REHABILITACJA W RZS
1.OKRES OSTRY
Leczenie farmakologiczne ( p.zapalne i p/ bólowe)
Pozycje ułożeniowe przeciwdziałające przykurczom ( w lezeniu Tylem, nn odwiedzione, zabezpieczone z zewnatrz kocem, delikatnie wypełnic doły podkolanowe, stopa w ułożeniu pośrednim,,, rr lekkie odwiedzenie, łokiec zgięty delikatnie, palce prosto skierowane w str kciuka, Głowa zgieta ok. 30 stopni
2. OKRES REMISJI
ĆW OGÓLNOUSPRAWNIAJĄCE
- jazda na rowerze po płaskim terenie
- pływanie, ćw czynne
- Ćw wzmacniające mm ( cw czynne w odciążeniu z oporem, ćw czynne w wolne)
Korekcja deformacji ( redresje, wyciągi, łuski, mobilizacje
Wybieranie i utrwalanie mechanizmow kompensacyjnych
REHABILITACJA W ZZSK
Ts co w RZS, duzo ćw w odciążeniu ponieważ rozluźniają mm, a rozluźnione mm powodują wzrost ruchomości kręgosłupa
- ćw Klappa
- cw w wodzie
- ugul, podwieszenie całkowite
- ćw stawów obwodowych
CHOROBA ZWYRODNIENIOWO WYTWÓRCZA= ZWYRODNIENIE + ZMIANY WTÓRNE POWODUJĄCE ZWYRODNIENIE
NA PROCES ZWYRODNIENIOWY SKŁADA SIĘ 2 PODPROCESY:
zmiany zwyrodnieniowe pierwotne- występują w prawidłowo zbudowanych stawach bez uchwytnej przyczyny
zmiany zwyrodnieniowe wtórne- rozwijają się pod wpływem różnorodnych czynników uszkadzających, zarówno fizycznych jak i chemicznych, do zmian tych zaliczamy:
• zużywanie się chrząstki stawowej w ciągu życia
• urazy stawów
• powtarzające się mikrourazy
• długotrwałe przeciążenie narządu ruchu
• nieprawidłowa budowa stawu
• wrodzona dysplazja i zwichnięcie stawów
• stany zapalne
• krwiaki sródstawowe
• zaburzenia hormonalne i metaboliczne
• zaburzenia rozwoju nasad kości
• niektóre choroby przemiany materii (otyłość, cukrzyca)
• choroby układy nerwowego
• aseptyczna martwica nasad kości itd.
Proces patologiczny- początek 20-3- r.ż. zwykle zmiany chrząstki stawowej. W miejscu o największym obciążeniu chrząstka wysusza się, mętnieje i włóknieje, powstają ubytki i szczeliny, na skutek czego traci ona swą pierwotną gładkość. W czasie chrząstka ściera się, wgłębia się i zapada (zwężenie szpary stawowej). Później wpływ ciężaru i ruchu przenosi się na kość- wyszlifowanie→ sklerotyzacja podchrzęstnej warstwy kości→jamki stawowe → osteofity
OBJAWY KLINICZNE CHOROBY ZWYRODNIENIOWEJ STAWÓW OBWODOWYCH:
zgrubienie głównie w kolanach i palcach
trzaski i tarcie przy ruchach, rzadko niewielki wysięk (odczyn zapalny)
temperatura w normie, OB., nie ma zmian w narządach wewnętrznych
sztywność i bolesność przy zapoczątkowaniu ruchów
------------ przechodzi przy rozruszaniu
w drugiej połowie dnia ból wysiłkowy przechodzi po odpoczynku (w początkowych stadiach)
RTG- ubytek chrząstki stawowej- zwężenie szpary stawowej, jamki stawowe, sklerotyzacja, osteofity
Guzki Heberdena- w stawach paliczkowych dalszych
Guzki Burcharda- w stawach paliczkowych bliższych
Stawy biodrowe- przeczytać!!!!!!
