Kryminologia - nauka społeczna zajmująca się opisem, wyjaśnieniem

oraz prognozowaniem przestępstwa, zachowania się człowieka oraz

przestępczości

Fenomenologia przestępczości:

Aspekty ilościowe:

-rozmiary przestępstwa, -nasilenie przestępstwa

-dynamika przestępstwa, -struktura przestępstwa,

Aspekty jakościowe:

-charakterystyka opisowa zjawiska przestępstwa

teoria zachowania przestępczego (Cesare Lombroso 1836-1909)

Kryminologia pozytywistyczna:

-nauka behawioralna, nauka przestępcy

-nauka o przyczynach przestępstwa

Etiologia przestępstwa:

-problem nierówności dystrybucji przestępstwa

- nurt socjologiczny w kryminologii

Wiktymologia nauka o ofierze :

indetermizm - człowiek jest wolny

Pesymistyczna wizja natury ludzkiej:- człowiek jest zły- każdy

jest potencjalnym przestępcą

- nawiązanie do koncepcji umowy społecznej

Liberalizm - człowiek jest racjonalny

Hedonizm - naturalne cechy człowieka jest dążenie do unikania kar

Prawo karne czynu:- kara ma być reakcją na to, co sprawca uczynił

- ma być dostosowana do wyrządzonego zła- dla wymiaru kary istotnym

to co sprawca uczynił

- karę wymierza się, ponieważ popełniono przestępstwo

Scjentyzm:- wiara w nieograniczone możliwości poznania naukowego

- wiara w nieograniczone możliwości przekształcania rzeczywistości

w oparciu o wyniki badań naukowych

Naturalizm metodologiczny - założenie, iż jest nie tylko możliwym,

ale i koniecznym uprawianie nauk społecznych przy zastosowaniu

wzorów metodologicznych nauk przyrodniczych

Determinizm:-założenie o istn wolnej woli jest spekulacyjne nie naukowe

-wszystkie zjawiska w świecie przyrody mają swoje przyczyny-człowiek

jest częścią przyrody

Konsekwencje stanowiska deterministycznego dla kryminologii:

-zachowanie przestępne mają swoje przyczyny-kryminologia jako nauka

o przyczynach przestępstwa

Indywidualizm:-sprawca różni się w jakiś sposób od wszystkich innych

-sprawca przestępstwa jest odmieńcem

Konsekwencje indywidualizmu do kryminologii prawa karnego:

-człowiek jest z natury dobry-przestępcami zostają tylko nieliczni

-podstawowym przedmiotem badań powinna być osoba sprawcy

-kryminologia zorientowana na sprawcy

Korekcjonizm - prawo karne sprawcy: Kara i inne środki stosowane

wobec sprawcy przestępstwa nie mogą służyć ani odwetowi ani

odstraszeniu, lecz mają oddziaływać na przyczyny przestępczości

szkoła chicagowska: Robert Park, Ernest Burgess

Teoria zróżnicowanych powiązań: (Edwin H. Sutherland 1883-1950)

Koncepcja kultury klasy niższej: ( Walter B. Miller 1920- 2004)

Podejrzany to osoba, której przestawiono zarzuty

Oskarżony to osoba, wobec której sformułowano akt oskarżenia

Osoba podejrzana to osoba, która występuje często w procesie w roli

świadka lub żadnej roli

Pokrzywdzony to osoba fizyczna lub prawna, której dobro prawne

zostało bezpośrednio naruszone lub zagrożone przez przestępstwo

Ofiara to konkretny człowiek, który ponosi szkodę na skutek przestępstwa

Pojęcie przestępstwa bez ofiar to akt dobrowolnej wymiany między

osobami i dobrami silnie pożądanych, lecz prawnie zakazanych dóbr i usług

Teoria naznaczenia społecznego (Edwin Lemert):

- dewiacja pierwotna:- dewiacja wtórna:

Teoria naznaczenia społecznego: (Elwir Schor)

Symboliczny interakcjionizm: (Herbert George Mead)

Teoria naznaczenia społecznego: (Firtz Sack)

„X jest zabójcą, ale X nie zabił”

- stanowisko pozytywistyczne- stanowisko teorii naznaczenia społecznego:

Mechanizmy kontroli społecznej:

Kontrola wewnętrzna posłuszeństwa wobec norm będące wynikiem

ich internalizacji - uleganie: - identyfikacja- eksternolizacja

Kontrola zewnętrzna nacisk z zew przez jednostki, zbiorowości i instytucje

- posłuszeństwo wobec norm będące wynikiem groźby lub rzeczywistego

zastosowania kary,

Działania prewencyjne:

- działania mające na celu zapobieganie niepożądanych zachowań

- działania te odwołują się do metod innych niż karania

Działania represyjne:

- działania będące konsekwencją niepożądanych zachowań

- podstawą działań represyjnych jest karanie

3 Stopnie prewencji:

- ST 1: działania ogólne- ST 2: działania podejmowane wobec grup ryzyka

- ST 3: skierowane do tych, którzy już popełnili przestępstwo,

Kontrola formalna - stosowana przez wyspecjalizowane instytucje

Kontrola nieformalna - stosowana przez wszystkich

---