ŚCIEŻKA KRYTYCZNA

a)suma czasów trwania poszczególnych czynności na ŚK określa czas trwania całego przedsięwzięcia

b)jakiekolwiek przesunięcia terminów na ŚK prowadzi do opóźnienia realizacji całego przedsięwzięcia

Warunki, które muszą być spełnione na ścieżce krytycznej:

a)NWP=NPP - najwcześniejszy możliwy początek=najpóźniejszy dopuszczalny początek

NWK=NPK - najwcześniejszy możliwy koniec=najpóźniejszy możliwy koniec

b) Lc=0 - luzy czasowe na ŚK=0

c) Zc=Zs=Zw=Zn=0 - zapasy czasu=0

d) Σtij=tp - suma czasów trwania poszczególnych czynności=czasowi całego przedsięwzięcia

TECHNIKI ORGANIZATORSKIE

Umożliwiają planowanie i koordynowanie w czasie różnych czynności. Składają się na nie dwa elementy:

a)instrument badawczy - w postaci modeli: fizycznego (makiety, modeli przestrzennych), matematycznego (funkcje matem), graficznego (wykresy, schematy)

Metoda organizatorska - usystematyzowane postępowanie oparte na naukowych zasadach, mające na celu rozwiązanie konkretnego problemu organizatorskiego.

Techniki organizatorskie graficzne charakteryzują się przejrzystością oraz są łatwo przyswajalne.

Rodzaje technik organizatorskich graficznych:

• harmonogramy

• cyklogramy

• wykresy Gantta

• planowanie sieciowe

HARMONOGRAMY

Autor, polski uczony - Karol Adamiecki.

Jest to wykres graficzny wyrażający porządek czynności, czy to występujących kolejno czy też odbywających się jednocześnie, a wykonywanych przez różne organy, pracujący jako jedna zbiorowa całość.

Ustalają plan przebiegu czynności i ich podział na określone stanowiska w danym przedziale czasowym.

Technika sporządzania harmonogramu:

- spis czynności

- pomiar czasu ich trwania jeżeli dotyczą one prac już wykonanych lub określenie przewidywanych czasów trwania wszystkich czynności składających się na dane przedsięwzięcie

- zestawienie tabelaryczne uzyskanych pomiarów

- sporządzanie grafików

Harmonogram zadań rzeczowych - wyszczególnia rodzaj wykonywanych procesów (mówi o tym co należy zrobić, aby wykonać zadanie).

Harmonogram zapotrzebowania zasobów produkcji nieodzownych do wykonania zadań rzeczowych. Sporządza się na podstawie harmonogramu zadań rzeczowych (pracownicy, urządzenia, śr transp, materiały).

Elementy harmonogramu:

- Zestawienie analityczne wyszczególniające rodzaj procesu wykonywanego

- Podstawowe dane liczbowe charakteryzujące ten proces

- Graficzny przebieg realizacji zadania podany w określonej skali

- Wykresy sprawdzające sporządzone w postaci np. harmonogramów zatrudnienia, robotników lub określonej specjalności robotniczej, pracy maszyn i urządzeń wskazującej na stopień wykorzystania ich wydajności lub wykorzystania czasu ich pracy.

CYKLOGRAMY

Są odwzorowaniem wykonanych czynności w układzie współrzędnych.

Oś X - t (czas)

Oś Y - rozmiar wykonanych prac (np. m3, km)

tgα - świadczy o intensywności wykonywanych prac (im większy tym większa intensywność prac).

Technika szczególnie przydatna przy pracach o charakterze liniowym.

- są bardzo przejrzystą techniką

- łatwość wyodrębniania przedziałów czasu, w których nie są wykonywane żadne czynności

- łatwość wykonania

- kąt α mówi nam o intensywności prac w danym przedziale czasu

WYKRESY GANTTA

Graficzny środek przedstawiania relacji czasowych jakie zachodzą pomiędzy poszczególnymi etapami postępowania, którego celem jest wykonanie określonej pracy.

Wprowadzają do wykresu element kontroli i w jej wyniku korekty planu.

Wykresy Gantta:

- wykres wydajności robotników, podaje on stopień norm pracy, a jeżeli robotnik norm tych nie wykonuje umożliwia zestawienie przyczyn tego stanu rzeczy

- wykres wykorzystania maszyn i urządzeń, umożliwia rejestrację godzin pracy poszczególnych maszyn i urządzeń oraz ustala liczby godzin przestojów z podaniem przyczyn

- wykres planowania, stosowany do organizowania procesów produkcji oraz prac złożonych, pozwala on zapewnić ciągłość pracy, właściwie wykorzystać oraz równomiernie obciążyć wszystkie stanowiska, zapobiega przestojom oraz zmniejsza czas ich trwania

Wykres planowania:

- początek zadania

- koniec zadania

- czas nadrobiony w stosunku do planu

- rezerwa czasu na wykonanie poprzedniego zadania

- faktyczny przebieg realizacji zadania w stosunku do planu

SIEĆ ZALEŻNOŚCI - elementy potrzebne do utworzenia

a)zestawienie wszystkich czynności składających się na dane przedsięwzięcie

b)określenie czasu trwania poszczególnych czynności oraz stopnia zaangażowania sił i środków pracowników

c)ustalić technologiczne (logiczne) związki zachodzące pomiędzy poszczególnymi czynnościami, sprawdzające się do określenia:

• jakie czynności muszą poprzedzać daną czynność

• jakie czynności muszą następować po danej czynności

• jakie czynności mogą przebiegać równolegle

• w sieciach bardziej skomplikowanych należy określić następstwo zdarzeń

RÓŻNICE

Harmonogram - określa rodzaj wykonywanej czynności, ilość robotników i maszyn ją wykonujących oraz czas jej trwania.

Wykres sprawdzający - podaje ilość robotników i maszyn niezbędnych do wykonania danej czynności w danym dniu, lecz nie określa rodzaju czynności.

Wykres obciążeń - określa ile danemu zespołowi roboczemu zajmie wykonanie pracy w stosunku do czasu trwania całego zadania. Zamiast nazwy czynności w pierwszej kolejności jest nazwa zespołu (nazwisko pracownika).

Przedstawia jak poszczególne zespoły lub osoby obciążone są pracą w poszczególnych dniach.

Zapas całkowity - jest to rezerwa czasu, która może być wykorzystana na wykonanie danej czynności bez wpływu na termin zakończenia przedsięwzięcia. Rezerwa ta wynika z faktu, że czynność może być wykonana w przedziale czasu między najwcześniejszym możliwym terminem jej rozpoczęcia, a najpóźniejszym terminem jej zakończenia.

Jeżeli zapas całkowity nie istnieje to nie istnieją pozostałe zapasy czasu.

Zapas swobodny - jest to rezerwa czasu jaką dana czynność rozporządza bez względu na zapasy jakie mają następne czynności tego samego ciągu, inaczej jest to rezerwa czasu pozostająca w danej czynności, gdy wszystkie poprzednie i następne działania odpowiednia zakończą i rozpoczną w najwcześniejszych możliwych terminach.

Zapas warunkowy - jest to rezerwa czasu jaką dana czynność rozporządza bez wpływu na zapasy jakie mają poprzednie czynności.

Zapas niezależny - jest to rezerwa czasu jaka może być wykorzystana w pełni bez wpływu na zapas jakiejkolwiek innej czynności tak poprzedniej jak i następnej.

Zapas niezależny jest częścią zapasu swobodnego lub warunkowego i jeżeli któryś z tych zapasów nie występuje (lub=0) to również nie występuje zapas niezależny.

Zasada racjonalnego gospodarowania a diagram przełomu i syntezy.

Zasada racjonalnego gospodarowania polega na tym aby:

a)określony poziom realizacji celu osiągnąć przy jak najmniejszym nakładzie środków

b)przy danym nakładzie środków osiągnąć jak najwyższy stopień realizacji celów

W diagramie przełomu wielkość produkcji ulega zmianie, natomiast w diagramie syntezy wielkość produkcji jest stała (niezmienna) czyli jak powinno być nasycenie środkami trwałymi, jak zminimalizować koszt jednostki produkcji.

Zarówno diagram przełomu jak i syntezy służy do osiągnięcia określonego poziomu realizacji celu przy jak najmniejszych kosztach.

W diagramie przełomu staramy się osiągnąć dany poziom produkcji przy jak najmniejszych kosztach stałych i zmiennych. Służą do tego punkty przełomu, w których następuje zrównanie kosztów dwóch technik. Dzięki punktom przełomu można wybrać optymalny wariant rezygnując z technik bardziej kosztownych na rzecz technik bardziej sprawnych, mniej kosztownych i wydajniejszych.

Diagram syntezy umożliwia nam wyznaczenie optymalnej odległości między drogami lub optymalnej gęstości dróg przy min. kosztach jednostkowych transportu drewna.

Koszty zmienne.

Koszty, które zależą od wielkości produkcji.

C1 - stawka godz wynagrodzeń

C2 - stawka godz zużycia energii

C3 - koszty wynagrodzeń nie związane z rodzajem stosowanej technologii

C4 - koszty zużycia materiałów

t - czas jednostkowy (niezbędny na wykonanie jednostki produkcji.

kz=t*(C1+C2+C3+C4)

kz - jednostkowy koszt zmienny wyprodukowania jednostki produkcji

Kz=kz*x - sumaryczny koszt zmienny

Koszty stałe.

Nie zależą od wielkości produkcji, ale zależą od rodzaju stosowanej technologii.

• Dla urządzeń wyspecjalizowanych

Ks=A+N+R

A - roczne koszty amortyzacji

N - roczne koszty konserwacji

R - roczne koszty remontów

• Dla urządzeń uniwersalnych

Ks=(A+N+R/D)*T

D - ilość dni pracy danego urządzenia w roku

T=X/V

T - czas pracy tego urządzenia przy danych pracach. Zależy od:

X - rozmiar zadań

V - wydajność danego urządzenia

• Dala urządzeń uniwersalnych - koszty względnie stałe - bierzemy tu pod uwagę wielkość produkcji X

Ks=(A+N+R/D*V)*X

METODA LAGRANGEA

(współczynników nieoznaczonych)

Kiedy z niej skorzystać:

• Kiedy ilość nakładów inwestycyjnych mniejsza od potrzeb

• Gdy mamy więcej niż jeden obiekt

• Żeby obiekty różniły się poziomem efektywności

Zależności:

tgα=λ

λ<0 =>J<N - nakłady inwestycyjne jakimi dysponujemy są mniejsze od niedosytu

λ=0 =>J=0 - nakładów inwestycyjnych jest tyle aby uzyskać optymalną gęstość

λ>0 =>J>N - za dużo ponieśliśmy nakładów inwestycyjnych (przeinwestowanie)

---