METODY BADAŃ W PEDAGOGICE
Metodologia badań pedagogicznych -jest nauką o zasadach i sposobach postępowania badawczego zaleconych i stosowanych w pedagogice Przez zasady czyli reguły lub normy takiego postępowania rozumie się pewne najogólniejsze dyrektywy (zalecenia ) mają na celu ustawienie w miarę skutecznego przeprowadzenia badań . Natomiast sposobami postępowania badawczego nazywa się mniej lub bardziej skonkretyzowane procedury (strategie) gromadzenie opracowania interesujących badacza wyników (materiału badawczego ) Sposoby te noszą nazwę metody techniki .
Metodologia - uprawnia w sposób opisowy zajmuje się faktycznie stosowanymi sposobami w postępowaniu badawczym To znaczy , interesuje się opisem zazwyczaj na przykładzie dotychczas przeprowadzonych badań w określonej dziedzinie .
Metody i Techniki badań - to sposoby postępowania naukowego, mające na celu rozważanie sformułowanego uprzednio problemu . Różnice między nimi upatruje się tutaj w tym że metody są raczej ogólnie zaleconymi (postulowanymi ) sposobami rozwiązywania nurtujących badacza problemów . Techniki natomiast odnoszą się do bardziej uszczególnionych sposobów postępowania badawczego faktycznie stosowanych w danej nauce .Są one więc także metodami badań , lecz nie w ogólnym a węższym znaczeniu tego słowa
Najbardziej znaczące znają się być metody badań zainteresowane racjonalnym poszukiwaniem zrozumienia i nadania sensu poszczególnym faktom .
Metody badań humanistycznych i społecznych jako wiodące -pozwalają one bowiem na odkrycie podstawowych struktur wychowania , na wyodrębnienie istoty tego co specyficzne dla pedagogiki i co nadaje podstawowego znaczenia podejmowanym przez nią problemów Ksiądz Marian Nowak wyróżnia pięć metod badawczych :
Metoda Fenomenologiczna- zaczynająca od opisu oddającego stanu rzeczy prowadzi następnie do zrozumienia istoty rzeczy do sedna zjawiska idąc ponad bezpośrednie dane badań empirycznych Metoda ta usiłuje ująć podstawowe struktury znaczenie i sens procesu wychowania . Wymaga ona realistycznego podejścia i opisywania rzeczywistości wychowania Jej cechą charakterystyczną jest to , że opisujący nie jest do końca pewny do czego jego opis może doprowadzić co z niego wyniknie jaki sens ukaże mu się się po momocie analizy tego co zapisał , a tym mniej jaki sens wydobędzie czytający.
Metoda Hermeneutyczna - metoda interpretowania i rozumienia tekstów , dokumentów Wychodząc od analizy doświadczenia wychowawczego na bazie jego potocznego pojmowania oraz stawianych mu oczekiwań usiłuje dochodzić do odnowionego rozumienia , które zdolne byłoby nadać nowy sens konkretnej „ sytuacji wychowawczej „ Według Diltheya jest metodą refleksji W pedagogice staję się metodą rozumienia poszczególnych faktów , których znaczenie jest niej odczytywane
Metoda Dialektyczna- dzięki niej możliwy jest taki proces refleksji , który obejmuje przeciwstawne sobie bieguny ( tezę -antytezę ) i potrafi prowadzić je do jeszcze pełniejszej syntezy Metoda ta może prowadzić do schematów w przypadku kiedy będzie jedyna w badaniu pedagogicznym .
Metoda Witalistyczna - opracowana przez Romano Guardiniego znana pod nazwą „ filologii biegunów przeciwstawnych „ lub „filologii przeciwieństw Jest to zarys systemu który aczkolwiek jest bardzo zbliżony do metody dialektycznej , nie prowadzi jednak owych dwu przeciwstawnych elementu (teza-antyteza ) do wyłaniani trzeciego (syntezy ) lecz dąży do utrzymania stanu zawieszenia wyzwalającego specyficzne napięcie między poszczególnymi elementami relacji przeciwieństwa Guardini wyróżnia trzy grupy przeciwieństw : interaempiryczne , transempiryczne, transcendentalne.
Dzięki tej metodzie można uniknąć takich błędów jak : mówienie o człowieku abstrakcyjnym czy używanie schematów czarne -białe
Interdyscyplinarność - często mówi się o jej dwu rodzajach :
interdyscyplinarności związanie z badaniami w pedagogice występuje wśród innych sposobów postępowania naukowego . Wtedy mówić można wprost o „metodzie interdyscyplinarnej” jako metodzie badań
oraz interdyscyplinarności w praktyce wychowawczej zwłaszcza w odniesieniu do poszczególnych dyscyplin szkolnych
Pedagogika jest związana z takimi naukami , które dotyczą człowieka Dlatego pedagog musi posiadać zdolność otwierania się i wychodzeniu ku wiedzy nauk teologicznych , filozoficznych , psychologicznych , socjologicznych Dzisiaj w zasadzie każda nauka jest świadoma , że nie jest autonomiczna ale zależy od innych nauk
Wiedza ludzka rozwija się wprawdzie w ramach poszczególnych sektorów badań ale te badania nie mogą pozostać w izolacji zamknięte jedynie na drugie , tak jak by nie posiadały odniesień i wzajemnych powiązań Im bardziej poszczególne dyscypliny się rozwijają , tym bardziej wyłania się potrzeba interdyscyplinaronośći czy też wzajemnego otwierania się poszczególnych dyscyplin na siebie