Doxapram

stymuluje ośrodek oddechowy; wskazania — pooperacyjna depresja ośrodka oddechowego, przeciwwsk. — stan astmatyczny,przedawkowanie leków hamujących ośrodek oddechowy

LEKI POWODUJACE DEPRESJ ODDECHOWĄ

narkotyczne przeciwbólowe (nawet - w dawkach terapeutycznych) barbiturany blokery receptora H1 przeciwdepresyjne etanol benzodiazepiny (szczególnie w połączeniu z alkoholem)

Leki przeciwkaszlowe

hamujqce ośrodek wentylacji:

- opioidy :morfina kodeina dekstrometorfan pentoksyweryna (TOCLASE), oxeladin osłaniające rec. w błonie słuzowej gardła śluzy roślinne, pektyny

wykrztuśne (bezpośrednio) SECRETOMOTORICUM

Działające bezpośrednio na drogi oddechowe

wydalane przez gruczoły oskrzelowe:KJ NaHCO3 NH4C1 NaCl

Leki wykrztuśne EXPECTORANTIA

wydalane przez płuca i drażniące receptory błony śluzowej oskrzeli

kreozot - guajazyl, tiokol ,olejki eteryczne - sosnowy, miętowy,eukaliptusowy, terpentynowy

działające na odruch n. błędnego :emetyna (korzeń wymiotnicy) saponiny kwas benzoesowy

Leki wykrztuśne EXPECTORANTIA mukolityki SECRETOLITICUM ;N-acetylocysteina - ACC, Broncholisin, mesna-mistabron ;bromoheksyna - Flegamina ,ambroksol - Deflegmin

1.LEKI ROZSZERZAJĄCE OSKRZELA

β2 - mimetyki salbutamol

metyloksantyny teofilina

cholinolityki ipratropium

2.LEKI O DZIAŁANIU PRZECIWZAPALNYM

glikokortykosteroidy budezonid

kromony kromoglikan

3.INNE LEKI (nowe)

inhibitory rec dla leukotrierów zafirlukast, montelukast

inhibitory svntezy leukotrienów zileuton fenspiryd (Eurespal)

przeciwciała monoklonalne omalizumab

β₂-mimetyki

PREPARATY WZIEWNE

- Krótko działające, efekt działania po 30 minutach trwa 4-6h godzin, stosowane przez pacjenta w razie duszności Salbutamol terbutalina fenoterol

- długodziałajace - czas działania 12 godzin. Stosowane jako leczenie wspomagające, gdy terapia glikokortykosteroidami nie przynosi efektów salmeterol (Serevent) formeterol bambuterol

DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE

wynikają z przechodzenia leków do krążenia ogólnego:drżenie mięśniowe, ↓K,pobudzenie czynności serca

CHOLINOLITYKI ipratropium oksytropium

Rozszerza oskrzela (antagonista receptora M), wzmaga oczyszczanie rzęskowe

Skuteczny w zwężeniu oskrzeli powstałych w wyniku nadmiernej impulsacji przywspółczulnej (różna u różnych osób). Hamują dział Ach w dr. Odd. w napadach psychogennych.zwiększa skuteczność beta2-mimetyków.Słabo się wchłania nie daje działań ubocznych

METYLOKSANTYNY

teofilina, aminofilina .hamowanie aktywności fosfodiesterazy , wzrost cAMP, obniżenie Ca, rozkurcz komórek mięśni gładkich. wzrost cAMP osłabia czynność komórek zapalnych, przy stężeniach wyższych niż terapeutyczne. blokada receptorów dla adenozyny

OUN dział.pobudzające, zaburzenia snu, drgawki

UKŁ KRĄŻENIA(ino+, chrono+)rozszerzenie naczyń, spadek ciśnienia, zwiększona diureza,wzrost uwalniania katecholamin

