OKRES PRENATALNY
Zapłodnienie polega na połączeniu komórki jajowej z plemnikiem (zygota).
Okres zapłodnionej komórki jajowej przechodzi 3 okresy:
1. O. jaja płodowego 0-3 tyg.
2. O. zarodkowy 4 tyg.-2 m-c (narządy pierwotne)
3. O. płodowy 3 m.-c - do końca (narządy wtórne)
OKRESY:
faza jajowa 0-2 tyg
organizm ma formę jaja
komórka dzieli się wiele razy (kiedy zapłodnione jajo posuwa się do macicy)
kiedy osiągnie macicę ma wielkość ma wielkość główki szpilki
przygotowanie macicy -estrogen, -progesten (wyzwalają one substancji pierwsze pożywienia dla jaja
kiedy trafia do macicy przez kilka dni jest nie przyczepione
jajo przymocowuje się po 10 dniach od zapłodnienia przez wypustki łącząc się ze ścianą macicy przez nią z krwiobiegiem skąd czerpie pożywienie
faza embrionalna 3 tyg.-2 m-c
szybkie zmiany
pod koniec tego okresy embrion ma postać miniaturki człowieka
przy połączeniu się z macicą komórka dzieli się na trzy warstwy - listki zarodkowe
Ektoderma : (zewnętrzna)naskórek, włosy, paznokcie, gruczoły potowe, układ nerwowy, komórki czuciowe, narządy zmysłów, soczewki oczne, nabłonek ust, nosa i odbytu, szkliwo zębów
Entoderma: (wewnętrzna) nabłonek jelita, nabłonek tchawicy, oskrzeli i płuc, trzustka, wątroba, nabłonek woreczka żółciowego, tarczyca, przytarczyca, pęcherz moczowy
Mezoderma: (środkowa)mięśnie gładkie szkieletowe i sercowe, skóra, tkanka łączna, kostna, chrzęstna, zębina, krew i naczynia krwionośne, nerki, jądra i jajniki
tworzy się łożysko pokrywa ½ ściany macicy
pępowina
pęcherz płodowy - zawiera wody płodowe przytrzymujące zarodek i chroniące go
krew dostarcza wodę, tlen i materiały odżywcze
embrion rozwija własny system krążenia uzależniony od łożyska - filtr
głowa najbardziej rozwinięta, pojawiają się usta, nos, szczęka, oczy
zachwiane proporcje ciała
tworzy się struktura serca 18 tydzień , serce funkcjonuje w postaci niezależnych skurczów
jelita w pępowinie
brak kości tylko chrząstki
rozwój układu nerwowego zapoczątkowany w fazie jajowej
z ektodermy tworzy się cewka nerwowa w niej kształtuje się mózgowie i rdzeń kręgowy
5 tydz. mózg, rdzeń przedłużony międzymózgowie, kora mózgowa
pojawiają się neurony bez wypustek
faza zarodkowa
udoskonalają się struktury powstałe w fazie embrionalnej
ZAGROŻENIA OKRESU PRENATALNEGO
Zagrożenia fizyczne :
Faza jajowa
zapłodnione jajo może odumrzeć z braku pożywienia, zanim zagnieździ się w ścianie macicy, z uwagi na czas potrzeby na przebycie jajowodu
nieprzygotowanie ścianki macicy na przyjęcie jaja z powodu braku równowagi między gruczołem przysadki a jajnikami
zagnieżdżenie zapłodnionego jaja w ścianie jajowodu
zagnieżdżenie jaja w małej przestrzeni tkanki o budowie włóknistej w ścianie macicy co utrudni pożywienie.
