Laboratorium fizyki |
|
Laboratorium: Wyznaczenie przyspieszenia ziemskiego za pomocą wahadła matematycznego
|
|
Rok i kierunek studiów:
|
|
Nazwisko i imię
|
Ocena sprawozdania
|
Data wykonania ćwiczenia:
|
Data oddania ćwiczenia:
|
1. Wstęp teoretyczny
Przyspieszenie ziemskie (przyspieszenie spadku swobodnego na Ziemi) g, jest to przyspieszenie w próżni nadawane przez siłę grawitacyjną Ziemi ciału znajdującemu się na jej powierzchni. Wartość przyspieszenia ziemskiego zależy od szerokości geograficznej oraz wysokości nad poziomem morza. Przyśpieszenie ziemskie na szerokości geograficznej 45o i poziomie morza wynosi w przybliżeniu:
Z prawa powszechnej grawitacji można wyliczyć, że na powierzchni Ziemi jego wartość dana jest wzorem:
gdzie: G - siła grawitacji
M - masa Ziemi
T - promień Ziemi
Wahadło matematyczne jest to punkt materialny zawieszony na nierozciągliwej i nieważkiej nici. Jest to idealizacja wahadła fizycznego. Ważną cechą wahadła fizycznego i matematycznego jest stałość okresu drgań dla niewielkich wychyleń wahadła.
l - długość wahadła
x - wychylenie wahadła z położenia równowagi
β - kąt wychylenia
Jeżeli kąt jest niewielki (β<50) to ruch naszego układu możemy traktować jako ruch harmoniczny, i po odpowiednich przekształceniach otrzymujemy okres drgań który dany jest wzorem:
gdzie:
l - długość wahadła
g - przyspieszenie ziemskie
Jak wykazuje wzór, okres wahań wahadła matematycznego zależy od:
- długości wahadła,
- wartości przyspieszenia ziemskiego.
Dzięki wyznaczonemu wzorowi na okres drgań wahadła możemy łatwo wyznaczyć wzór na przyspieszenie ziemskie g:
2. Przebieg doświadczenia
Po zawieszeniu metalowej kulki na cienkiej, nierozciągliwej nici o długości około 2 m przeprowadzamy pomiar średnicy kulki, długości nici a w końcowym rezultacie długości wahadła. Dokonawszy pomiaru długości wahadła odchylamy kulkę od położenia równowagi o kąt nie większy niż 5o i obserwujemy wahania. By dokładnie wyznaczyć T, mierzymy czas 20 okresów, a następnie otrzymujemy czas jednego pełnego wahnięcia. Pomiary te powtarzamy trzykrotnie. Tak samo postępujemy po zmianie długości wahadła. Pomiary powtarzamy dla trzech długości wahadła a wyniki wpisujemy odpowiednio do tabel.
3. Opracowanie wyników
Lp. |
Średnica kuli [m] |
Długość wahadła [cm] |
Czas 20 okresów [s] |
Okres T [s] |
Średnia Wartość T [s] |
g |
1. |
0,030 |
150.3 |
49.63 |
2,48 |
2,46 |
9,78 |
2. |
0,030 |
150.0 |
49.15 |
2,45 |
|
|
3. |
0,030 |
150.4 |
46,20 |
2,46 |
|
|
1. |
0,030 |
200.0 |
56.58 |
2,171 |
2,82 |
9,92 |
2. |
0,030 |
200.5 |
56.53 |
2,171 |
|
|
3. |
0,030 |
200.4 |
56.78 |
2,172 |
|
|
Obliczenia do tabeli
Pomiar 1
- okres T (czas 20 okresów podzielony przez 20)
- śr. wartość okresu T
- wartość przyspieszenia ziemskiego g
Pomiar 2
- okres T (czas 20 okresów podzielony przez 20)
- śr. wartość okresu T
- wartość przyspieszenia ziemskiego g
4. Dyskusja błędów
Pomiar 1:
Pomiar 2: