ROZDZIAŁ 6 Od organizacji do struktury społecznej.
STRYKTURA SPOŁECZNA- czysta konfiguracja stosunków społecznych niezależnie od tego między kim występują i czego dotyczą; znikają jednostki, pozycje społeczne czy role, a pozostaje jedynie czysta sieć relacji między nimi, sam kształt czy forma organizacji, a nie organizacja w jej pełnej treści.
G. Simmel- rozróżnianie formy od treści „geometria społeczna”.
MIKROSTRUKTURY- sieć powiązań między elementarnymi składnikami życia społecznego czyli takimi, które z punktu widzenia socjologii są traktowane jako ostateczne i dalej nierozkładalne.
MAKROSTRUKTURY- to jakby struktura drugiego rzędu, sieć powiązań między złożonymi obiektami społecznymi a więc takimi, które same są wyposażone w strukturę.
STRUKTURY:
pokrewieństwa- swoiste układy relacji w obrębie węższych czy szerszych rodzin;
komunikacyjne- typowe układy „kanałów porozumiewania się” wzdłuż których toczą się rozmowy;
socjometryczne- typowe układy wzajemnych sympatii, antypatii czy obojętności jakie występują pomiędzy uczestnikami;
Determinacja strukturalna- sama struktura, niezależnie od wszelkich innych czynników istotnych dla funkcjonowania organizacji społecznych, w bardzo dużym stopniu decyduje o tym co się w organizacji dzieje, jak funkcjonuje, jak realizuje swoje cele.
CZTERY ASPEKTY STRUKTURY:
Struktura normatywna- to sieć relacji między występującymi w obrębie organizacji regułami działania różnych osób zajmujących różne pozycje; zakazuje pewnych działań lub stara się do nich zniechęcić, ale także nakazuje określone działania lub skłania do ich podejmowania
Struktura idealna- to sieć relacji między występującymi w obrębie organizacji przekonaniami i poglądami osób zajmujących różne pozycje; sugeruje odrzucenie pewnych przekonań, ale zarazem wymaga uznawania innych.
Struktura interesów- (szans dostępu do społecznie cenionych dóbr, a więc przywilejów lub upośledzenia); „imperatywnie skoordynowane zbiorowości”- organizacje gdzie występują sprzeczności interesów; ogranicza środki niezbędne do pewnych działań, ale może również sprzyjać określonym działaniom, dostarczając niezbędnych środków.
Struktury interakcyjne- czyli typowe formy komunikacji między osobami zajmującymi różne pozycje w organizacji, mogą charakteryzować się otwartością, a więc łatwością nawiązywania i kontynuowania kontaktów, albo przeciwnie, przeszkodami i ograniczeniami w tym zakresie; zmyka ona pewne kanały komunikacyjne, uniemożliwiając kontakt między niektórymi osobami lub pozycjami społecznymi, otwiera natomiast inne kanały, stymulując lub ułatwiając interakcje.
Struktury wyznaczają pole, na którym ludzie podejmują działania i interakcje. Stanowią utrwalone ramy aktywności ludzkiej.
Figuracja (Norbert Elias)- jako struktura w nieustannym procesie krystalizowania się i rozpadu; struktura widziana dynamicznie w jej nieustannej, płynnej zmienności.
Strukturacja (A. Giddens)- immanentna dynamiczność wszelkich społecznych form; proces wytwarzania się, reprodukowania i wykorzystywania struktur w działaniach członków społeczeństwa.