BEZDOMNOŚĆ
Przyczyny bezdomności:
1) czynniki społeczne
- materialne (np. utrata mieszkania, bezrobocie)
- rodzinne (problemy małżeńskie prowadzące do rozwodów, samotność)
- osobiste (zdrowie fizyczne i umysłowe)
- instytucjonalne (pobyt w zakładach karnych lub innych placówkach)
- przyczyny społeczne (długotrwałe bezrobocie, likwidacja hoteli robotniczych)
- brak miejsc w szpitalach i zakładach opiekuńczych (dla rencistów i emerytów, w Domach Opieki Społecznej)
- brak opieki nad wychowankami Domów Dziecka (usamodzielniającymi się), gdy kończą 18 lat
2) związane z patologiami i chorobami
- alkoholizm
- przestępczość
- byli więźniowie
- rozwody lub trwały rozpad rodziny
- znęcanie się nad rodzina
- brak opieki ze strony najbliższych
3) nadużycia psychologiczne
- nieumiejętność radzenia sobie w życiu
- lęk przed samodzielnością
- poczucie bezsensu życia
- deprywacja potrzeb
4) prawne
- możliwość wyeksmitowania na bruk
- brak możliwości podjęcia pracy bez stałego zamieszkania.
Rodzaje bezdomności:
1) ze względu na przyczyny
- z przymusu/konieczności - osoba bezdomna nie jest zadowolona ze swojej bezdomności, wyraża niechęć do pozostania bezdomnym
- z wyboru - akceptacja swojego stanu, a nawet stwierdzenie, że nie chce zmieniać swojej sytuacji życiowej
2) ze względu na czas trwania
- krótkotrwała - losowe sytuacje, krótkotrwałe bezrobocie
- długotrwała - przypadki związane z patologią i ubóstwem
- cykliczna.
Fazy bezdomności:
1) faza wstępna (do 2 lat)
Człowiek nie ma już stałego miejsca pobytu, ale ma jeszcze zameldowanie w dowodzie osobistym, nie postrzega więc siebie jako osoby bezdomnej, czasowo zamieszkuje u przyjaciół, pojawia się alkohol.
2) faza ostrzegawcza (od 2 do 4 lat)
Osoba ta nadal nie postrzega się jako bezdomna, ponieważ wchodzi w krótsze lub dłuższe konkubinaty i uzyskuje czasowe zameldowanie, coraz częściej zrywa więzi rodzinne, pogłębia się uzależnienie od alkoholu i powtarzają się cykle bezdomności.
3) faza adaptacyjna (od 4 do 6 lat)
Bezdomny coraz bardziej identyfikuje się z grupą osób bezdomnych, często wraca do środowiska i nałogu alkoholizmu, zmniejsza się ilość prób wychodzenia z bezdomności, pogłębia się choroba alkoholowa.
4) faza chroniczna (od 6 do 10 lat)
Pełne przystosowanie do warunków bezdomności, bezdomny stara się znaleźć miejsce w schronisku, pogarsza się stan jego zdrowia, spowodowany brakiem higieny i pogłębianiem się alkoholizmu.
5) faza bezdomności trwałej (powyżej 10 lat)
Zanik motywacji do wyjścia z bezdomności, poszukiwanie jedynie schroniska na noc, często niedostosowanie społeczne, uniemożliwiając powrót do społeczeństwa.
Jak pomagać:
1) działania profilaktyczne - mające na celu zapobieganie (patrole policyjne, wolontariusze)
2) działania osłonowe - pomoc i opieka, zapobiegają dalszej degradacji osób bezdomnych (znalezienie noclegowni)
3) działania aktywizujące - próby pomocy dla osób, które chcą wyjść ze stanu bezdomności.
Indywidualna pomoc - pomoc w znalezieniu pracy, a więc pomoc w przekwalifikowaniu się.