać nasienie od osoby która już nie żyje z banku spermy?
Czy możemy krzywdzić dziecko i skazywać go na wytykanie palcami z powdu metody z jakiej go poczęto?
Usuwanie innych zapłodnionych komórek- który embrion ma prawo przeżyć i dlaczego akurat ten?
Nie ma jednej etyki prawidłowej dla kazego i zawsze obowiązującej. Nie ma żadnego kierunku, nie można wybrać absolutnej racji.
Problemy etyczne met. In-vitro heterologicznego:
Rodzice obcy- kom. Od innych rodziców pochodzą
Rodzice zamierzeni
Rodzice genetyczni
Matka naturalna
Matka zastępcza
Czy mówić dziecku o biologicznych rodzicach?
Czy mówic w jaki sposób go poczeto?
Czy osoby poza małżeństwem mają prawo posiadać dzieci? m.in. pary homoseksualne?
Co z odpowiedzialnością rodziców genetycznych w przypadku śmierci tych, którzy gop wychowują?
Czy ma prawo do spadku po rodz. Genetycznych?
Niebezpieczeństwo kazirodztwa.
Czy mamy prawo dzielić się tym jak zdolność przekazywania życia
Problemy homologiczne i heterologiczne:
Kto ma prawo powoływać do życia?
Kto ma prawo decydować, który embrion ma pozostać?
Ingerencja w geny, wszczepianie wybranych genów, np. wybrany kolor oczu.
Zagrożenie powstania himer- obojnaki.
Co robić w przypadku zrezygnowania którejś ze stron?
Kwestia odpłatności? Czy mają prawo pobierać za to pieniądze?
Problemy etyczne lekarza? Kto może powoływać do życia? Kto może zabijać poprzez embrioredukcje?