ZWROTY GRZECZNOŚCIOWE
Edukacja: polonistyczna, matematyczna, muzyczna,
plastyczna, spo∏eczna.
Cele:
- uczeƒ u˝ywa zwrotow grzecznoEciowych w ro˝-
nych sytuacjach,
- poprawnie dobiera s∏ownictwo,
- odpowiada pe∏nym zdaniem na zadane pytania,
- poznaje nazwy wiosennych kwiatow,
- przedstawia rozwiazania zadaƒ w postaci sumy
jednakowych sk∏adnikow iloczynu,
- nazywa figury geometryczne.
Metody pracy: rozmowa, praca z tekstem, pokaz,
obserwacja, dzia∏ania praktyczne, drama.
Formy pracy: indywidualna zro˝nicowana, grupowa,
zbiorowa.
Ârodki dydaktyczne: tekst opowiadana W. Osiejewa
pt. „Czarodziejskie s∏owo”, Nasza Ksi/garnia,
Warszawa 1977, kartki z niewidocznym pismem,
p/dzle, farby, kaseta z nagraniem Epiewu
ptakow, kartki z has∏em, szablony kluczykow, kolorowy
papier, klej, wyt∏oczki po jajkach, fasola,
papierowe figury geometryczne, naturalne okazy
kwiatow, ro˝d˝ki, piosenka pt. „Podajmy sobie
r/ce”, s∏. Dorota Gellner, muz. Krystyna Kwiatkowska,
piosenka „To si/ op∏aci”, s∏. Gra˝yna
Ma∏kowska, muz. Aleksandra Kowalczyk, Karty
pracy 1-5.
Czas: 4 godziny.
Klasa: I.
Przebieg zaj´ç
1. Powitanie w kr/gu.
Uczniowie Epiewaja piosenk/ pt. „Podajmy sobie
r/ce”. Przesy∏aja sobie iskierk/ ˝yczliwoEci.
2. Zabawa Wyczarujmy przyjaęƒ.
Dziecko mo˝e zaczarowac koleg/, tak aby by∏
w przysz∏oEci mi∏y, uprzejmy i grzeczny w stosunku
do niego.Czarodziejska ro˝d˝ka dotyka wybranej
osoby i wypowiada magiczne zakl/cie, np.:
Michale, zaczaruj/ ci/ w ch∏opca, ktory nie
b/dzie mnie popycha∏.
3. Obliczanie dzia∏aƒ na dodawanie jednakowych
sk∏adnikow - Karta pracy 1. Praca indywidualna
zro˝nicowana.
Uczniowie rozwiazuja dzia∏ania na czarodziejskich
ro˝d˝kach. Porzadkuja wyniki od najmniejszego
do najwi/kszego, nast/pnie dopisuja
sylaby do wynikow i odczytuja has∏o.
4. Zapoznanie dzieci z opowiadaniem W. Osiejewa
pt. „Czarodziejskie s∏owo”.
5. Wypowiedzi uczniow na temat wys∏uchanego
tekstu.
l Czy domyElacie si/, jakie magiczne s∏owo przekaza∏
staruszek ch∏opcu?
l Czy znacie inne s∏owa majace czarodziejska
moc?
l Na czym polega czarodziejska moc tych s∏ow?
l Kiedy warto ich u˝ywac?
l Co to znaczy, ˝e uEmiech ma czarodziejska moc?
6. Zabawa Wyczaruj s∏owo.
Uczniowie pracuja w grupach. Otrzymuja
kartki i farby. Podczas zamalowywania powierzchni
kartki pojawiaja si/ niewidoczne
wczeEniej wyrazy (napisane Ewieca):
PROSZ., PRZEPRASZAM, UAMIECH
Dzieci odczytuja wyczarowane s∏owa i zawieszaja
je na tablicy.
7. Scenki dramowe ilustrujace stosowanie form
grzecznoEciowych w ro˝nych sytuacjach.
Temat dnia: ZWROTY GRZECZNOÂCIOWE
ZAKUPY
ROZMOWA TELEFONICZNA
WIZYTA
WAUTOBUSIE
8. Uzupe∏nianie tabeli strat i zyskow - Karta
pracy 2, poziom I i II. Praca indywidualna zro˝nicowana.
Omowienie prac, ch/tni uczniowie prezentuja
efekty swojej pracy.
9. Apiewanie piosenki pt. „To si/ op∏aci”.
10. Zastosowanie i pisanie zwrotow grzecznoEciowych
- Karta pracy 31. Prezentacja efektow pracy.
11. Zabawa ruchowa Czarodziejskie powitanie.
Uczniowie chodza po sali na szeroko rozstawionych
nogach. Patrza przy tym przez swoje nogi.
Gdy spotkaja innego uczestnika zabawy, wyciagaja
do niego prawa r/k/ pomi/dzy nogami,
witaja si/ i przedstawiaja si/ sobie.
12. Spotkanie w kr/gu przed tablica.
W tle s∏ychac Epiew ptakow. Uczniowie zamykaja
oczy i wyobra˝aja sobie, ˝e znajduja si/
przed czarodziejskim ogrodem. Dost/pu do niego
strzega ogromne drzwi. Zastanawiaja si/,
w jaki sposob mog∏yby je otworzyc. Przy u˝yciu
magicznego s∏owa drzwi otwieraja si/ (skrzyd∏a
tablicy). Dzieci odczytuja ukryty napis:
MIEJ ZAWSZE PRZY SOBIE CZTERY
MAGICZNE KLUCZYKI.
