ROZDZIAŁ I

I. ASPEKTY DIAGNOZY

1. DIAGNOZA PRZYPORZĄDKOWUJĄCA

Do Ośrodka Pomocy Społecznej w Katowicach zgłasza się Anna Muszyńska z problemem finansowym (brak wystarczających dochodów na zaspokojenie potrzeb gospodarstwa domowego). Anna Muszyńska ma 40 lat. Jest matką dwójki dzieci i żoną Józefa mającego 45 lat. Starsze dziecko ma na imię Adam i ma 11 lat, młodsze dziecko ma 8 lat i ma na imię Ewa. Anna z Józefem są w związku małżeńskim od 12 lat.

Pracownik socjalny przeprowadza z Panią Anną wywiad środowiskowy.

Przy pierwszej rozmowie z pracownikiem socjalnym zauważono…

Z rozmowy tej wynika…

że kobieta jest zalękniona, bojaźliwa, rozkojarzona i skryta. Zauważono również jąkanie przy rozmowie i drżenie ciała. Klientka posiada wykształcenie wyższe. Jest magistrem księgowości, od dwóch lat pracuje jako sekretarka w firmie „DREWNOBUD” sp. z o.o. w Katowicach; zarabia 800 zł/brutto. Grozi jej zwolnienie z powodu barku dodatkowych kursów (oraz niewystarczającej dyspozycyjności. ) to co w nawiasie wykreśliłabym…

Mąż jej pracował jako gornik. Zarabial 1200 zl. Jednak od 3 miesiecy przebywa w wiezieniu. Spowodowal on wypadek samochodowy w którym zginela osoba. Prowadzil auto będąc w stanie nietrzeźwym. W związku z tym i finanse zmalaly. Obecnie Anna utrzymuje dom i dzieci ze swojej pensji.

także pracuje, jest górnikiem - zarabia 1200 zł/brutto. Łączne dochody Państwa Muszyńskich to 2000 zł/brutto miesięcznie. Przy okazji rozmowy wywnioskowano, że oprócz problemu finansowego w rodzinie Państwa Muszyńskich występuje także problem alkoholowy męża.

2. DIAGNOZA GENETYCZNA

Przyczyną tej trudnej sytuacji jest:

• złe stosunki Anny z teściową (brak wsparcia, porozumienia)

• słabe stosunki z matką i rodzeństwem

• problem alkoholowy męża

• niskie dochody Państwa Muszyńskich (brak oszczędności, lokat itp.)

• zaciągnięty kredyt mieszkaniowy w Banku PKO S.A. w wysokości 100000 zł; hipoteczny; powodem zadłużenia było kupno mieszkania; bardzo wysokie raty rozłożone na 30 lat

• odsunięcie się znajomych (brak wsparcia przyjaciół)

• stan zdrowia klientki (lęki, zabawy, nerwica - stan depresji; niska samoocena i bark wiary we własne siły).

3. DIAGNOZA ZNACZENIA

Skutkami tej sytuacji są:

• brak wsparcia emocjonalnego i finansowego ze strony najbliższej rodziny i przyjaciół;

• nałóg męża (alkohol);

• brak świadomości męża i rodziny o leczeniu w/w nałogu;

• zerwanie kontaktów społecznych;

• zły stan zdrowia psychicznego - depresja i nerwice Anny;

• brak informacji na temat różnego rodzaju pomocy rodzinie (pomoc finansowa, rzeczowa, psychiczna);

• problemy wychowawcze syna Adama (agresywne zachowanie, brak chęci rozmowy, wybuchy agresji, zamykanie się w sobie, pogłębiające się problemy w nauce);

• córka Ewa często choruje (alergia), brak finansów na jej leczenia;

• wysokie raty za zaciągnięty kredyt mieszkaniowy - hipoteczny.

4. DIAGNOZA FAZY

Po pierwszym spotkaniu z rodziną Państwa Muszyńskich ocenia się ich sytuację jako bardzo trudną. Ponieważ Pani Anna jest wyczerpana psychicznie e związku z tym nie potrafi sama znaleźć wyjścia z sytuacji w jakiej znalazła się jej rodzina. Brak wsparcia ze strony najbliższych osób i przyjaciół pogłębia problem rodziny Muszyńskich. Sytuacja w domu niekorzystnie wpłynęła na dzieci, szczególnie na Adama - syna Państwa Muszyńskich.

