ZESTAW 1. 1. Budowa wnętrza ziemi. Ziemia składa się ze skorupy ziemskiej, płaszcza, jądra. Jądro zajmuje centralną część o promieniu 3500km, ciało ciekłe o temperaturze 5000◦ , zbudowane z żelaza i niklu, wykazuje bardzo wysoka gęstość. Powyżej jest warstwa przejściowa czyli płaszcz ziemi o grubości 2900km, zbudowany z tlenków, siarczków, żelaza i niklu, mała plastyczność, gęstość 6,4 g/m3. na płaszczu spoczywa skorupa ziemska o grubości 10- 70km. Zewnętrzna warstwa- litosfera ma dwie powłoki zewnętrzną(sial) o grubości do 120km, pierwiastki które ją budują to krzem i glin, zbudowana z warstwy osadowej, o gęstości 2,7 g/cm3. Wewnętrzna (sima) o grubości do 1200km, pierwiastki wchodzące w jej skład to krzem i magnez, jest zbudowana z magmy bazaltowej, gęstość 3,4 g/cm3. 2. Porowatość. Jest to stosunek objętości przestrzeni wolnych gleby do jej całkowitej objętości. Porowatość gleb mineralnych wacha się od 25- 65%, natomiast w glebach organicznych dochodzi do 85%. W glebach mineralnych porowatość uzależniona jest od składu mechanicznego, struktury, wilgotności, temperatury gleby, działalności mikroorganizmów i roślinności oraz od agrotechniki. Wyróżniamy porowatość: ogólną (suma przestworów zajętych przez fazę płynną i gazową), kapilarną (stanowi sumę porów kapilarnych w jednostce objętości gleby, przestwory te pod wpływem działania sił kapilarnych zmniejszają przepuszczalność, a zwiększają pojemność wodną), niekapilarną (suma przestworów niekapilarnych na jednostkę gleby, przestwory niekapilarną służą do wymiany powietrza glebowego i przesiąkania wody grawitacyjnej). 3. Gleby antropogeniczne i słone. Dział VII: Gl antropogeniczne, rząd: VIIA Gl kulturoziemne ((A)-plC-Om-D), typ: VIIA1 Hortisole, VIIA2 Rigosole. Rząd: VIIB Gl industrio- i urbanoziemne, typ: VIIB1 Gl antropogeniczne o nie wykształconym profilu, VIIB2 Gl antropogeniczne próchniczne, VIIB3 Pararędziny antropogeniczne, VIIB4 Gl słone antropogeniczne. Gleby antropogeniczne tworzą się pod wpływem działalności człowieka. Działalność ta może być negatywna lub pozytywna. Gleby kulturoziemne- na które człowiek oddziaływuję pozytywnie gdyż podnosi ich kulturę wartości ulepsza ją w dwojaki sposób: przez użyźnianie, poprzez zabiegi uprawne. Maja korzystne właściwości produkcyjne takie jak: gruzełkowata struktura, duża zawartość próchnicy i zasobność w składniki pokarmowe roślin. Hortisole- gleby ogrodowe bogate w próchnice zbliżone do próchnicy czarnoziemnej, sztucznie kształtowane przez człowieka za pomocą zabiegów agrotechnicznych i agromelioracyjnych. Rigosole- gleby przeobrażone na których prowadzono regulówkę czyli poprawione są mechanicznie poprzez zabiegi uprawne. Gleby industrio- i urbanoziemne to utwory glebowe przeobrażone w wyniku oddziaływania zabudowy przemysłowej i komunalnej oraz górnictwa głębinowego i odkrywkowego. Występują głównie na Śląsku na obszarach Turoszowa, Konina, Bełchatowa. Dział VI: Gl słone, rząd VIA: Gl słono sodowe, typ VIA1: sołonoczaki, podtyp: a) powierzchniowe (Asa-Aasa-Bcnsa/g-Csa,gg), b)wewnętrzne (Ap-Bcn-Sa-Csa/gg/Ca), typ VIA2: Gl sołonczakowate, typ VIA3: Sołońce, podtyp: a)typowe (a-(AE)-Bna-Cnasa), b) sołonczakowate (Banasa-Csanagg). Gleby słone na głębokości 100cm mają warstwy zawierające nadmiar soli bardziej rozpuszczalnych w zimnej wodzie niż gips, miąższość tych warstw musi być większa niż 15cm, a zawartość rozpuszczalnych soli większa niż 0,2%. Charakteryzują się występowaniem poziomu salic. Zasolenie gleb ogranicza wzrost roślin a nadmiar sodu wymiennego niszczy strukturę gleby. Na obszarze naszego kraju ukształtowały się pod wpływem słonych wód morskich lub solanek oraz wskutek zanieczyszczeń przemysłowych. Występują na wybrzeżu Bałtyku, wzdłuż wału kujawsko pomorskiego, w okolicach mątw koło Wrocławia. 4. Gleby kompleksów pszennych i ich przydatność, typy siedlisk lasów. 1. Kompleks pszenny bardzo dobry- gleba brunatna z gliny zwałowej (Ap-Bbr-Cca), obejmuje najlepsze gleby naszego kraju zasobne w składniki pokarmowe, o odczynie obojętnym, głębokim poziomie próchnicznym, dobrej strukturze, przepuszczalne, przewiewne a równocześnie magazynujące duże ilości wody. Gleby te występują na terenach płaskich lub na bardzo łagodnych pochyłościach nie wymagają regulacji stosunków wodnych, są łatwe do uprawy. Osiąga się na nich wysokie plony najbardziej wymagających roślin. Zalicza się je do I i II klasy bonitacyjnej.
|