Nowelizacja ustawy o podpisach elektronicznych
Rys Historyczny:
-> 18 września 2001 roku uchwalona została polska ustawa o podpisie elektronicznym,
-> weszła ona w Życie 16 sierpnia 2002 r.
-> zdezaktualizowała siĘ ONA technologicznie, w wyniku czego stała się praktycznie hamulcem w rozwoju e-administracji i e-gospodarki.
-> Przez bardzo długi okres CZASU oczekiwano nowelizacji aktu, który mógłby ją dostosować do dyrektyw europejskich.
-> 04.11 2008 r. Ministerstwo Gospodarki opracowało projekt ustawy o podpisach elektronicznych, który miałby zastąpić dotychczasową ustawę.
Nowy projekt ustawy zachowuje znaczną część przepisów dotychczas obowiązujących, wprowadzając rozwiązania, które mają ułatwić stosowanie podpisu elektronicznego zarówno w administracji publicznej, jak i przez przedsiębiorców. Projektowane regulacje uwzględniają przepisy obowiązujące w Unii Europejskiej.
Podstawowe założenie, które legło u podstaw opracowania ustawy o podpisach elektronicznych jest:
Obniżenie ceny podpisów elektronicznych poprzez rozszerzenie katalogu dostępnych usług certyfikacyjnych w tym zwłaszcza katalogu dostępnych rodzajów e- podpisu, co umożliwi ,,lepsze dostosowanie narzędzi oraz ceny do potrzeb przedsiębiorców i administracji publicznej oraz zmniejszenie obciążeń biurokratycznych”.
Podpisujący:
W dotychczasowej ustawie: podpisującym jest jedynie osoba fizyczna.
Projekt nowej ustawy: pojęcie to zostało rozszerzone, obejmuje zarówno osoby fizyczne jak i inne podmioty świadczące usługi certyfikacyjne.
(art. 2 ust.18).
Podpis:
W dotychczasowej ustawie wyróżniamy dwa rodzaje e-podpisów są to:
Podpis elektroniczny (zwykły) - dane w postaci elektronicznej, które z innymi danymi, do których zostały dołączone luz z którymi są logicznie powiązane, służą do identyfikacji osoby składającej podpis elektroniczny (art. 3 pkt 1).
Bezpieczny podpis elektroniczny - jest on przyporządkowywany wyłącznie do osoby składającej tez podpis, jest sporządzany za pomocą podlegających wyłącznej kontroli osoby składającej podpis elektroniczny bezpiecznych urządzeń służących do składania podpisu elektronicznego i danych służących do składania podpisu elektronicznego, jest powiązany z danymi, do których został dołączony (art. 3 pkt 2).
Projekt nowej ustawy wyróżnia pięć nowych podpisów elektronicznych (art. 2 ust. 2-6) są to podpis zaawansowany, kwalifikowany, łączny, urzędowy oraz pieczęć elektroniczna.
Zaawansowany podpis elektroniczny:
-> przyporządkowany jest wyłącznie do osoby składającej podpis.
-> sporządzany za pomocą podlegających wyłącznej kontroli osoby składającej podpis elektronicznych, bezpiecznych urządzeń służących do składania podpisu elektronicznego i danych służących do składania tego podpisu.
-> powiązany z danymi, do których został dołączony, w taki sposób, że jakakolwiek późniejsza zmiana tych danych jest rozpoznawalna.
Kwalifikowany podpis elektroniczny:
- czyli taki podpis zaawansowany, który został złożony przy pomocy certyfikatu kwalifikowanego oraz przy użyciu bezpiecznego urządzenia do składania podpisu elektronicznego.
Łączny podpis elektroniczny:
To podpis elektroniczny z założenia przyporządkowany grupie podpisujących i umożliwiający ich identyfikację.
Podpis łączny składany jest w ten sposób, że każdy z podpisujących dysponuje własnymi kluczami prywatnymi i musi je zastosować. Operacje te dokonywane mogą być równolegle, lub sekwencyjnie - wtedy ostatni z podpisujących otrzymuje ostateczny podpis łączny.
Urzędowy podpis elektroniczny:
- został on wprowadzony dla potrzeb elektronicznych dokumentów tożsamości. Szczegółowe wymogi w zakresie tego podpisu regulowane będą stosownym rozporządzeniem ministra właściwego do spraw informatyzacji.
Pieczęć elektroniczna:
- podpis zaawansowany, składany przez podpisującego nie będącego osoba fizyczną weryfikowanego przy pomocy certyfikatu systemowego.
- wprowadzenie definicji pieczęci elektronicznej ma na celu zapewnienia nowego narzędzia opartego o podpis zaawansowany podmiotu innego aniżeli osoba fizyczna oraz możliwego do składania w sposób zautomatyzowany
(generowana całkowicie automatycznie przez systemy informatyczne).
W praktyce dotyczyć może potwierdzania przyjęcia zamówienia, generowania faktur elektronicznych czy tez potwierdzania faktu wpłynięcia dokumentów elektronicznych.
