Układ żylny i chłonny

Układ żylny

• układ żyły głównej górnej

• układ żyły głównej dolnej.

• żyły serca

Żyły serca

• Zatoka wieńcowa uchodzi do prawego przedsionka. Do zatoki wieńcowej uchodzą:

• Żyła serca wielka

• Żyła tylna komory lewej

• Żyła serca średnia

• Żyła serca mała

• Żyła skośna przedsionka lewego

• żyły serca przednie uchodzą do prawego przedsionka

• Żyły serca najmniejsze uchodzą do komór i przedsionków

Żyła główna górna

zbiera krew z górnej (nadprzeponowej) części ciała. Powstaje ona z połączenia się dwóch żył ramienno-głowowych prawej i lewej. Te powstają z połączenia żył szyjnej wewnętrznej i podobojczykowej. Żyła szyjna wewnętrzna zbiera krew z głowy i szyi, biorąc swój początek w jamie czaszki z zatok opony twardej. Żyła podobojczykowa jest przedłużeniem żyły pachowej, odprowadza ona krew z całej kończyny górnej, dolnej części szyi oraz z górnej i bocznej części ścian klatki piersiowej. Żyła pachowa powstaje z połączenia się dwóch żył ramiennych towarzyszących tętnicy ramiennej.

Żyła główna dolna

zbiera krew z dolnej części ciała, powstaje z połączenia żył biodrowych wspólnych, prawej i lewej. Żyła biodrowa wspólna powstaje z połączenia żyły biodrowej wewnętrznej i zewnętrznej. Żyła biodrowa wewnętrzna powstaje z połączenia żył trzewnych i ściennych zbierających krew z miednicy mniejszej. Żyła biodrowa zewnętrzna jest przedłużeniem żyły udowej.

Dopływy żyły głównej dolnej

• Ścienne; lędźwiowe, przeponowe,

• Trzewne:

• jądrowa lub jajnikowa prawa,

• wątrobowe,

• nerkowe,

• nadnerczowe (lewa uchodzi do ż. nerkowej lewej)

• Żyły biodrowe wspólne

Żyła wrotna

• powstaje z połączenia żyły krezkowej górnej i żyły śledzionowej, do której uchodzi żyła krezkowa dolna oraz żyły pochodzące z trzustki, żoładka i dwunastnicy, a także żyła wieńcowa żołądka, mająca połączenia z żyłami dolnej części przełyku;

• żyła wrotna dzieli się po wejściu do wnęki wątroby na mniejsze rozgałęzienia, uchodzące ostatecznie do naczyń włosowatych z których biorą początek żyły wątrobowe

Żyły kończyny dolnej

• Układ powierzchowny:

• łuk żylny grzbietowy i podeszwowy stopy z których wychodzą:

• Żyła odpiszczelowa

• żyła odstrzałkowa

• Układ głęboki- żyły głębokie biegną razem z jednoimiennymi tętnicami jako żyły towarzyszące które łączą się w tętnicę podkolanową, która przechodzi w żyłę udową

• Dopływy żyły udowej:

• Głęboka uda

• Sromowe zewnętrzne

• Okalająca biodro powierzchowna

• Nabrzuszna powierzchowna

Żyły kończyny górnej

• Układ powierzchowny:

• Żyła odłokciowa - uchodzi do jednej z żył ramiennych

• Żyła odpromieniowa - uchodzi do żyły pachowej

Układ głęboki;

• Żyły towarzyszące ( po dwie dla każdej tętnicy)

• żyła pachowa -pojedyncza powstaje z dwóch żył ramiennych i żyły odpromieniowej

żyła pachowa przechodzi na wysokości I żebra w żyłę podobojczykową

Układ chłonny

• Do układu chłonnego zalicza się:

• naczynia chłonne (limfatyczne),

• węzły chłonne,

• migdałki,

• grasicę,

• śledzionę i

• chłonkę.

Układ chłonny - mówiąc najogólniej - ma za zadanie odprowadzanie płynów z przestrzeni międzykomórkowych poprzez węzły chłonne i drogą przewodów chłonnych doprowadzenie ich do układu żylnego.

Naczynia i węzły chłonne

• Naczynia chłonne powierzchowne umiejscowione są w skórze i tkance podskórnej.

• Naczynia i węzły chłonne głębokie usytuowane są w sąsiedztwie naczyń krwionośnych o większej średnicy.

• Naczynia chłonne mają zastawki, które zapewniają odpływ (przepływ) chłonki tylko w jednym kierunku. Naczynia chłonne leżą w przestrzeniach o zmiennym ciśnieniu, co powoduje przesuwanie się ich zawartości (znajdującego się w nich płynu, chłonki) ku górze.

• Naczynia chłonne odprowadzają chłonkę do regionalnych węzłów chłonnych.

Węzły chłonne głowy i szyi

• Głowy: potyliczne, sutkowe, przyusznicze powierzchowne i głębokie twarzowe: policzkowe, nosowo-wargowe, jarzmowe, żuchwowe.

