17.11.2013
Wspomaganie rozwoju czytania i pisania małego dziecka
Wspomaganie funkcji percepcyjno-motorycznych
-Analizatory
są neurofizjologicznym podłożem odbioru i przetwarzania bodźców w spostrzeżenia
Funkcje analizatoów doskonali się z wiekiem. Dziecko z zaburząną percepcą odbiera ograniczoną ilosć ifnormacji ze środowiska, co niekorzystnie odbija się na rozwoju umysłowym. Zaburzenia mogą być wynikiem natury emocjonalnej lub zaniedmań dotyczących brakiem odpowiednich stymulacji. Ważne jest aby stymylacja była przeprowdzana odpowiednio wcześnie.
Analizator->receptor->wytwarzanue w impulsy elektryczne->drogi dośrodkowe-> kora mózgowa->wrażenia/spostrzeżenia tego świata.
Analizator->dośrodkowa->cz. Korowa->
Proces czytania-> wyądrebniamy wyrazy->litery->rozpoznawanie.
Proces pisania->kształt->sylaby->zdania->konstruowanie zdania->zapamiętywanie.
Złe poatrzeganie liter->nie zapamiętywanie liter->nie potrafi rozpoznań litery ani cyfy.
Trudności będą w zapamiętywaniu,orientacji w kierunkach, rozmieszczaniu liter w liniaturze.
Zaburzenia w odczytywaniu obrazka, kłopoty w strukturach graficznych.
Dom-dam-dym-tym
będzie zapominało wielkich liter takich jak F,L,W
Rozplanowanie słów, liniatua
Pismo lustrzane:
Mylenie w kierunku zapisu, orty, wolne tempo czytania [litery, wyrazy]
Usprawnianie percepcji wzrokowej (działanie)
-ćwiecznie umiejętności form
-ćwiczenie wyodrębniania części brazu
-ćwiczenia w poznaniu całości obrazu
Zbyt żmudne zabawy zniechęcają dzieci, więc ćwiczenia powinny być zróżnicowane ale parte na tych samych zasadach.
Sala powinna być wyposażona:
klocki dopasowane odpowiednio do wieku
puzzle
Zad. Dlagrupy
rozpoznawanie kształtów i figur, różnicowanie podobnych obrazów wzrokowo
ujmowanie zależności pomiędzy całością obrazu a jego elementami składowymi (puzzle kwadraty, klocki z obrazkami,, puzzle tradycyjne, klocki dinesch'a)
Orientacja przestrzenna
analizator słuchowy
Receptor->komórki włoskowate w narządzie lortiego w uchu wewnętrznym->zmiana drgania cząsteczek->zmiana na impulsy nerwowe->droga przez nerwy ->ośrodek w korze mózgowej (płat skroniowy)
Odbiór bodźców słuchowych w tym dźwięków i mowy.
Zasadnicza rola w procesie czytania i pisania ze względu na zaangażowanie w nich
-słuchu fonemowego-zdolność różnicowania głosek s/z kosa/koza
-umiejętność fonologiczna w zakresie operowania cząstkami fonologicznymi takimi jak głoski,sylaby, logotomy.;
co ja mówię? Ma-ma (trzylatki)
ile jest sylab w słowie mama (pięciolatki)
dokończ ma....?->umiejętność manipulowania
Zaburzenie percepcji słuchowej, symptomy trudności:
Zapamiętywanie cyfr,wyrazów,wierszyków,piosenek
różnucowaniie wyrazów j/i
różnicowanie wyrazów z łoskami szumiącymi i syczącymi
różnicowanie głosekzbliżonych fonetyczne i takich wyrazów
zapisywanie wyrazów z samogłoskami nosowymi i zespołowymi dzękowymi om. On,en,em
opuszczanie liter, sylab, końcówek, wyrazów
(TEST) Wyposażenie sali
3 latki 5latki
słuch fizjologiczny fonemowe s czy sz
bodźce słuchowe, pamięć słuchowa fonetyczne-różnica między zdaniami,
ile jest dźwięków czy jest smutne czy wesołe, analiza i
skąd dochodzi syntezy słuchowe koordynacja
co dziecko usłyszało słuchowo-wzrokowa i słuchowo- ruchowa
analizator ruchowy. Kinestetyczno-ruchowa->ruch odwrotny część obwodowa->część ruchowa.
Duża motoryka ruchowa
Mała motoryka ruchowa Ćwiczenia dla 3-5latków
Ćw. Gotowości do nauki czytania i pisania (dojrzałość szkolna)
Definicja gotowości do nauki czytania pisania wg A. Brzezińskiej (ważne poszperać)
Czytanie i pisanie to:
-Czynność językowa, forma komunikacji oparta na języku
-czynność metajęzykowa oparta na świadomości relacji druk-słowo, głoska-litera.
Świadmość środków językowych użytych do formowania wypowiedzi i ich kontroli.
Czynność metapoznawczą- świadoma kontrola procesów poznawczych zaangażowanych w czytanie (rozumienie tekstów)
Szerokie ujęcie umiejętnosci czytania i psania wyróżnia trzy zależne od siebie aspekty
-techniczny (jak)
-sematyczny (co czytamy), czytanie ze zrozumieniem
-krytyczno twórczy. Czytanie krytyczne i twórcze (po co?)
Gotowość
wg Goodmana- etap w rozwoju jednostki,kiedy jest ona bardziej zdolna do opanowania, czegoś (danej umiejętności) w sposób naturalny.
Gotowość wg Downinga i Thackaray'ana do jakiegokolwiek rodzaju uczenia się odności do takiego sposobu rozwoju w którym jest możliwe rozpoczęcie nauki przy pomocy nauczyciela.
Brak gotowości do nauki czytania i pisania. Wg taylor (poszukaj)
całkowita nieświadomość tego co to symbol drukowany
trudności z rozpoznaniem
Komponenty gotowości do czytania i pisania
Nieswoiste Swoiste
Koncentracja uwagi rozwój mowy i języka
motywacja, nastawienie świadomość pisma
funkcje percepcyjno-motoryczne świadomość językowa
i ich integracja
rozwój intelektualny
Gotowość do czytania koreluje z wykształceniem rodziców-im wyższe, tym gotowość większa
kontaktem z książką- im więcej tym tym lepiej
liczbą lat spędzonych w przedszkolu- im więcej tym lepiej
Nie koreluje z
płcią dziecka
wiekiem i doświadczeniem nauczyciela
wnioski z badań 6latków
duże zróżnicowane indywidualne
duży wpływ na rozwój czytania i osiągnięć poznawczych wykraczających poza kanon
Dzieci z trudnościami w czytaniu:
1) Nie mają typowych deficytów funkcji percepcyjno-motorycznych
2)największe różnice dotyczącze Kompetencji Poznawczych
3) Największe różnice dot. przetwarzania fonograficznego oraz w zakresie tempa nazywania materiału symolicznego (cyfry)
brak dominacji 1 płci
-uczęszczanie do oddziałów przedszkolnych (zamożnoość nie rodzaj przygotowania)
Miejsce zamieszkania-bez nzaczenia
niskie wykształcenie rodziców w tej grupie
mała świadomosć rodziców w trudnościach dziecka
brak własnego biurka,pokoju
mała zamożnosć rodziców
brak dostępu do internetu