10. Somatomedyny- regulacja wydzielania i działanie.

Somatomedyny są wytwarzane przede wszystkim przez wątrobę, ponadto przez podwzgórze, przysadkę, korę mózgu oraz móżdżek. Głównymi przedstawicielami somatomedyn są:

• Insulinopodobny czynnik wzrostu IGF-I,

• Insulinopodobny czynnik wzrostu IGF-II.

Do czynników obwodowych pobudzających produkcję należą:

• GH,

• Dobry stan odżywienia,

• Insulina.

Do czynników hamujących wydzielanie należą:

• Estrogeny,

• Glikokortykoidy,

• Niedożywienie.

Związki te należą d tej samej grypy związków co insulina oraz relaksyna. Są one pewnego rodzaju przekaźnikami białkowymi, które działają bezpośrednio na komórki docelowe i powodują:

• Pobudzają procesy wzrostu oraz naprawy tkankowej,

• Pobudzają rozmnażanie komórek tkanki łącznej,

• Biosyntezę białek i chondromukoprotin, poprzez wzmaganie przyłądzania urydyny do RNA i tymidyny do DNA oraz zwiększenie wychwytywania siarczanów i aminokwasów przez chrząstkę przynasadową i ich włączenie do chondromukoidu.

• Pobudzają chondrogenezę,

• Pobudzają wzrost i proliferację różnych komórek, przede wszystkim fibroblastów,

• Pobudzają transport i syntezę aminokwasów w mięśniach szkieletowych i innych tkankach,

Zgodnie z obecnymi poglądami działanie GH na wzrost odbywa się głównie, jeśli nie wyłącznie, za pośrednictwem somatomedyn. Utrata zdolności wątroby do produkcji somatomedyn powoduje karłowatość typu Larona polegająca na zahamowaniu wzrostu pomimo jeszcze wysokiego poziomu GH. W przeciwieństwie do GH, który wykazuje właściwości antyinsulinowe, somatomedyny działają insulinopodobnie, powodują:

• Wzrost syntezy lipidów,

• Wzrost spalania glukozy,

• Zahamowanie działania lipolitycznego adrenaliny.

Somatomedyny działają hamująco na wydzielanie GH, zarówno poprzez hamowanie podwzgórza do produkcji GHRH oraz bezpośrednio hamują komórki kwasochłonne przysadki produkujące GH.

11. Regulacja wydzielania ACTH.

Jest wytwarzany i wydzielany przez komórki zasadochłonne przedniego płata przysadki oraz w komórkach części pośredniej przysadki z proopiomelanokortyny.

Czynniki pobudzające wydzielanie ACTH:	Czynniki hamujące wydzielanie ACTH:
CRH, Obniżony poziom kortyzolu, Stres, Hipoglikemia, Anestezja, Zabiegi chirurgiczne, Urazy, Infekcje, Pirogeny, Zaburzenia psychiatryczne, Depresja, Niepokój, Neurotransmitery (serotonina, Ach, GABA), Interleukiny.	Enkefaliny, Podwyższony poziom kortyzolu, Opioidy, ACTH, Somatostatyna.

---