5. CML - Capital Market Line, Rynkowa Linia Kapitału
Zbiór portfolio o minimalnym odchyleniu standardowym i zbiór efektywny
Rozważmy portfolio złożone ze wszystkich aktywów istniejących na rynku. Załóżmy, że jest ich N.
Rys. 7.11.. Zbiór portfeli minimalizujących odchylenie standardowe i zbiór efektywny
Zbiór portfeli efektywnych jest częścią zbioru o minimalnych odchyleniach, a tworzy go krzywa AH. Jest to ta część zbioru o minimalnym odchyleniu standardowym, która dla portfeli o tym samym ryzyku oferuje portfele o wyższej stopie zwrotu.
Konstrukcja CML
Załóżmy teraz, że do portfela włączać można również aktywa bez ryzyka, i że aktywa te mogą być zarówno inwestowane, jak i pożyczane po tej samej stopie oprocentowania.
Rozważmy portfolio, złożone z dwu aktywów: X1 - aktywo obarczone ryzykiem i X2 - bez ryzyka.
Wówczas:
,
gdzie:
Rf - jest stopą zwrotu z aktywa bez ryzyka, a więc jej wartość oczekiwana jest równa wartości stopy Rf,
w1 - jest proporcją zainwestowania w X1,
w2 - proporcja zainwestowania w aktywo bez ryzyka X2.
Ryzyko portfela,
.
Ponieważ dla aktywa X2 bez ryzyka, odchylenie standardowe σ2=0, zatem:
,
stąd:
.
Stąd
Oczekiwana stopa zwrotu portfela złożonego z aktywa wolnego od ryzyka i aktywa obarczonego ryzykiem jest liniową funkcją jego odchylenia standardowego, Rys.
Rys. Zbiór możliwych portfeli, złożonych z aktywów z ryzykiem i bez ryzyka
Inaczej mówiąc, w rozważanej sytuacji zbiór możliwych portfeli jest liniowy. Punkt C pokazuje portfel, który zawiera tylko aktywa bez ryzyka, w2=100%, a więc σp=0, a oczekiwana stopa zwrotu z portfela wynosi .Punkt M obrazuje portfel, złożony w 100% z aktywa obarczonego ryzykiem, w1=100%, , o oczekiwanej stopie zwrotu .
Rozważmy teraz portfolio, złożone z aktywa bez ryzyka i wszystkich aktywów ryzykownych, znajdujących się na rynku, Rys.
Rys.. CML - Rynkowa Linia Kapitału
Jeśli istnieje na rynku aktywo, które może być pożyczane komuś i od kogoś, według takiej samej stopy Rf , wolnej od ryzyka, zbiór portfeli efektywnych zawiera wszystkie portfele, będące kombinacją aktywa bez ryzyka i portfela z ryzykiem M.
Na rysunku zbiór portfeli efektywnych jest wyznaczany przez linię CML.
Podsumowując, zbiór efektywny, gdy w skład portfela wchodzą aktywa bez ryzyka, jest liniowy. Zbiór ten nazywa się linią CML - Capital Market Line, Linią Rynkową Kapitału.
Co do portfeli leżących na tej linii, zakłada się, że na rynku kapitałowym można inwestować i pożyczać (od kogoś) po stopie oprocentowania Rf wolnej od ryzyka.
Portfolio M jest znane jako portfolio rynkowe aktywów obarczonych ryzykiem.
Portfolio rynkowe jest definiowane jako portfel wszystkich aktywów gospodarki z wagami (proporcjami zainwestowania) równymi ich relatywnej wartości rynkowej
.
W warunkach równowagi rynkowej zakłada się, że wszystkie aktywa są w stanie równowagi, a to znaczy, że
1. Ich wartość rynkową wyznacza punkt równowagi popytu z podażą,
2. Zakłada się, że ilość inwestowanych i pożyczonych funduszy na rynku równoważy się,
3. Zakłada się, że portfolio rynkowe jest częścią portfeli inwestorów w takiej wysokości, że wszystkie ryzykowne aktywa są w równowadze.
Z Rys. wynika, że wszyscy inwestorzy dążą do tego, aby ich portfele zawierały M wyznaczone przez punkt styczności CML i wypukłego zbioru możliwych portfeli ryzykownych.
Rys. Optymalny portfel i rynkowa cena ryzyka
Tangens kąta nachylenia linii CML przedstawia rynkową cenę ryzyka.
rynkowa cena ryzyka=
,
gdzie:
Rf - stopa zwrotu wolna od ryzyka,
- oczekiwany zwrot z portfela rynkowego,
σm - odchylenie standardowe portfela rynkowego.
Równanie rynkowej linii kapitału CML ma postać:
,
gdzie:
- oczekiwany zwrot z portfela leżącego na CML,
σp - odchylenie standardowe portfela leżącego na CML.
Model indeksu rynkowego czyli model rynkowy (Sharpe, 1963) zakłada, że zależność pomiędzy stopą zwrotu z i-tego papieru wartościowego i rynkową stopą zwrotu jest funkcją liniową postaci:
,
gdzie:
Rit - zwrot z i-tego papieru w roku t,
Rmt - zwrot rynkowy w roku t,
εit - b³¹d losowy,
γi,βi - współczynniki (stały i nachylenia).
Równanie (to jest często nazywane Linią Charakterystyczną Papieru Wartościowego i ma charakter równania regresji. Równanie to ma składnik systematyczny (γi+βiRmt) i składnik niesystematyczny εit często nazywany specyficznym składnikiem zwrotu z papieru, ponieważ nie jest w żaden sposób w relacji z rynkiem.
Ponieważ równanie jest równaniem regresji, to współczynniki γi, βi oblicza się w następujący sposób:
, ,
gdzie:
- wartość oczekiwana z Rit,
- wartość oczekiwana z Rmt.
Rys. Linia charakterystyczna papieru
Obliczmy wariancję stopy zwrotu z aktywa i-tego,
Składnik jest nazywany ryzykiem systematycznym, rynkowym, niedywersyfikowalnym.
Składnik drugi, , jest nazywany dywersyfikowalnym ryzykiem, a także specyficznym, niesystematycznym.
ryzyko ogólne = niedywersyfikowalne ryzyko + dywersyfikowalne ryzyko =
= ryzyko rynkowe + ryzyko specyficzne.
41