Zad.1.

Brązowa barwa oczu człowieka (B) dominuje nad niebieską (b), natomiast praworęczność (P) nad leworęcznością (p).

Brązowooki praworęczny mężczyzna poślubia niebieskooką praworęczną kobietę. Ich pierwsze dziecko jest niebieskookie i leworęczne.

Wyjaśnij genotypy rodziców i dzieci.

B- brązowe oczy,

b- niebieskie oczy,

P- praworęczność,

p- leworęczność.

♀ ♂

P: bbPp BbPp

F₁: bbpp

Zad.2.

Praworęczny niebieskooki mężczyzna, którego ojciec był leworęczny, poślubia leworęczną i brązowooką kobietę z rodziny, w której wszyscy członkowie od szeregu pokoleń byli brązowooczni. Jakiego potomstwa mogą oczekiwać ze względu na wymienione cechy?

♂ ♀

P: Ppbb ppBB

F₁: PpBb , ppBb

♂ ♀	Pb	pb
pB	PpBb	ppBb

Zad.3.

Przyjmuje się, że głuchoniemota uwarunkowana jest dwoma parami genów, gdzie allele DE warunkują normalne wykształcenie słuchu i mowy, natomiast de- patologię.

Osobnicy: D_ee, ddE_, ddee- są głuchoniemi.

Głuchoniemy o genotypie podwójnie recesywnym poślubia osobę o genotypie DdEe (słysząca normalnie). Jakie są możliwe genotypy i fenotypy ich dzieci?

♂ ♀

P: ddee DdEe

F₁:

♂ ♀	de
DE	DdEe (słyszący)
De	Ddee (głuchoniemy)
dE	ddEe (głuchoniemy)
de	ddee (głuchoniemy)

Genotyp: 1:1:1:1

Fenotyp: 1:3

Zad.4.

Ojciec Mary Felwick z domu Smith jest daltonistą. Dwaj jej bracia, Lary i Hary Smith oraz wujek ze strony matki byli chorzy na hemofilię. Jakie są możliwe genotypy wszystkich wspomnianych osób?

Jaki musi być genotyp Mary Felwick skoro jej syn Edward cierpi na hemofilię?

Jakie jest prawdopodobieństwo, że siostra Edwarda, Luiza Falwick jest nosicielką hemofilii? (50%)

Czy Mary Falwick może mieć syna cierpiącego jednocześnie na hemofilię i daltonizm? (NIE)

Czy może mieć syna zdrowego? (NIE)

Ojciec Mary Mary

X^dY X^dHX^Dh

Lary, Hary, wujek X^hY

Edward X^hDY

Luiza X^HdX^DH

X^hDX^DH

Zad.5.

Łysienie zależy od jednej pary genów związanej (zależnej) z płcią. Heterozygotyczne kobiety Bb nie są łyse. Natomiast mężczyźni BB, Bb są łysi. Nie łysy i nie wykazujący daltonizmu mężczyzna poślubia kobietę, której rodzice nie byli daltonistami, a ojciec nie był łysy. Jedyny potomek tej pary to łysy daltonista. Podaj genotyp matki i jej rodziców.

♂ ♀

P: bbX^DY x BbX^DX^d rodzice

F₁: BbX^dY

♂ ♀

bbX^DY x BbX^DX^d

Zad.6.

Czy jest możliwe, aby para zdrowych i normalnych fenotypowo rodziców, miała dziecko, które będzie łysym daltonistą chorym na hemofilię?

♂ ♀

P: bbX^DHY x BbX^DHX^dh (cis)

F₁: ♂ BbX^dhY

Potomkiem nie może być córka, ponieważ musiałaby odziedziczyć geny na hemofilię i daltonizm po obojgu rodzicach, a jak wiemy, jej oboje rodzice byli zdrowi i normalni fenotypowo. Tylko syn może być łysym daltonistą chorym na hemofilię.

Zad.7.

Albinizm (recesywny, oznaczany małe c) jest u ludzi uwarunkowany przez gen autosomalny, zaś daltonizm przez gen heterosomalny.

Para zdrowych rodziców ma dziecko, które jest albinosem i daltonistą. Jakie jest prawdopodobieństwo, że jest to syn? Jakie są genotypy wymienionych tu osób?

♂ ♀

P: CcX^DY CcX^dX^D

F₁: ♂ ccX^dY

Zad.8.

Przykładem dziedziczenia wielogenowego jest dziedziczenie barwy skóry u człowieka. U „czystego” Murzyna wszystkie cztery geny są aktywne (AABB). U „czystego” osobnika białego są nieaktywne (aabb).

1.Czy dziecko urodzone w małżeństwie mulatów może mieć jaśniejszą lub ciemniejszą skórę niż rodzice?

2.czy dziecko urodzone z małżeństwa mulatki z białym mężczyzną może mieć ciemniejszą skórę niż jego matka? (NIE)

3.Czy dziecko urodzone z małżeństwa między osobnikami „czystymi” białymi może mieć ciemniejszą skórę? (NIE)

1.

♂ ♀

P: AaBb x AaBb

♀ ♂	AB	Ab	aB	ab
AB	AABB 4	AABb 3	AaBB 3	AaBb 2
Ab	AABb 3	AAbb 2	AaBb 2	Aabb 1
aB	AaBB 3	AaBb 2	aaBB 2	aaBb 1
ab	AaBb 2	Aabb 1	aaBb 1	aabb 0

4- 1

3- 4

2- 6

1- 4

0- 1

Zad.9.

Inteligencja jest uwarunkowana genami kumulatywnymi.

Czy dziecko średnio inteligentnych rodziców może być geniuszem? (TAK)

Czy dziecko pary geniuszy może być średniej inteligencji? (TAK)

Zad.10.

Dwie siostry rodzone zawierają związek małżeński z dwoma braćmi rodzonymi. Obie pary maja dzieci. Określić w jakim stopniu pokrewieństwa są dzieci jednej i drugiej pary.

D₁ D₂

/ \ X / \

S₁ S₂ B₁ B₂

↑ X ↑ ↑ X ↑

O₁ M₁ O₂ M₂

D₁ S₁ O₁ S₂ D₂

D₁ S₁ M₁ S₂ D₂

D₂ B₂ O₂ B₂ D₂

D₁ B₁ M₂ B₂ D₂

R_D1D2 = (1/2)²⁺² + (1/2)²⁺² + (1/2)²⁺² + (1/2)²⁺²

R_D1D2 = (1/2)³ + (1/2)³

R_D1D2 = (1/2)²= 1/4 = 0,25 = 25%

Bo:

(1/2)⁴ + (1/2)⁴ = (1/2)³

(1/2)³ + (1/2)³ = (1/2)²

---