Ukł POK wzrost sekrecji enzymów trawiennych

NERKI wzrost filtracji kłębuszkowej, zaham cewkowej reabsorbcji sodu

GLIKOKORTYKOSTEROIDY

działanie przeciwzapalne:

zmniejszają syntezę cytokin uwalnianych przez komórki TH2 (IL 4, IL 5), LTC4 LTD4 LTB4 PAF IL2, przepuszczalność nacz. Włos.Hamują indukcję COX-2, PGF2, PG12,napływ eozynofili do płuc. stymulują ↑ syntezy lipokortyny (hamowanie fosfolipazy). Zapobiegają „down” regulacji wywołanej przez β2-mimetyki

Preparaty wziewneDipropionian beklometazonu (Aldecin, Becotide, Beclomet)Budezonid ( Budezonid, Horacort, Pulmicort)Flunizolid (Aerobid) Propionian flutykazonu ( Flixotide)

Kromoglikan sodowy, nedokromil, kromolin

Mechanizm dział: stabilizuje komórki tuczne, zmniejsza odpowiedź czuciowych włókien C co prowadzi do redukcji nasilenia fazy wczesnej, późnej i zmniejszenia nadreaktywności oskrzeli. stosuje się profilaktycznie. Objawy uboczne:

W postaci wziewnej mogą spowodować podrażnienie górnego odcinka układu oddechowego ,rzadko: pokrzywka, wstrząs

Antagoniści receptora leukotrienowego

ZAFIRLUKAST prep. Accolate zalecany dla dorosłych i dzieci > 12 rż. jako leczenie profilaktyczne, długotrwałe; nie przerywa napadu !!

MONTELUKAST prep. Singular

dzieci od 6 do 14 rż 1 tabl. do żucia a 5 mg przed snem dorośli 1 tabl. a 10 mg przed snem,leczenie profilaktyczne, długotrwale, wraz z innymi lekami przeciwastmatycznymi

Działania niepożądanełagodne bóle głowy, zaburzenia żołądkowo-jelitowe, reakcje typu nadwrażliwości, bezobjawowe podwyższenie poziomu transaminaz

interakcje farmakokinetyczne z: kwasem salicylowym, erytromycyną, teofiliną, terfenadyną, warfaryną

p/wskazany u kobiet w ciąży, karmiących oraz w niewydolności wątroby

Blokery syntezy leukotrienów

ZILEUTON 4 x 600 mg doustniewskazane kontrolne badanie transaminaz w czasie stosowania leku

Fenspirydzmniejsza wytwarzanie metabolitów kwasu arachidonowego (prostaglandyn, tromboksanu, leukotrienów)zmniejsza chemotaksję, normalizuje produkcję śluzu, hamuje skurcz oskrzeli

POSTFĘPOWANIE W STANIE ASTMATYCZNYM

tlen do oddychania salbutamol 5 mg/ terbutalina 10 mg w nebulizatorze, 200 mg hydrokortyzonu

Jeżeli objawy nie ustępują:ipratropium 0,5 mg, dożylnie aminofilinę 250 mg (przez 20 min)lub salbutamol 250 mg ( przez 10 min)Rozważyć podanie adrenaliny

Nieskuteczne- zaintubować . skuteczna kontynuować hydrokortyzonem co 6 godzin i β2-mimetykami co 4h przez okres 2 do 5 dni

Leki wpływające na wydzielanie kwasu solnego

IPP:omeprazol, pantoprazol, lanzoprazol, rabeprazol

blokery rec. H2 cymetydyna, ranitydyna, famotydyna

rec. M - pirenzepina

rec. G - proglumid

Leki osłaniające koloidalny cytrynian bizmutawy ,sukralfat ,śluzy roślinne - lukrecja, malwa, len, zboża

Leki neutralizujące związki glinu i magnezu

Analogi prostaglandyny E mizoprostol 4 x 0,2 mg

p/lękowe alprazolam, medazepam

p/depresyjne opipramol, tianeptyna, SSRI

ziołowe leki uspakajające

Leczenie zakażenia H. pylori

ၢ-laktamy - amoksycylina 1,0 2 x/d lub 0,5 3x/d

makrolidy - klarytromycyna 0,25 2 x/d lub 0,5 3x/d

nitroimidazole - metronidazol 0,5 2 x/d

tynidazol 0,5 2 x/d

tetracykliny - doksycyklina 0,1 2 x /d

tetracyklina 0,5 4 x/d

Inhibitory pompy protonowej

omeprazol 10; 20 mg (C)

lansoprazol 15; 30 mg (B) 2x/dobę doustnie

pantoprazol 20; 40 mg (B) poza posiłkami

rabeprazol 10; 20 mg (B)

esomeprazol

iv - omeprazol, pantoprazol, esomeprazol

dz. Niepożądane IPP

gł.bóle i zawroty głowy, nudności, wymioty, bóle brzucha, biegunka, zaparcie, wzdęcia

mniej często:złe samopoczucie, parestezje, zaburzenia snu, równowagi , reakcje alergiczne, zwiększona aktywność enzymów wątrobowych

rzadko: splątanie, pobudzenie, omamy, depresja , suchość błon śluzowych , zapalenie przewodu pokarmowego ,reakcje alergiczne i fotoalergiczne ,bóle mięśni i stawów ,małopłytkowość , leukopenia, agranulocytoza, pancytopenia ,zapalenie wątroby, niewydolność wątroby, ginekomastia

Leki blokujące rec. H2

cymetydyna tabl. 0,2 amp. 0,2

ranitydyna tabl. 0,15; 0,3; syrop; amp. 0,05

famotydyna tabl. 20mg; 40mg amp. 0,02

dz. niepożądanebóle głowy, zmęczenie, suchość w ustach, brak łaknienia rzadko biegunka, wymioty, wzdęciareakcje skórne

hamowanie CYP zwolnienie metabolizmu leków -cymetydyna, słabiej ranitydyna ,fenytoiny, propranololu, metoprololu, chlordiazepoksydu, diazepamu, teofiliny, karbamazepiny, morfiny, pentazocyny, imipraminy, chinidyny, lidokainy, nifedypiny

Koloidalny cytrynian bizmutawy
tabl. powlekane 4 x 0,12, działanie

osłaniające - z białek wysięku tworzy osłonę nad nadżęrką lub wrzodem

odkażające - niszczenie m/i H.pylori

stymuluje ziarninowanie, bliznowacenie i gojenie wrzodu

dz. niepożądane nudności, wymioty, ciemne stolce, zaciemnienie języka, zębów

p/wskazanianadwrażliwość, niewydolność nerek, ciąża

nie pić mleka, nie spożywać białek, Ca2+, Mg2+

Leki neutralizujące

węglan sodu i wapnia

p/wsk. - wzdęcia, reakcja wydzielania H+ „z odbicia”

związki glinu koloidalne - wodorotlenek, węgla

hydroksyaminooctan, glicynian

działają wolniej, pH do 3 - 4,5, powodują zaparcia

związki magnezu - węglan, tlenek, trójkrzemian, wodorotlenek

działają wolniej, pH do 3 - 5, działają przeczyszczająco

związki glinowo-magnezowe - dz. długo, pH 3,5 - 4

hydrotalcyt, magaldrat

Substancje roślinne pobudzające wydzielanie żołądkowo- jelitowe:

goryczki, olejki eteryczne, terpeny, azuleny, flawonoidy, cukry występujące w:

rumianku, piołunie, dziurawcu, rozmarynie, majeranku, kminku, koprze

Leki poprawiające trawienie

Gotowe preparaty roślinne pobudzające wydzielanie żołądkowo- jelitowe:

Guttae stomatice (krople żołądkowe)-wyciąg z mięty, dziurawca, kozłka lek., piołunu)

Herbogastrin- wyciąg z rumianku, dziurawca, szałwi i mięty)

Leki przeczyszczające

Substancje masowe: błonnik (otręby, ziarna roślin) metylceluloza, agar

Substancje poślizgowe i rozmiękczające: parafina płynna, oleje roślinne, poloksamer

Środki osmotyczne: siarczan magnezu (sól gorzka), siarczan sodu, Laktuloza

Środki drażniące: olej rycynowy, glikozydy antrachinonowe (kora kruszyny, kłącze rzewienia)

Środki syntetyczne działające na j.grube: Oksyfenizatyna (Laksigen), Bisakodyl

Wlewki doodbytnicze (Enema)

Leki przeciwbiegunkowe

elektrolity z glukozą -Sartoral, Gastrolit

płyny infuzyjne:

0,9%NaCl, 5%Glukoza, P.Wieloelektrolitowy, Jelitowy, Ringera

Osłaniające-kleiki skrobiowe, maceraty śluzowe, (z siemienia lnianego), Smecta

Adsorbenty-węgiel leczniczy, pektyny (marchew, jabłka, banany), garbniki (kora dębu,czarna jagoda),Tanninum albuminatum-tabl.

Hamujące perystaltykę jelit

Cholinolityki Atropina, Hioscyna (Buscolysin, Buscopan,Scopolan)

Leki syntetyczne: Oksyfenonium (Spasmophen), Adyfenina (Vegantin), Izopropamid (Isalmid)

Spazmolityki bezpośrednie-Papaweryna, Drotaweryna (No-spa)

Agoniści rec opioidowych- Loperamid (Imodium), Difenoksylat (Reasek), Trimebutina (Debridat)

Przeciwzapalne

Glikokortykosteroidy-Budezonid (Entocort) tabletki o przedłużonym wchłanianiu

Kromony: Kromoglikan disodowy (Nalcrom, Cropoz G)

Pochodne kw.salicylowego-Salazopiryna, Mesalazyna, Sulfasalazyna

Przeciwbakteryjne- Nifuroksazyd , Furazolidon, Nystatyna, Neomycyna

Przeciwpełzakowe -Metronidazol, Paromycyna

Glista i owsikPirantel (Combantrin)

owsica 10mg/kg p os na czczo+kontrola defekacji+higiena;

glistnica jw.+ powtórzyć po 2-4 tyg

Mebendazol (Vermox)

Owsica 0,1g p os na czczo powtórzyć po 2-4 tygodniach;

Glistnica 2x0,1g przez 3dni, powtórzyć jw.

Leki wymiotne

Apomorfina- agonista rec.D podawana pozajelitowo działa szybko,

ale krótko; dawka>10 mg powoduje depresję oddechową

Emetyna- alkaloid korzenia wymiotnicy, doustnie w mniejszych

dawkach działa wykrztuśnie,w większych wymiotnie; stosowana

w zatruciach (tylko syrop, a nie nalewka)

Leki przeciwwymiotne

dopaminolityczne

neuroleptyki-chlorpromazyna

tietylperazyna (Torecan)

prometazyna (Diphergan)

antagoniści rec. D-metoklopramid

antagoniści rec.H1-dimenhydrynat(Aviomarin)

antagoniści rec.5-HT3-ondansetron(Zofran)

dolasetron (Akzemet) granisetron (Navoban)

antagoniści rec.M (cholinolityki)-atropina,hioscyna

Leki żółciotwórcze: choleretica

Kwas dehydrocholowy, Kwas choledezoksycholowy Kwas cholowy,

Glikolan sodowy

Chenofalk, Ursofalk, Ursopol

Wskazania: rozpuszczanie kamieni żółciowych

Dz. niepożądane: duża toksyczność: uszkodzenie serca, wątroby, nerek

Leki żółciopędne Cholekinetica

Tłuszcze roślinneSiarczan magnezu, soduWody mineralneUżywki

(nikotyna, kofeina)Olejki eteryczne, goryczki, terpeny, alkaloidy dziurawca

, rzepy, anyżku, kopru, kminku, dzikiej róży,jałowca, glistnika, mięty

pieprzowej, rumianku

Cholamid, Raphacholin C, Cholesol, Solaren, Terpichol, Boldalolin,

Succus Hyperici wskazania: zaburzenia kinetyki p.p., predyspozycja do

tworzenia złogów,w pęcherzyku żółciowym, wzdęcia, zaparcia

---