Trichomonas vaginalis Podział podłużny od kinetosomów, wici i jądra
Gardia lamblia Podział podłużny od krążka czepnego, kinetosomów i jąder, zarażenie przez jamę ustną postacią cysty, w dwunastnicy uwalniają się 2 trofozoity - dzielą się po przyczepieniu do błony śluzowej jelita, człowiek może zarazić się szczepami od zwierząt, pokarmowa, stosunki płciowe
Trypansoma cruzi- Podział podłużny od kinetosomu i jądra, zarażenie przez skórę trypomastigota- dostaje się ze śliną much, najpierw osocze potem płyn mózgowo- rdzeniowy, w przewodzie pokarmo owada pierwotniak wnika do przestrzeni między błonami, dzieli się i przechodzi w epimastigota, podziały, wędruje przez przełyk i gardziel do gruczołów ślinowych muchy i wytwarza formę inwazyjną- metacykliczną
Entamoeba histolytica-Zarażenie przez jamę ustną postacią cysty- w jelicie przekształcenie w trofozoit i on dzieli się na 8 potomnych, liczne trofozoity- cześć w postacie cysty i jest wydalana z kałem, trofozoity mogą wnikać do błony podśluzowej jelita grubego, wykazują podział prosty, człowiek wydala cysty z kałem
Acanthamoeba Castella- Zarażenie postacią trofozoitu lub cysty przez jamę nosową, dostają się do płuc lub OUN, a z krwią do rożnych narządów, wrota inwazji- jama ustna, nosowa, uszkodzona rogówka i skóra
Plasmodium vivax-przemiana pokoleń: pokolenie bezpłciowe[schizogonia] w ustroju człowieka a płciowe[sporogonia] w samicy komara widliszka, komar przez skórę wprowadza sporozoity, które z krwią dostają się do hepatocytów i makrofagów- dalszy rozwój, postacie pierścienia, schizonta właściwego, rozpadają się na merozoity, które dalej zarażają także erytrocyty- schizogonia krwinkowa, część przekształca się w hipnozoity w wątrobie, część merozoitów przekształca się w progamety, muszą one być pobrane z krwią przez komara- sporogonia- w przewodzie komara tworzą się mikrogametocyty, powstaje ruchliwa ookineta, otacza się grubą błoną i tworzy oocystę- potem sporocystę- po jej pęknięciu sporozoity dostają się do gruczołów ślinowych
Plasmodium falciparum-zarażenie mnogie, schizont- zatrzymuje się w naczyniach włosowatych OUN, w wątrobie , śledzionie i szpiku kostnym, płytki krwi hamują wzrost i dojrzewanie P. Falciparum
Toxoplasma gonidii-Schizogonia u u ptaków i ssaków wytwarzane są trofozoity, w czasie sporogoniii- kotowate- wydalane oocysty zawierające sporozoity, toksoplazma rozwija się bepłciowo w komórkach narządów i monocytach przez wytwarzane w trofozoicie 2 komórki siostrzane, szybki rozwój tachyzoitów, tworzą się pseudocysty, sporogonia- w kom nabłonkowych błony śluzowej jelita cienkiego kota, postacie inwazyjne dla kota- tachyzoity, bradyzoity, sporozoity, schizont dzieli się na merozoity, część merozoitów w gametocyty- gamety, zygota- oocysta[2 sporoblasty, 4 sporozoity]- inwazyjne dla człowieka, wrota inwazji do czlowieka- jama ustna- bradyzoity w cystach lub tachyzoity w pseudocystach, dostają się do OUN, rdzenia kręgowego, gałki ocznej, mięśni, matka -płód gdy zarażenie nastąpiło tachyzoitami
Fasciola hepatica-Rozwój zygoty w środowisku wodnym, miracidium- pierwsze stadium larwalne- wykluwa się i pływa w wodzie, wnika do ślimaka wodnego, w trzustko- wątrobie przekształca się w sporocystę, powstają redie a z nich ogoniaste cerkarie, przekształca się w metacerkarię- forma inwazyjna dla człowieka, w przewodzie pokarmowym człow.- do wątroby i przewodów żółciowych
Dicrocoelium dendriticum-Jaja zawierają miracidium- wnika ono do ślimaka, w trzustko- wątrobie przekształca się w sporocyste, powstają sporocysty potomne, potem z nich cerkarie-> do jamy płucnej ślimaka tworzą kule śluzowe- są one przyczepione do roślin i zjadane przez mrówki[ jedna do węzła nerwowego okołoprzełykowego i staje się metacerkarią] w żywicielu ostatecznym dostaje się do przewodów żółciowych- zarażenie metacerkarią
