PROFILAKTYKA WAD POSTAWY CIAŁA
WSKAZÓWKI DOTYCZĄCE PROFILAKTYKI I PRAWIDŁOWEJ POSTAWY CIAŁA:
Przez cały dzień razem z dzieckiem poprawiać postawę.
Uświadamiać dziecku nieprawidłowości jego postawy i negatywne konsekwencje nie dbania o posturę.
Troszczyć się razem z dzieckiem o długotrwałe utrzymanie dobrej postawy.
Pamiętać by dziecko bardzo często było w postawie odciążającej kręgosłup od ucisku osiowego (mało stać, dużo leżeć, klęczeć w podporze), zwisać na rękach i na podudziach.
Prowadzić z dzieckiem gimnastykę poranną (rozruch).
Pamiętać o prawidłowych pozycjach roboczych.
Odżywianie powinno być wartościowe wg ogólnie przyjętych zasad.
W przypadku nadwagi stosować dietę odchudzającą zgodnie z zaleceniami lekarza.
Wyjeżdżać z dzieckiem na kolonie zdrowotne specjalnie organizowane dla dzieci z wadami postawy.
Pamiętać, że znaczna część dzieci z wadami postawy wymaga oddziaływań korekcyjnych przez kilka lat.
Wpajać dziecku nawyk do pracy nad własnym ciałem.
CHARAKTERYSTYKA POSZCZEGÓLNYCH WAD POSTAWY
PLECY OKRĄGŁE
W plecach okrągłych osłabione są mięśnie grzbietu i ściągające łopatki, natomiast nadmiernie napięte i przykurczone mięśnie piersiowe. Poprzez ćwiczenia należy wzmocnić w pozycji zbliżenia przyczepów mięśnie karku, mięsień prostownik grzbietu odcinka piersiowego oraz mięśnie ściągające łopatki; natomiast rozciągnąć należy mięśnie piersiowe oraz zębate przednie.
ZALECENIA:
słuchanie muzyki w pozycji leżącej na plecach z ramionami odwiedzionymi w bok i ugiętymi w stawach łokciowych , nogi ugięte w stawach biodrowych i kolanach;
oglądanie programu telewizyjnego z laseczką trzymaną na plecach w ciągu 20-30 minut;
w czasie siedzenia przy odrabianiu lekcji należy mieć dobre podparcie na odcinek lędźwiowy i dolny piersiowy;
biurko musi posiadać odpowiednią wysokość, tak aby dziecko nie było zmuszone pochylać się nadmiernie;
PRZECIWWSKAZANIA:
stanie na rękach , na głowie;
skłony w przód;
podpory przodem o ramionach wyprostowanych;
krążenia ramion w przód przy pochyłemu do przodu ;
jazda na rowerze z niską kierownicą;
siady skrzyżne z wyciągniętymi ramionami w przód;
unikać wszystkich pozycji, które zaokrąglają plecy i uwypuklają odcinek piersiowy kręgosłupa.
PLECY WKLĘSŁE
Plecom wklęsłym towarzyszy osłabienie mięśni brzucha, pośladkowych wielkich oraz zginaczy stawu kolanowego. Natomiast nadmiernie napięte są mięśnie grzbietu w odcinku lędźwiowym i zginacze stawu biodrowego. W czasie gimnastyki korekcyjnej wskazane jest stosowanie ćwiczeń kifotyzujących. Ponieważ ćwiczenia te pośrednio wpływają negatywnie na rozwój klatki piersiowe, przeplata się je intensywnymi ćwiczeniami oddechowymi.
ZALECENIA:
odrabianie lekcji siedząc na krześle z dobrym oparciem na odcinek lędźwiowy i piersiowy dolny;
przybieranie często pozycji klęcznych;
leżenie codziennie 5-10 minut na plecach na twardym podłożu , RR splecione na karku , łokcie na podłożu, NN ugięte w stawach kolanowych;
jazda na rowerze;
pływanie;
inne formy ruchowe.
PRZECIWWSKAZANIA:
1.unikanie pozycji zwiększających lordozę lędźwiową;
mostek, kołyska / z pozycji wyjściowej - leżenie przodem.
PLECY PŁASKIE
Zadaniem ćwiczeń korekcyjnych w w/w wadzie postawy ciała jest ogólne, wszechstronne wzmocnienie mięśni grzbietu, brzucha oraz mięsni pośladkowych. W postępowaniu korekcyjnym nie należny unikać pozycji lordozujących i kifotyzujących, natomiast niewskazane są ćwiczenia elongacyjne polegające na wydłużeniu kręgosłupa wzdłuż osi długiej oraz zwisy.
PLECY OKRĄGŁO - WKLĘSŁE
Wadzie tej towarzyszy duże osłabienie prostownika grzbietu w odcinku piersiowym, a wzrost jego napięcia w odcinku lędźwiowym. Osłabieniu ulegają również mięśnie brzucha i pośladkowe, natomiast mięśnie obręczy barkowej i klatki piersiowej ulegają przykurczowi.
Postępowanie korekcyjne przy tej wadzie polega na :
- zwiększeniu ruchowości kręgosłupa;
- rozciągnięciu skróconych mięśni;
- wzmocnieniu mięśni rozciągniętych.
- usunięcie przykurczów wiązadeł i mięśni zwłaszcza w obrębie grzbietu i miednicy,
- zrównoważenie sił układu mięśniowego,
- podniesienie ogólnej wydolności fizycznej i wyrobienie nawyku prawidłowej postawy ciała.
