funkcje rolnictwa ekonomiczne - produkcja żywności i pasz, wytwarzanie surowców dla przemy przetwórczego udział w tworzeniu PKB społeczne - zapewnienie miejsc pracy przestrzenne - przekształcanie krajobrazu naturalnego w rolniczy

adaptacje roślin do środowiska

Adaptacja do zasolenia -halofity (normalne zapotrzebowanie na Na kilka ppm, dla halofitów do 20% NaCl w glebie), Detoksykacja związków fenolowych

Detoksykacja fungicydów systemicznych -związek zaabsorbowany przez roślinę pozostaje w jej tkankach będąc dla niej nietoksyczny Fungicydy kontaktowe i systemiczne (układowe) Detoksykacja herbicydów

Tolerancja na metale - hiperakumulatory,

Ponadto: modyfikacje liści, pędów, korzeni i innych organów (do pobierania wody, fotosyntezy.

Tempo dekompozycji zależy od:

temperatury ,wilgotności, składu materii organicznej, gleby , stężenia biogenów, obecności i różnorodności mikroorganizmów i fauny glebowej, działalności człowieka, rzeczywistej ewapotranspiracji.

Prawo Liebiega -Ojca nawozu - prawo minim- ten czynnik którego jest najmniej działa ograniczająco na organizm

Oddziaływanie pestycydów na środowisko Negatywne:

- ekstynkcja jednego gatunku może zachwiać równowagę opartą na współzależnościach biologicznych

- redukcja ilości flory, redukcja bogactwa fauny z powodu braku pożywienia oraz trudności w tworzeniu gniazd

- zanieczyszczenia wód - spadek bioróżnorodności

- zaburzenia wzmagają uzależnienie upraw od stosowania chemicznych środków ochrony roślin

Pozytywne: -zwiększają uzyskiwane z upraw plony

-zwiększa się produkcja i podaż żywności -zmniejszenie epidemii chorób zakaźnych -wzrost higieny życia -> mniejsza śmiertelność -zabezpieczenie plonów przed szkodnikami w czasie przechowywania i transportu

-zwiększają trwałość produktów

Program Natura 2000 - Nowoczesny system ochrony przyrody - europejska sieć ekologiczna , Łączy skuteczną ochronę najcenniejszych europejskich ekosystemów oraz gatunków roślin i zwierząt, z poszanowaniem praw własności oraz zagwarantowanie prawa społeczności lokalnych do ZR.

Konwencjonalne: Ekstensywne - tradycyjne, mała wydajność, słabe oddziaływanie na środowisko Intensywne - wysokotowarowe, przemysłowe, wysoki zysk, nieważne oddziaływanie na środowisko - zanieczyszczenie, degradacja, wysoka energochłonność Zintegrowane - forma pośrednia między rolnictwem biologicznym a rolnictwem przemysłowym

Ekologiczne: -biologiczne -biologiczno - organiczne

-organiczne -biodynamiczne

Są oparte na środkach naturalnych, trwała żyzność gleby, zdrowotność zwierząt. Wysoka jakość produktów rolniczych, obniżenie nakładów energetycznych. Wpływa pozytywnie na środowisko naturalne -> korzyść rolno-środowiskowa

odpady rolnicze nie powinny być niszczone bo:

- chronią glebę przed erozją

-użyźniają glebę składnikami organicznymi

-zatrzymują wodę deszczową

-redukują parowanie i utrzymują wilgoć

-odpady mogą być wykorzystane jako nawóz

-odpady stałe są zagospodarowywane lepiej niż odpady w formie ciekłej - unika się dodawania wody

Co to jest idea "powrotu do korzeni"

- zastąpienie roślin jednorocznych gatunkami wieloletnimi z rozbudowanymi systemami korzeniowymi (>2m) może zapobiec wyjaławianiu gleby -nie wymagają nawozów, pestycydów, dają wiele nasion -wzrasta żyzność gleby (nawet 54x) - wieloletnia tymotka, lucerna, trzcina c

agroekosystem Najbardziej zantropogenizowany układ ekologiczny poddany stałemu działaniu agrotechnicznemu człowieka. Różni się on od ekosystemów naturalnych tym, że wśród producentów główną rolę spełniają rośliny uprawne, głównymi konsumentami są człowiek i zwierzęta gospodarskie, inni zaś naturalni makrokonsumenci są w miarę możliwości eliminowani.

właściwości gleby: Fizyczne - struktura,wilgotność, temperatura, etc Chemiczne - kwasowość, pH, sole mineralne, etc Biologiczne - zaspół organizmów zamieszkujących glebę

Skutki intensyfikacji rolnictwa.

→ Zanieczyszczenia, wyczerpywanie zaspasów, degradacja, erozja, trucie to pojęcia, które dotychczas używane były w kontekście przemysłu i rozwijających się miast, zaczęły dotyczyć również rolnictwa,

→ Intensyfikacja rolnictwa powoduje:

erozję gleby, utratę różnorodności biologicznej i genetycznej,, zmniejszenie zasobów energii i wody,

zmiany obiegu pierwiastków, zanieczyszczenie wód i gruntów,

skutki zmian klimatu Pozytywne:

wydłużenie sezonu wegetacji, możliwość wprowadzenia odmian i gatunków, korzystny dla roślin efekt wzbogacenia atmosfery dwutlenek węgla, ograniczenie występowania niektórych szkodników i chorób

Negatywne: mniejsza dostępność wody w rejonach umiarkowanych i półsuchych, utrata węgla w glebie, mineralizacja węgla organicznego, pogarszanie warunków glebowych spowodowanych deficytem wody glebowej,

stres termiczny roślin i zwierząt powodowanych falami upałów, szkody w uprawach, ograniczenie w uprawie niektórych gatunków roślin, zmiana zasięgu występowania nowych szkodników i chorób (więcej pestycydów).

przykłady dobrego sąsiedztwa

 Aksamitki, są pułapkami dla nicieni (obok roż i pomidorow)  Nasturcje i nagietki przyciągają mszyce, (w pobliżu roślin łatwo ulegającym inwazji

mszyc)  Cząber pospolity jest dobrym sąsiadem dla cebuli i fasoli.  Pomidory i selery: korzenie pomidorow wydzielają substancje powodujące lepszy wzrost selerow.  Cebula i marchewka- zapach cebuli odstrasza groźnego szkodnika marchwi - połyśnicę marchwiankę a zapach marchwi odstrasza śmietkę cebulankę. Rośliny te pobierają pokarm z rożnej głębokości podłoża, nie konkurują ze sobą o zasoby.

Co powoduje sucha depozycja SO2 ?

 Karłowatość roślin - straty finansowe na polach uprawnych w okolicy zakładow

metalurgicznych  Na glebach ubogich obniżenie pH - wymywanie kationow prowadzące do nekrozy

 Uszkadzanie kutikuli liści → deficyt Mg i K w liściach → spadek produktywności → spadek fotosyntezy

Rola pszczół i co może spowodować ich brak ?

 Pszczołowate są zapylaczami wielu roślin uprawnych - ok. 800 gatunkow uprawowych  Produkują m.in. miod oraz wosk Skutki braku: spadek rożnorodności bzygowatych → zachwianie stabilności zbiorowisk

roślinnych → spadek rożnorodności gatunkowej roślin

rośliny typy CAM  dobre przystosowanie do środowisk kserofitycznych,  wymiana gazowa z ograniczeniem utraty wody, szparki otwierają się tylko w nocy.

 Rośliny gromadzą CO2 w cząsteczkach kwasow organicznych, syntetyzowanych w nocy a wykorzystują go w dzień do fotosyntezy

---