Schistosoma haematobium-Samica składa jajo wewnątrz naczyń włosowatych splotów żylnych pęcherza moczowego i miednicy mniejszej- potem ginie, wydostają sie do wody- miracidium, do ślimaka, tu przekształca się w sporocystę, potem cerkarie- furkocerkarie, wnikają przez skórę, w tkance podskórnej przekształcają się w schistosomule- z krwią do płuc, przez lewą komorę serca do naczyń żylnych, niekiedy do OUN, trzustki, mięśnia sercowego
Diphyllobothrium latum-składa jaja, w środowisku wodnym powstaję orzęsione koracidium,- w jego wnętrzu larwa właściwa- onkosfera, zjedzone przez skorupiaka- powstaje procerkoid, oczlik musi być zjedzony przez rybkę- w mięśniach przekształca się w plerocerkoid- forma inwazyjna dla człow
Taenia saginata- Jajo powstaje z komórki żeńskiej zapłodnionej w ootypie przez plemnik, zygota otoczona komórkami żłótnikowymi, w macicy zarodek przekształca się w onkosferę, Skurcze wora powłokowo- mięśniowego powodują wypychanie jaj tasiemca,z jaja inwazyjnego u bydła uwalnia się onkosfera- osiedla się w mięśniach- wągier bydlęcy- larwa typu cysticercus, zarażenie człowieka per os- wągrami- one dostają się do jelita cienkiego człowieka
Taenia solium- Z onkosfery u świni powstaje pęcherzykowata larwa- wągier- larwa typu cysticercus , człowiek zaraża się na drodze edgo i autoendoinwazji, autoendo- gdy proglotydy przy ruchach perystaltycznych wracają do jelita
Echinococcus granulosus-Proglotyd maciczny odrywa się od strobilii wydostaje się na powierzchnię skóry psa, pełzając odrywają się od niego jaja, z połkniętych jaj w jelicie wydostaje się onkosfera i wnika do wątroby, to następne stadium- cerkoida typu bąblowiec, miesiąc po zarażeniu powstają drobne guzki-płyn i larwa- pęcherz bąblowcowy, wezykulacja- pęcherzykowanie- powrót protoskoleksa do potencji, mamy do czynienia z pęcherzem płodnym[wytwarza protoskoleksy] i płonnym
Hymenolepis Nana- Proglotydy maciczne- uwalniane jaja, ma rozwój mono lub heterokseniczny, monokseniczny- przeksztalcenie w onkosferę a potem w cerkoidę typu cysticerkoid w kosmkach jelitowych
Enterobius vermicularis-Jajo składane przez samicę w okolicy odbytu, drapanie się dziecka, jaj przylepiają się do skóry, na rękach do ust- autoegzoinwazja, autoendoinwazja- samica składa jaja w okrężnicy i wylęgają sie larwy raptidopodobne, możliwa inhalacyjna droga zakażenia, normalnie- w jelicie cienkim powstaje larwa raptidopodobna, wędruje do jelita grubego- 3krotne linienie- dojrzały osobnik
Ascaris lubricoides- Samica składa żółtobrązowe jaja, monokseniczny, larwy przenikają przez ścianę jelita do ukł. krwionośnego- do wątroby- żyła główna dolna-prawa połowa serca- płuca, w płucach drugie i trzecie linienie,gardło, połknięcie, czwarte linienie w jelicie zabłąkane larwy tworzą guzki robacze
Toxocara canis-młody pies- rozwój monokseniczny, jeśli stary to larwy przechodzą do innych narządów i tam zostają otorbione- rozwój zahamowany, mogą sie rodzić szczenięta z toksokarozą wrodzoną
Loa loa-Mikrofilarie wessane z krwią przez samice ślepaków zrzucają otoczkę, migracja do ciała tłuszczoewgo, linienie, potem postać inwazyjna, larwa wnika przez skórę do człowieka, odznaczają się tendencją do wędrowania pod skórą
Trichinella spiralis-Larwy urodzone przez samice, dostają się do płuc, przez lewą połowę serca do dużego krwioobiegu, mięsnie poprzecznie prążkowane, larwa atakuje jedna komórkę mięśniową- przebija się przez sarkolemmę do cytoplazmy, dalej się rozwijają gdy zostaną zjedzone otorbione larwy, w jelicie cienkim wydostają się z torebek, tam po dojrzewaniu rodzą się kolejne larwy z osobników dorosłych
Trichiuris trichiura-Zarażenie przez połknięcie larw L3 z pokarmem zanieczyszczonym ziemią, w jelicie cienkim larwy wylęgają się po wyschnięciu jednego czopu biegunowego, idą do jelita grubego, linienie, postać dojrzała, karmią się krwią