Faza embrionalna
poronienie - wynik złego odżywiania, zaburzenia hormonalnego, stresy emocjonalne - spowodują, że zarodek zostanie usunięty ze ściany macicy.
nieprawidłowości rozwojowe
Faza płodowa
możliwość poronienia do 5-tyg. Księżycowego zwłaszcza w tym czasie kiedy pojawiła by się miesiączka
poród przedwczesny z komplikacjami z możliwością śmierci płodu
poród opóźniony z komplikacjami z możliwością śmierci płodu
kompilacje porodu - wynik przenoszenia płodu, niekorzystnego położenia płodu w macicy oraz zaburzeń hormonalnych spowodowanych przeżyciami stresowymi
nieprawidłowości rozwoju - mogą opóźniać rozwój płodu lub wywierać wpływ na rozwój jego organów, zwłaszcza mózgu.
Zaburzenia rozwoju:
To zakłócenie normalnej prawidłowości rozwoju różnych cech fizycznych.
Przyczyny zaburzeń:
wadliwość genów, lub zakłócenia w środowisku wewnątrzmacicznym
zakłócenia w środowisku wewnątrzmacicznym w czasie kształtowania się poszczególnych organów
Do najpoważniejszych i najpowszechniejszych czynników zaburzających środowisko wewnątrzmaciczne należą:
wyraźne i długotrwałe niedożywienie matki powodujące niedorozwój umysłowy dziecka, lub pewne defekty fizyczne - krzywica, padaczka, prażenie mózgowe. Czasami martwe dzieci. Pożywienie powinno być bogate w białko, tłuszcze, węglowodany, witaminy
zaburzenia wydzielania wewnętrznego - spowodowane dziedzicznością lub zaawansowanym wiekiem matki, gdy równowaga hormonalna jest zakłócona zmianami związanymi z okresem przekwitania - prowadzi do „kretynizmu” (deformacja ciała i obniżenie inteligencji), do małogłowia (niedorozwój umysłowy i małe rozmiary oraz spiczastość czaszki) lub do mongolizmu niedorozwój umysłowy któremu towarzyszą takie cech jak min skośne oczy, deformacja czaszki
nałogowy alkoholizm szkodliwy dla oczu i widzenia
nadmierne palenie papierosów - oddziaływuje na serce i ukł. krążenia płodu, oraz po urodzeniu wolniejszy rozwój, gorsze przystosowanie społ., słabsze czytanie, niski wzrost
nadużywanie leków i narkotyków środki takie jak heroina, kokaina, marihuana są szkodliwe gdy zażywa się ich systematyczne i w nadmiernych ilościach, a leki tj. aspiryna, śr. uspokajające podawane w celach leczniczych mogą ale nie muszą być szkodliwe
ciężkie przewlekłe i wyczerpujące choroby
różyczka- 3-4 m-c ciąży może spowodować kataraktę, głuchotę, wady serca, defekt uzębienia, małogłowie lub niedorozwój umysłowy. Po 5-m.-cu ma mały lub żaden wpływ.
syfilis zabija, niedorozwój umysłowy, ślepota, głuchota
rzeżączka wrodzona ślepota
gruźlica, cukrzyca podobnie jak niedożywienia
niekorzystne warunki środowiskowe zależą od czasu występowania tego oddziaływania. Jeśli pojawiają się w okresie wykształcenia się jakiegoś organu płodu to prawdopodobieństwo nieprawidłowości rozwojowych jest większe.
toksyny pochodzenia ołowiowego lub fosforowego - poronienie, ślepota, niemota i inne anormalności.
czynnik Rh - poronienie, martwy płód, niższy stopień inteligencji
promieniowanie X i rad - mikrocefalia (mała głowa i mózg niedorozwój umysłowy)
wiek rodziców
Zagrożenia psychologiczne
tradycyjne poglądy na wpływ warunków prenatalnych jeżeli na ludzie będą wierzyć, że myśli, emocje czy działania przyszłej matki mają wpływ na przyszłe dziecko to ojciec może czuć urazę do matki gdy dziecko nie spełni jego oczekiwań
stres przeżywany przez matką długotrwały stres emocjonalny we wczesnej fazie ciąży może spowodować nadczynność nadnercza to prowadzi do wytwarzania hormonu hydrokortyzonu który we wczesnej fazie ciąży może spowodować defekty fizyczne, niedorozwój umysłowy
nieprzychylne postawy osób znaczących doprowadzają matkę do stresu