5. DIAGNOZA PROGNOSTYCZNA

Aby poprawić sytuację w rodzinie Państwa Muszyńskich należy:

• skierowanie Pani Anny z rodziną do poradni psychologiczno - pedagogicznej;

• zaproponowanie Panu Józefowi terapii antyalkoholowej na terenie aresztu;

• podwyższenie kwalifikacji zawodowych Pani Anny poprzez różnego rodzaju kursy (komputera, języka angielskiego) oraz prenumerata pisma „Mistrz klawiatury”;

• przewidywana mediacja z teściami i mężem Pani Anny;

• udzielenie pomocy materialnej i rzeczowej z MOPS- u, np. dofinansowanie do pobytu w sanatorium dla Pani Anny oraz kolonii letnich dla syna Adama; zasiłek rodzinny;

• zapewnienie jednego gorącego posiłku dzieciom;

• opieka pedagoga szkolnego i wychowawcy w szkole Adamowi i Ewie;

• pomoc w załatwianiu spraw w banku związanych z kredytem mieszkaniowym - hipotecznym.

ROZDZIAŁ II

DZIECIŃSTWO ANNY MUSZYŃSKIEJ

• niepełna rodzina (ojciec odszedł gdy dowiedział się o kalectwie najmłodszej córki); Anna miała wtedy 5 lat;

• rodzina wielodzietna: trzy siostry i troje braci; Anna była piątym dzieckiem;

• jedna z sióstr była niepełnosprawna ruchowo;

• matka Julia pracowała na roli na wsi;

• matka Anny spędzała mało czasu z dziećmi, one pomagały jej przy pracy w gospodarstwie, mieli 4 ha ziemi; posiadali kury, króliki, świnie i jednego konia;

• dziadkowie, czyli rodzice Pani Julii mieszkali razem z Państwem Muszyńskich;

• matka Anny była oschła, niedostępna, rzadko okazywała uczucia, trzymała dyscyplinę w domu;

• Anna w domu rodzinnym zajmowała się pracą, opieką i nauką;

• Anna była karcona przez matkę;

• ich mieszkanie składało się z dwóch pokoi, kuchni i łazienki;

• wykształcenie w rodzinie:

matka - podstawowe

ojciec - zawodowe

Anna - wyższe

rodzeństwo Anny - zawodowe, jedna siostra wykształcenie średnie;

• występowanie alkoholu w rodzinie: dziadek był alkoholikiem pił „bimber” własnej roboty”.

Anna do wszystkiego doszła sama, nie miała wsparcia ze strony najbliższych.

ROZDZIAŁ III

WCZESNA MŁODOŚĆ I DOROSŁOŚĆ

W czasie pobytu w szkole podstawowej nie było z Anną żadnych problemów. Uczeń dostateczny o dużych ambicjach, ale ze względu na rodzinę nie miała wystarczająco dużo czasu na naukę. Chętnie uczyła się nowych rzeczy i szybko przyswajała wiedzę. Była osobą bezkonfliktową, miała dobre kontakty z rówieśnikami, ale ich grono było wąskie.

Po ukończeniu szkoły podstawowej wyjechała do Katowic, aby kontynuować naukę w Technikum Handlowym, gdzie zamieszkała w Internacie. Podjęła pracę dorywczą: rozwożenie mleka. Oceny uzyskiwała dobre i bardzo dobre. Wspierała rodzinę materialnie. Kontakty z grupą rówieśniczą miała dobre. Łatwo nawiązywała kontakty z innymi ludźmi. Anna była osobą towarzyską i pomocną, miała swoje zdanie. Była samodzielna i zorganizowana. Szkołę średnią ukończyła z bardzo dobrymi wynikami w nauce i bardzo dobrą oceną ze egzaminu dojrzałości. Anna czuje się spełniona na tym etapie.