Projekt nowej ustawy przewiduje 4 nowe rodzaje certyfikatów (kwalifikowany, systemowy, urzędowy, certyfikat atrybutów):
Certyfikat jest to zaświadczenie elektroniczne, za pomocą którego dane do weryfikacji podpisu elektronicznego są przyporządkowane do osoby składającej podpis elektroniczny i które umożliwiają identyfikację tej osoby. Certyfikat ma więc zapewniać, że oświadczenie zostało złożone przez konkretną osobę, której tożsamość można potwierdzić. Jest więc pewnego rodzaju dowodem tożsamości. Wydawany jest osobie fizycznej działającej w imieniu własnym lub innej osoby czy instytucji. Ustawodawca wyróżnia dwa rodzaje certyfikatów: krajowe i zagraniczne.
Certyfikat kwalifikowany jest to certyfikat podpisującego będącego osobą fizyczną, spełniający wymogi określone w ustawie, wydany przez kwalifikowany podmiot świadczący usługi certyfikacyjne w zakresie podpisu elektronicznego. Wydany jest przez kwalifikowany podmiot świadczący usługi certyfikacyjne zgodnie z ustawą o podpisie elektronicznym.
Certyfikat systemowy jest to certyfikat przyporządkowany podpisującemu składającemu pieczęć elektroniczną.
Certyfikat urzędowy może być wydawany wraz z dokumentem tożsamości lub innymi dokumentami identyfikacyjnymi na zasadach określonych w przepisach odrębnych.
Certyfikat atrybutów stanowi zaświadczenie elektroniczne powiązane z certyfikatem kwalifikowanym określające, w szczególności uprawnienia osoby wskazanej w certyfikacie.
Skutki prawne podpisu elektronicznego:
Zaawansowany podpis elektroniczny, weryfikowany przy pomocy certyfikatu wywołuje skutek prawny, jeżeli został złożony w okresie ważności tego certyfikatu.
Dane w postaci elektronicznej opatrzone kwalifikowanym podpisem elektronicznym wywołują skutki złożenia oświadczenia woli w formie pisemnej.
Podpis łączny wywołuje skutki reprezentacji łącznej na zasadach określonych przez właściwe przepisy, umowę albo statut.
Znakowanie czasem:
Wraz z nowym projektem ustawy definicja elektronicznego datownika (art. 21) oparta została o pojęcie czasu urzędowego i pozwala na jego wystawianie nie tylko podmiotom kwalifikowanym. Usługi takie powinny być świadczone na potrzeby wewnątrz administracyjne, takie jak m.in. obieg dokumentów elektronicznych.
Nowa ustawa rozróżnia:
KWALIFIKOWANĄ usługę znakowania czasem.
Musi być świadczona wyłącznie przez podmioty kwalifikowane oraz w oparciu o wzorce czasu urzędowego. Wywołuje skutki prawne daty pewnej w rozumieniu przepisów KC, jeżeli zostało dokonane w okresie ważności certyfikatu.
NIEKWALIFIKOWANĄ usługę znakowania czasem.
Zwykła usługa znakowania czasem może być świadczona nie tylko przez podmioty kwalifikowane w oparciu o wybrane przez sam podmiot wiarygodne wzorce czasu.
Brak powiązania datownika elektronicznego oraz zwykłego znakowania czasem z kwalifikowanymi podmiotami świadczącymi usługi certyfikacyjne wynika z potrzeby dopuszczenia m.in. organów publicznych do świadczenia usługi znakowania czasem z wykorzystaniem własnych systemów informatycznych np. dla potrzeby przyjmowania deklaracji, podań, wniosków.
Datownik elektroniczny stanowi dowód tego, że usługa została wykonana w czasie określonym w tym datowniku.
Znakowanie czasem skutki prawne: znakowanie czasem przez kwalifikowany podmiot świadczący usługi certyfikacyjne wywołuje w szczególności skutki prawne daty prawnej w rozumieniu przepisów KC.
Zalety podpisu elektronicznego:
- identyfikacja osoby składającej podpis (tak jak sprawdzenie dowodu osobistego)
- integralność dokumentu + trudniej do podrobienia, niż własnoręczny podpis
- niezaprzeczalność
- obniżenie kosztów funkcjonowania firm i instytucji
-> podstawowe oszczędności wynikają
-z przesyłania listów, notatek i kontraktów drogą elektroniczną
-> redukcja zużycia papieru
- znaczące przyśpieszenie obiegu dokumentów i uprawnienie procesów związanych z tym obiegiem
-> łatwe do generacji masowo
-> Łatwe maszynowe sprawdzenie
Nowelizacja ustawy o podpisach elektronicznych
Rys historyczny.
Podpisujący:
osoba fizyczna,
inne podmioty świadczące usługi certyfikacyjne.
Rodzaje podpisów elektronicznych:
w dotychczasowej ustawie:
- podpis elektroniczny zwykły,
- bezpieczny podpis elektroniczny.
w projekcie nowej ustawy:
- zaawansowany,
- kwalifikowany,
- łączny,
- urzędowy,
- pieczęć elektroniczna.
4. Certyfikaty nowego projektu ustawy o podpisie elektronicznym:
definicja,
rodzaje:
- kwalifikowany,
- systemowy,
- urzędowy,
- atrybutów.
5. Skutki prawne podpisu elektronicznego.
6. Znakowanie czasem.
kwalifikowana usługa znakowania czasem,
niekwalifikowana usługa znakowania czasem,
datownik elektroniczny - pojęcie.
7. Zalety podpisu elektronicznego.