ZALECENIA:
pływanie, zwłaszcza stylem klasycznym;
jazda na nartach;
jazda na rowerze;
zabawy na czworakach;
dużo ruchu na świeżym powietrzu;
umiarkowany bieg.
PRZECIWWSKAZANIA:
skoki;
dźwiganie;
przewroty i mostki;
nadmiar skłonów w przód;
długotrwała nieprawidłowa pozycja np. przy telewizorze;
dłuższe wysiłki w pozycji stojącej.
BOCZNE SKRZYWIENIE KRĘGOSŁUPA - SKOLIOZA, ASYMETRIA BARKÓW I ŁOPATEK
ZALECENIA:
W ciągu dnia dziecko powinno jak najdłużej przebywać w pozycji leżącej na brzuchu z łokciami wysuniętymi do przodu (odrabianie lekcji, czytanie, oglądanie telewizji itp.)
Dzieci powinny spać na twardym materacu z „ Jaśkiem „ pod głowa.
Noszenie książek do szkoły jak najdłużej w dobrze dopasowanym tornistrze, ewentualnie torbie przewieszonej przez ramię.
Najkorzystniejszym sportem jest pływanie stylem klasycznym i na grzbiecie, jazda na rowerze z wysoko uniesioną kierownicą i obniżonym siodełkiem, łyżwy i wrotki.
Zaleca się systematyczne wykonywanie ćwiczeń - minimum l raz dziennie 20 - 30 min-
Dieta wysokobiałkowa z dużą ilością warzyw i owoców.
Zalecana jest zabawa na czworakach, umiarkowany bieg.
PRZECIWWSKAZANIA:
Uprawianie ćwiczeń z elementami skoków i skłonów bocznych.
Długotrwałe stanie oraz siedzenie, dźwiganie ciężarów.
Gry sportowe znacznie ograniczyć.
Uprawianie dyscyplin sportowych: gimnastyki artystycznej, akrobatycznej.
STOPA PŁASKA I PŁASKO - KOŚLAWA
ZALECENIA:
Przestrzeganie codziennej higieny i pielęgnacji stóp, kąpiele w ciepłej wodzie z dodatkiem soli.
Chodzenie i bieganie boso po urozmaiconym terenie i podłożu (trawie i piasku ).
Stosowanie odpowiedniego obuwia (o noszeniu wkładek ortopedycznych powinien decydować lekarz).
Nie przeciążanie stóp nadmiernym wysiłkiem.
Nauka prawidłowego chodu - równoległe stawianie stóp.
Jazda na rowerze, pływanie.
PRZECIWWSKAZANIA:
Długotrwałe stanie we wszystkich sytuacjach i okolicznościach życiowych.
Zeskoki, skoki na twarde podłoże ( skakanie przez skakankę, gumę na betonie, asfalcie).
Marsz z dużym obciążeniem, dźwiganie ciężarów.
Marsz na wewnętrznych krawędziach stóp, piętach.
Uprawianie dyscyplin sportowych takich jak: piłka nożna, jazda na łyżwach, biegi długie i skoki.
Długotrwały wysiłek doprowadzający do przemęczenia mięśni wysklepiąjących stopę.
Ćwiczenia zapobiegające płaskostopiu:
Kładziemy na podłodze ołówek, woreczek lub chusteczkę, chwytamy ją palcami stóp raz lewej, raz prawej nogi unosząc je lekko zgięte w kolanach.
Dziecko chodzi na czubkach palców kilka razy dookoła pokoju, następnie tak samo na piętach, zewnętrznych i przyśrodkowych krawędziach stóp, na przemian.
Mając stopy ustawione równolegle dziecko opiera się mocno na piętach, energicznie unosi palce do góry, następnie palce opuszczamy i natychmiast unosimy do góry pięty - około 10 razy.
Stojąc na zewnętrznych krawędziach stóp dziecko przyciąga do siebie duże palce. Rozsuwanie i przyciąganie palców powtarzamy około 10 razy.
Ćwiczenie z piłką - pracują całe stopy - od palców do pięty. W pozycji siedzącej na podłodze opierają się rękami i starają się uchwycić dużą piłkę w ten sposób, aby całe podeszwy do powierzchni piłki.
Powyższe ćwiczenia są skuteczne tylko wtedy, gdy dziecko ćwiczy systematycznie od 15-20 minut dziennie. Zanim jednak przystąpi się z dzieckiem do ćwiczeń należy zasięgnąć porady specjalistów, którzy wskażą, jakie ćwiczenia są najbardziej odpowiednie w danym przypadku. Poprawianie wadliwej postawy wymaga długiej i wytrwałej pracy samego dziecka oraz pomocy rodziców. Im wcześniej rodzice do tego przystąpią, tym lepsze będą wyniki.
ZESTAW ĆWICZEŃ DOMOWYCH - PŁASKOSTOPIE
Siad prosty, ręce oparte z tyłu o podłoże
Ruch. Maksymalne zgięcie i prostowanie stóp - jednocześnie
Siad na krześle, proste plecy na podłodze leży kartka papieru i ołówek Ruch. Chwyt palcami jednej stopy ołówka i rysowanie nim na kartce (druga stopa przytrzymuje papier)
Siad na krześle
Ruch. Chwyt małego przedmiotu palcami stóp i podawanie go do ręki przeciwnej (nie należy pochylać pleców w przód)
Leżenie tyłem ręce w „skrzydełka", nogi ugięte, palce obu stóp trzymają woreczek, Ruch. Przejście do leżenia przewrotnego, z położeniem woreczka na podłodze za głową
Chód na palcach, na zewnętrznych krawędziach stóp (sylwetka skorygowana)