|
FRANCJA
Francja, Republika Francuska, République Française, jest państwem położonym w zachodniej części kontynentu europejskiego. Posiada obszar 547 026 km2, co czyni ją największym krajem Europy Zachodniej. Na wschodzie, graniczy ona z Belgią, Luksemburgiem, Niemcami, Szwajcarią, Włochami, na południu z Hiszpanią, na zachodzie i północnym zachodzie granice wyznaczają wybrzeża Oceanu Atlantyckiego i Kanał La Manche.
Francja jest niepodzielną, świecką, demokratyczną Republiką, której głównym założeniem jest: "WOLNOŚĆ, RÓWNOŚĆ I BRATERSTWO".
Godłem narodowym jest flaga trzykolorowa: niebiesko-biało-czerwona.
Hymn narodowy, to Marsylianka (La Marseillaise), powstała w czasie Rewolucji Francuskiej. Autorem tekstu i muzyki jest Rouget de L`Isle, który napisał ją w nocy z 24 na 25 kwietnia 1792 r. w Strasburgu, pragnąc uczcić rewolucyjną armię nadreńską. Za oficjalny hymn francuski Marsylianka została uznana 7 lipca 1795 roku.
Stolicą Francji jest Paryż. Inne większe miasta to: Lyon, Marsylia (Marseille), Lille, Tuluza (Toulouse), Nicea (Nice), Strasbourg, Nantes, Bordeaux, Saint Etienne, Montpellier, Hawr (Le Havre), Rennes, Reims, Toulon, Grenoble, Brest, Dijon, Aix en Provence.
Podział terytorialny
Metropolia francuska, według podziału administracyjnego składa się z 95 departamentów, złożonych z 322 okręgów, 3209 kantonów i 37708 gmin. Departamenty zgrupowane są w 22 regionach statystyczno-gospodarczych. Oprócz tego istnieje również tradycyjny podział na krainy historyczne. Do najważniejszych historycznych prowincji należą: Prowansja, Langwedocja, Burgundia, Alzacja, Lotaryngia, Szampania, Pikardia, Normandia i Bretania.
Do Francji należą również:
- cztery departamenty zamorskie "départements d`outre mer" (DOM): Gwadelupa, Martynika, Réunion, Gujana Francuska;
- trzy terytoria zamorskie "territoires d`outre mer" (TOM): Polinezja Francuska, Nowa Kaledonia, Wallis i Futuna;
- dwie "zbiorowości terytorialne" (Collectivitées territoriales): Mayotte, Saint-Pierre i Miquelon;
- Francuskie Ziemie Południowopolarne (Les Terres Australes et Antarctiques Françaises).
Ludność
56 596 tys. (1991) mieszkańców daje średnią gęstość zaludnienia 103 osoby / km2. Rozmieszczenie ludności jest bardzo nierównomierne. Największą gęstość mają obszary uprzemysłowione, najmniejszą zaś tereny górskie. Około 73% ludności zamieszkuje miasta. Największe miasta znajdują się w dużym rozproszeniu i stanowią ośrodki gospodarcze, administracyjne i kulturalne rozległych regionów. Pod względem etnicznym Francja jest państwem jednorodnym. Społeczeństwo tworzą w większości Francuzi, a do znaczących mniejszości narodowych i etnicznych zalicza się Arabów, Bretończyków, Basków, Korsykan, Flamandów i Alzatczyków.
77% społeczeństwa stanowią wyznawcy katolicyzmu, poza którymi jedyną większą wspólnotę religijną tworzą muzułmanie (3%). Znaczny odsetek ludności kraju (15%) stanowią ateiści. Przeciętna długość życia mężczyzn 72, kobiet 80 lat.
Warunki naturalne
Francja jest krajem o urozmaiconej rzeźbie terenu, zróżnicowanym klimacie i bogatej szacie roślinnej. Na północnym zachodzie kraju, w Bretanii i częściowo Normandii, położone są stare góry-Masyw Armorykański. W tej części kraju, na wybrzeżach Kanału La Manche, występuje skaliste wybrzeże typu triasowego. Południową i środkową część kraju zajmuje rozległy Masyw Centralny. Centralna część masywu obejmuje zapadliska tektoniczne i obszary powulkaniczne. Najwyższe szczyty tego regionu, Cantal (1860 m )
i Puy de Sancy (1886) są stożkami wygasłych wulkanów. Powierzchnia całego masywu wynosi ok. 100 tys.km2 i równa się niemal 1/6 powierzchni Francji.
Pomiędzy Masywem Armorykańskim, Masywem Centralnym, Ardenami, Wogezami
i wybrzeżami Kanału La Manche rozciąga się rozległe obniżenie Basenu Paryskiego, które charakteryzuje się występowaniem dużych przestrzeni o płaskim ukształtowaniu powierzchni, pokrytych kompleksami leśnymi.
Na wschód od Basenu Paryskiego wznoszą się masywy górskie Ardenów i Wogezów.
Na południowo-wschodnich krańcach Francji rozpościerają się pasma górskie Alp Zachodnich. Francuskie Alpy dzielą się na Północne i Południowe.
W Alpach Północnych znajduje się najwyższy szczyt Europy, Mont Blanc, 4807 m n.p.m. Od północnego zachodu z Alpami sąsiadują góry Jura, których najwyższy szczyt, Cret de la Neige, osiąga wysokość 1723 mn.p.m. Na południowym zachodzie, wzdłuż granicy
z Hiszpanią rozciągają się masywy górskie Pirenejów.
Francja posiada dobrze rozwiniętą sieć rzeczną. Do najdłuższych rzek Francji zalicza się: Loarę-1012 km, Sekwanę-776 km, Garonnę-575 km, Rodan-550 km w granicach kraju.
Francja znajduje się w strefie oddziaływania klimatu umiarkowanego, kształtującego się pod wpływem Oceanu Atlantyckiego. Na wybrzeżu panuje klimat oceaniczny o znacznych opadach i dużym zachmurzeniu. Ku wschodowi klimat nabiera cech kontynentalnych, zwiększa się ilość dni słonecznych i zmniejsza się ilość opadów. W Alpach i Pirenejach panuje klimat górski. Zupełnie swoisty klimat ma wybrzeże Morza Śródziemnego, należące do najbardziej uprzywilejowanych obszarów pod względem klimatycznym. Panują tu gorące lata o nieznacznych opadach atmosferycznych, zaś zimy są bezśnieżne z chłodnymi wiatrami., z których szczególnie uciążliwy jest tzw. "mistral".
Średnia roczna temperatura najcieplejszego miesiąca, lipca, notowana w Paryżu, waha się w granicach 14-24 stopni C, najchłodniejszego zaś, stycznia, wynosi od 1 do 6 stopni C.