• Szyi: podbródkowe, podżuchwowe, szyjne przednie powierzchowne i głębokie (np.: przedkrtaniowe, tarczowe przed- i przytchawiczne) oraz szyjne boczne powierzchowne i głębokie (leżące wzdłuż przebiegu żyły szyjnej wewnętrzne), oraz nadobojczykowe i zagardłowe.

Węzły chłonne kończyny górnej

Węzły chłonne umiejscowione są w dole łokciowym i pachowym. W obrębie ramienia położone są naczynia i węzły chłonne ramienia, które łączą się z dużym zgrupowaniem węzłów leżącym w jamie pachowej. Do węzłów tych spływa chłonka nie tylko z kończyny górnej, ale także i z bocznej ściany klatki piersiowej.

Układ chłonny kończyny dolnej

• naczynia powierzchowne i głębokie:

• stopy,

• podudzia

• węzły chłonne:

• podkolanowe powierzchowne i głębokie,

• pachwinowe powierzchowne i głębokie.

Układ chłonny piersiowy

• W ścianie klatki piersiowej węzły chłonne:

• powierzchniowe i głębokie,

• międzyżebrowe przednie i tylne,

• przysutkowe,

• przymostkowe,

• przedkręgowe,

• przeponowe górne,

• osierdziowe.

• śródpiersiowe.

• Z trzewi klatki piersiowej odprowadzają chłonkę węzły chłonne:

• przednie i

• tylne.

Układ chłonny trzewi

• W obrębie ścian brzucha węzły chłonne:

• lędźwiowe prawe i lewe,

• przeponowe dolne,

• aortowe.

W jamie brzusznej grupują się one w okolicy: pnia trzewnego, żołądka, trzustki, wątroby, śledziony, są też węzły krezkowe górne i dolne, jak również nerkowe, nadnerczowe.

Układ chłonny miednicy

• węzły chłonne ścienne:

• biodrowe zewnętrzne,

• biodrowe wewnętrzne

• trzewne, różniące się w zależności od płci, jak:

• przypęcherzowe,

• przymaciczne,

• przypochwowe,

• przyodbytnicze.

Wielkie pnie chłonne

• Przewód piersiowy

• Przewód chłonny prawy

Przewód piersiowy

Przewód piersiowy rozpoczyna się w górnej części jamy brzusznej zbiornikiem mleczu. Powstaje on z połączenia pni chłonnych lędźwiowych, zbierających chłonkę z dolnej części ciała. Uchodzi w lewym kącie żylnym (jest to miejsce połączenia żyły podobojczykowej z żyłą szyjną wewnętrzną lewą). Przewód ten drenuje całą dolną część ciała (kończyny dolne, miednicę, brzuch) i lewą górną połowę ciała.

Przewód piersiowy

• Do przewodu piersiowego uchodzą:

• Pnie chłonne lędźwiowe

• Pnie jelitowe

• Pień szyjny lewy

• Pień podobojczykowy lewy

• Pnie śródpiersiowe lewe

Przewód chłonny prawy

• drenuje prawą górną część ciała,

• powstaje z pnia szyjnego prawego i pnia podobojczykowego prawego

• uchodzi do prawego kąta żylnego ( miejsce połączenia z. szyjnej wewnętrznej prawej i podobojczykowej prawej ).

• Do przewodu chłonnego prawego uchodzą:

• Pień szyjny prawy

• Pień podobojczykowy prawy

• Pnie śródpiersiowe prawe

Śledziona

• Śledziona jest nieparzystym narządem jamy brzusznej - położonym w lewym podżebrzu, wewnątrzotrzewnowo. Kształt jej jest zależny od stanu sąsiadujących narządów (żołądek, okręznica, nerka, trzustka). Masa jej wynosi od 150 do 200 g, długość około 12 cm, szerokość 7 cm, grubość około 4 cm. W śledzionie daje się wyróżnić powierzchnię przeponową, wypukłą i trzewną wklęsłą, brzeg górny i dolny oraz koniec (biegun) przedni i tylny. Na powierzchni trzewnej znajduje się wnęka śledziony, a w niej tętnica i żyła śledzionowa, widoczna jest tam powierzchnia żołądkowa, okrężnicza i nerkowa. Od zewnątrz śledzionę pokrywa otrzewna i leżąca pod nią torebka.

• Na preparatach mikroskopowych śledziony widoczna jest miazga czerwona z zatokami śledziony, beleczki łącznotkankowe z tętnicami i żyłami, naczynia włosowate oraz grudki chłonne wchodzące vy skład miazgi białej.

• Funkcje: wytwarzanie limfocytów, fagocytowanie zużytych krwinek czerwonych, wytwarzanie przeciwciał mających istotne znaczenie immunologiczne w przemianie materii,magazyn krwi i regulator jej ciśnienia.

1

---