Gospodarowanie zasobami pracy

Zatrudnienie określa się jako aktywność zawodową charakteryzującą się odpłatnym zaangażowaniem pracownika w procesie pracy w wyniku której powstają dobra i usługi zaspakajające potrzeby człowieka.

Zasoby pracy określa się jako tę część społeczeństwa która jest nośnikiem potencjału pracy, tzn. ludzi zdolnych do pracy, którymi może dysponować gospodarka narodowa.

Pojęcie zasobów pracy obejmuje pracowników zatrudnionych w przedsiębiorstwie wraz z ich kwalifikacjami, pełnionymi funkcjami, wykonywanymi zadaniami oraz postawami i zaangażowaniem.

Przez potencjał pracy rozumiany jest ogół cech i właściwych predyspozycji człowieka do wykonywania określonych zadań w ramach społecznego podziału pracy.

1. Potencjalne zasoby pracy obejmują całą ludność w wieku zdolności do pracy. Wielkość tych zasobów zależy od liczby ludności czynnej zawodowo, od jej struktury według wieku i płci oraz od wymiaru czasu pracy i jego wykorzystania.

2. Realne zasoby pracy obejmują ludność pracującą lub zdolną i gotową do dobrowolnego podjęcia pracy.

Pojęcie kwalifikacji zawodowych dotyczy wiedzy teoretycznej i umiejętności praktycznych potwierdzonych przez odpowiedni dokument, na podstawie którego możliwe jest wykonywanie zawodu lub prowadzenia działalności gospodarczej, np. dyplom, świadectwo, zaświadczenie, itp.

Gospodarowanie zasobami pracy obejmuje prowadzenie odpowiedniej polityki zatrudnienia, motywowania i rozwoju pracowników. Przedsiębiorstwa w różny sposób gospodarują zasobami pracy. Ostatnio coraz częściej odchodzi się od tzw. form sita i przechodzi się do kapitału ludzkiego.

Formuła sita- polega na zatrudnianiu przez przedsiębiorstwa najlepszych kandydatów i stopniowym zwalnianiu pracowników niewykwalifikowanych, mniej wydajnych, mniej twórczych i mniej zaangażowanych.

Formuła kapitału ludzkiego- pracowników traktuje się jako osoby uczące się i zmieniające się w trakcie całego życia, które przywiązują się do miejsca pracy, są lojalne, skłonne do nowości i kreatywne.

Do pracowników zalicza się osoby zatrudnione na podstawie:

• Umowy o pracę

• Powołania

• Wyboru

• Mianowania

• Przy pracach interwencyjnych i robotach publicznych

• Umowy o pracę- osoby młodociane

• Delegacji służbowych- osoby przebywające za granicą

• Formy zorganizowanych grup roboczych- np. ochotnicze hufce pracy

Przedsiębiorstwa kształtujące politykę gospodarczą zasobów pracy we współpracy ze związkami zawodowymi. Jest w tym uwzględniony kodeks pracy i zakładowy system wynagradzania pracowników.

System gospodarowania zasobami pracy w przedsiębiorstwie obejmuje składniki:

• Rekrutacja i selekcja

Rekrutacja to pozyskiwanie kandydatów do pracy.

• wewnętrzna- w przypadku wolnych stanowisk przedsiębiorstwo przedstawia ofertę zmiany stanowiska własnym pracownikom

• zewnętrzna- rynek pracy obejmuje wszystkie osoby w wieku produkcyjnym nie zatrudnione w przedsiębiorstwie i zdolne do pracy

Selekcja to wybór najlepszego kandydata na wolne stanowisko pracy.

• Ocena pracy

Ocena pracy składa się z wartościowania pracy i oceny efektów. Obejmuje ilościowe i jakościowe oceny rezultatów pracy, które są związane z systemem wynagrodzeń. Jednym z mierników oceny pracy jest wydajność pracy. Jest jednym z ważniejszych mierników oceny działalności przedsiębiorstwa.

• Wynagradzanie pracowników

• Kształcenie i rozwój pracowników

Kształcenie i rozwój pracowników mają na celu uzupełnienie wiedzy, a także doskonalenie umiejętności do zadań w przedsiębiorstwie.

---