Po szkole podjęła pracę zawodową na pełnym etacie w sklepie obuwniczym w Katowicach. Wynajęła mieszkanie - kawalerkę. Kierowniczka sklepu zauważyła jej predyspozycje, jej zalety ( sumienność, lojalność, punktualność, rzetelność w pełnieniu obowiązków) i zaproponowała jej pracę na wyższym stanowisku jako zastępcy kierownika. Za jej namową po roku pracy Anna podjęła decyzję o studiach. Kontakty rodzinne osłabiły się, ale nadal pomaga rodzinie finansowo.

Anna zaczęła studia 3-letnie z tytułem licencjata na kierunku „rachunkowość”. Studiuje dziennie, ale nadal pracuje popołudniami w tym samym sklepie obuwniczym w Katowicach.

W okresie studiów (3 rok) przeżywa tragedię, umiera jej niepełnosprawna siostra. Bardzo to przeżywa, bo bardzo ją kochała i były ze sobą bardzo zżyte. Anna opiekowała się nią. Po tym dramacie jaki przeżyła opuściła się w nauce, w pracy również nic jej nie wychodzi. W tym też okresie poznaje swojego przyszłego męża, który również studiuje na tej samej uczelni, ale jest na 4 roku. Wspiera Annę w jej trudnych chwilach. Anna kończy studia z tytułem licencjata natomiast on nie kończy nauki. Józef, bo tak ma na imię jej partner ma wykształcenie średnie zawodowe. Posiada tytuł: Technik Górnik.

Anna i Józef zamierzają wziąć ślub po 3 latach znajomości. Jednak ona ma wątpliwości, gdyż boi się tego, że powtórzy się sytuacja jaka miała miejsce w jej rodzinnym domu. Ostatecznie jednak podejmuje decyzje o ślubie. Życie młodych małżonków układało się dobrze, relacje Anny z teściami były rewelacyjne natomiast je matka patrzyła na to wszystko obojętnie. Nie interesowały ją wydarzenia jakie miały miejsce w życiu jej córki. Po roku od ślubu rodzi się Adam. Sytuacja rodzinna ulega zmianie. Anna zostaje bez pracy w związku z czym nie pomaga już rodzinie finansowo. Całkowicie oddaje się wychowywaniu syna. Jej mąż Józef zostaje jedynym żywicielem rodziny. Zarabia, ale zaniedbuje swoje obowiązki jako mąż i ojciec. Rodzice Józefa ingerują w wychowywanie wnuka; matka Józefa próbuje narzucać swoje metody wychowawcze, które stosowała wobec swojego jedynego syna. Chce dominować w rodzinie syna. Narastają konflikty między teściową a synową, która ma własne zdanie. Józef nie popiera ani żony ani matki, chociaż matka jest dla niego wzorem, autorytetem. Dla zrelaksowania się Józef sięga po piwo, ale robi to rzadko. Relacje w małżeństwie są dobre, natomiast zepsuły się stosunki między Anną a teściową. Po 3 latach rodzi się córka Ewa. Józef ma wtedy 37 lat a Anna 32 lata. Pogarsza się sytuacja finansowa rodziny Muszyńskich. Anna nadal nie pracuje, zajmuje się dziećmi. Mieszkanie staje się ciasne dla czteroosobowej rodziny. Wpływ na sytuację materialną rodziny ma także Józef, który coraz częściej sięga po alkohol. Skutkiem tego jest brak środków na zaspokojenie podstawowych potrzeb. Józef zaczyna urządzać awantury, dochodzi nawet do tego że uderza Annę w twarz. Przestają ze sobą rozmawiać. Matka Józefa nastawia go przeciwko żonie. Związek Anny i Józefa przeżywa kryzys. Kontakty z przyjaciółmi również się osłabiają. Józef zaczyna regularnie pić alkohol. Anna na własną rękę próbuje walczyć o uratowanie swojego małżeństwa.