CELE REHABILITACJI W CHOROBIE ZWYRODNIENIOWEJ STAWÓW BIODROWYCH:
• poprawienie lub utrzymanie dobrej sprawności mm i stawów
- ćw. ogólnouspr.
- jazda na rowerze, pływanie
• działanie profilaktyczne powodujące zwolnienie destrukcji stawu:
- odciążenie zewnętrzne (kule, stabilizatory)
- odciążenie wewnętrzne (wzmocnienie mięśni)
- unikanie sytuacji powodujących przeciążenie stawu, np. długie stanie, otyłość, obuwie na obcasach
• zwiększenie lub utrzymanie zakresu ruchu (usuwanie przykurczów)
- ćw. w odciążeniu
- redresje, mobilizacjie
• zwiększenie siły i wytrzymałości mięśni
- ćw. izometryczne
- ćw. w odc. z oporem
Zasady przy zwyrodnieniu stawu biodrowego:
w fazie zaostrzenia- leżenie na twardym podłożu, leżenie na brzuchu 2,3xdz. odwiedzione uda, stopy poza łóżkiem
chód o kulach→ laska w miarę zmniejszenia się bólu
w mieszkaniu- zaopatrzenie w pomoce, unikanie zajęć obciążających st. biodrowe
leczenie ruchem po zmniejszeniu bólu
ćw. z oporem czynne i inne
zabiegi fizykalne, uzdrowiska
WYTYCZNE FIZJOT. W ZMIANACH ZWYRODNIENOWYCH ODC, SZYJNEGO
RWA RAMIENNA (zmiany zwyr. w odcinku C)
W okresie ostrym:
- leżenie tyłem na równym podłożu
- głowa podparta w zgięciu do przodu kąt 20°
- w przypadku rwy ramiennej -ramię jest nieznacznie odwiedzione, przedramię podparte w zg
- leczenie farmakologiczne
- wyciągi (odchodzi się od wyciągu Glisona)
Okres podostry i przewlekły:
- leczenie ruchem w celu wzmocnienia mm. szyi oraz mm. obręczy kkg
- unikanie ćw. o dużej amplitudzie ruchów części szyjnej kr. szczególnie odchylenie głowy do tyłu
-Unikanie utrzymywania głowy i szyji w jednej pozycji przez długi czas
- cw rozluźniające i izometryczne mm działających na stawy głowy i szyji
- okresowe noszenie kołnierza ortopedycznego
DYSKOPATIA ODCINEK L-S POSTĘPOWANIE:
Okres ostry:
• leżenie tyłem na twardym i równym podłożu
( tu nie mam paru linijek)
• tułów podparty w zg. do przodu pod kątem 30° lub kkd zg 45°
• stosowanie leków działających silnie p/bólowo
• zimne okłady okolicy L lub krio
• masaż rozluźniający
• ćw. oddechowe, izometryczne mm. brzucha i pośladków, ćw. czynne kkg i stóp
Okres podostry:
• farmakologia, l p/bólwe
•fizykoterapia: ciepło lub zab. rozgrzewające
• wyciąg działający na część L kręgosłupa w pozycji krzesełkowej
• po wyraźnym zmniejszeniu się bólu rozpoczyna się chodzenie z pomocą kul pachowych, balkonika, później już bez sprzętu pomocniczego
• ćw. wzmacniające mm. działające na część L (mm.brzucha, pośladków, grzbietu)
• nauka poprawnego utrzymania miednicy w przodopochyleniu
• ćw. rozluźniające
• ćw. czynne chory powinien wykonywać w pozycjach izolowanych, głównie w leżeniu tyłem z kkd zgiętymi w st, biodrowych i kolanowych tak aby stopy spoczywały całą powierzchnią na podłożu
Zimne okłady na odcinek L-S
Masaż rozluźniający
Ćwiczenia oddechowe, izometryczne brzucha i pośladków, ćw czynne Kg i stóp
T podparty w zgięciu do przodu po kątem 30 stopni lub KD zg pod katem 45 stopni
Nie należy podnosić ciezarów na prostych nogach