ROZDZIAŁ IV

STABILIZACJA W RODZINIE MUSZYŃSKICH

Państwo Muszyńscy po licznych rozmowach i sporach podejmują wreszcie wspólną decyzję o zamianie mieszkania na większe. Ze względu na niewystarczającą sumę uzyskaną ze sprzedaży „kawalerki” zmuszeni są wziąć kredyt. Decyzja ta wymaga przemyślenia gdyż mowa jest tu o kwocie 100 tys. zł. Tyle wystarczy im na spłatę mieszkania. Małżeństwo po poważnym namyśle podejmuje się wyzwania. Jest to dla całej rodziny motywacją, gdyż nowe lokum ma składać się z trzech pokoi, kuchni, łazienki i wc. Wszyscy ochoczo reagują na taką zamianę z ciasnej kawalerki na dużo większe mieszkanie.

Początkowo każdy z członków rodziny skrupulatnie oszczędza mając na uwadze kredyt jaki na nich ciąży.

Pan Józef, który zdawać by się mogło na dobre zrezygnował z towarzystwa „rozrywkowych” kolegów, nie kryje swojej radości z tak ważnej decyzji życiowej jaką jest kupno mieszkania. Dodatkową radość sprawia niespodziewana premia jubileuszowa w zakładzie pracy Józefa. Jego koledzy szybko i sprytnie obracają tę sytuację w powód do świętowania. Namawiają Józefa do uczczenia jego powodzenia. I tu kończy się sielanka jaką zaczynali wieść Państwo Muszyńscy.

Józef nie może dłużej odmawiać i decyduje się na jedno piwo. Jednak zabawa przedłuża się, sięga po kilka kolejnych i w takim stanie nie powstrzymywany przez kolegów wsiada za kierownicę 15 - letniego „malucha”, którym dojeżdżał codziennie do pracy.

Od tego momentu zaczyna się dramat w rodzinie Państwa Muszyńskich.

Pan Józef pod znacznym wpływem alkoholu przejeżdża na sąsiedni pas ruchu, zderzając się czołowo z innym samochodem. Wypadek był na tyle tragiczny w skutkach że ginie jedna z pasażerek drugiego auta. Pan Józef zostaje zatrzymany przez policję i osadzony w areszcie tymczasowym.

Powiadomiona rodzina nie uświadamia sobie jeszcze następstw tego zdarzenia. Żona próbuje bronić męża, nie wierzy w jego upojenie alkoholowe, ponieważ już od dłuższego czasu nie sięgał po alkohol.

Dochodzenie wykazuje jednak winę Pana Muszyńskiego. Decyzją sądy zostaje skazany na 8 lat pozbawienia wolności.

Rodzina jest wstrząśnięta takim obrotem sprawy. Pani Anna przez dłuższy czas nie może pogodzić się z tym faktem.

W niedługim czasie samotna od teraz kobieta musi zderzyć się z codziennością. Ma na utrzymaniu dwoje dzieci i spłatę kredytu. Dzieci po wakacjach idą do szkoły a Pani Annie brakuje już teraz pieniędzy na przeżycie. Wszystkie oszczędności wydała na adwokata.

Problemem staje się także brak wsparcia ze strony najbliższych. Po przeprowadzce w nowy rejon miasta rodzina nie zdążyła zaznajomić się z sąsiadami. Dodatkowo kłopotliwa sytuacja w związku z przebywającym w więzieniu Panem Józefem sprowadza biedną kobietę dodatkowe zmartwienia. Sąsiedzi nie są zbyt przychylni kobiecie, której mąż przebywa w więzieniu, dzieci też doznają upokorzenia wśród swoich kolegów.

Dotychczasowo dogodna sytuacja materialna rodziny drastycznie pogarsza się.

Załamana Pani Muszyńska, po licznych przemyśleniach udaje się do Ośrodka Pomocy Społecznej.

Już we wstępnym wywiadzie klaruje się sytuacja kobiety. Mianowicie nie tylko wychodzą na jaw problemy finansowe ale również problemy natury psychicznej Pani Anny jak również jej dzieci: 11 - letniego Adama i 8 - letniej Ewy. Brak pozytywnych relacji wśród sąsiadów jest dodatkowym utrudnieniem dla zdrowia i stanu psychicznego kobiety.

5

---