OTWIERAJN DRZWI
DO .ATWIEJSZEGO ˚YCIA
WAROD LUDZI
Krotkie omowienie has∏a. Zawieszenie go na
tablicy nad s∏owami:
PROSZ., DZI.KUJ.
PRZEPRASZAM, UAMIECH
13. Praca plastyczna.
Uczniowie wykonuja kluczyki w czterech kolorach.
Zawieszaja je pod magicznymi s∏owami.
14. awiczenia praktyczne na konkretach - praca
indywidualna zro˝nicowana.
Wczesna wiosna Pawe∏ek pomaga∏ babci sadzic
i siac kwiaty. Robi∏ w ziemi do∏ki i wk∏ada∏
do nich cebulki lub nasiona ro˝nych kwiatow.
Uczniowie wk∏adaja do wyt∏oczek po jajkach
fasolki wed∏ug danych podanych w zadaniach -
Karta pracy 4. Nast/pnie rozwiazuja zadania.
15. Uk∏adanie czarodziejskich kwiatow z figur
geometrycznych.
Uczniowie w grupach uk∏adaja geometryczne
kwiaty i obliczaja, ile razy u˝y∏y elementow
w kszta∏cie kwadratu, trojkata, prostokata i ko∏a.
Zapisuja dzia∏ania za pomoca dodawania i mno-
˝enia - Karta pracy 5.
16. Zapoznanie dzieci z kwiatami wiosennymi.
Uczniowie ogladaja przyniesione na zaj/cia
kwiaty i nazywaja je. Nauczyciel zwraca uwag/
na gatunki obj/te ochrona lub pokazuje te kwiaty
na ilustracji.
17. Rozpoznawanie kwiatow. Nauczyciel przygotowuje
ilustracje kwiatow i kartki z zapisanymi
nazwami kwiatow. Uczniowie dopasowuja ilustracje
kwiatu do nazwy.
18. Uczniowie w grupach uk∏adaja bukieciki
wed∏ug instrukcji nauczyciela. Nast/pnie wklejaja
do zeszytu kwiat, z ktorego zosta∏ u∏o˝ony
bukiet.
19. Podsumowanie zaj/c.
l Czy zaj/cia podoba∏y si/ wam?
l Czego nowego si/ nauczyliEcie?
20. Dzieci obdarowuja si/ samodzielnie wykonanymi
bukiecikami. U˝ywaja zwrotow grzecznoEciowych.
21. Wspolnie Epiewaja piosenk/ pt. „To si/ op∏aci”.
2 Na podstawie: ABC Przedszkolaka, B.Michalec, Dobre maniery,
Aksjomat, Krakow 1999.
27
Nauczanie Zintegrowane 5/2004
ZWROTY GRZECZNOACIOWE
KARTA PRACY 1
Poziom I
Wykonaj dzia∏ania zapisane na ro˝d˝kach. Wpisz otrzymany wynik pod sylaba. Nast/pnie przepisz
sylaby do tabeli i odczytaj has∏o.
4 5 6 8 9 10
cza
Poziom II
Wykonaj dzia∏ania zapisane na ro˝d˝kach. Wpisz otrzymany wynik pod sylaba. Uporzadkuj wyniki
od najmniejszego do najwi/kszego. Nast/pnie przepisz cyfry i sylaby w odpowiednie miejsce
do tabeli i odczytaj has∏o.
8
4
+ 4
=
skie
1
+ 1
+ 1
+ 1
+ 1
=
ro
3+ 3
+ 3
=
s∏o
5+ 5=
wa
3
+ 3
=
dziej
2
+ 2
=
cza
7
+ 7
=
s∏o
6
+ 6
=
skie
2
+ 2
+ 2
+ 2
+ 2
=
dziej
3+ 3+ 3=
ro
5
+ 5
+ 5
=
wa
4
+ 4
=
KARTA PRACY 2
Poziom I
Przeczytaj podane ni˝ej stwierdzenia i dopasuj je w odpowiednie miejsca tabeli.
Co si´ dzieje, kiedy u˝ywamy Co si´ dzieje, kiedy nie u˝ywamy
czarodziejskich s∏ów? czarodziejskich s∏ów?
Koledzy b/da mnie lubic. W domu b/dzie panowa∏ dobry nastroj.
Nikt mi niczego nie po˝yczy. B/d/ z siebie zadowolony.
Koledzy pobawia si/ ze mna. Nikt nie b/dzie chcia∏ mi pomoc.
B/dzie mi przykro. Na podworku dzieci nie dadza mi si/ pobawic
swoimi zabawkami.
Dostan/ nowa zabawk/. Inni ludzie te˝ b/da wobec mnie mili
i serdeczni.
B/d/ sam. Dzieci nie zaprosza mnie do wspolnej zabawy.
Koledzy obra˝a si/ na mnie. Nikt nie b/dzie chcia∏ si/ ze mna bawic.
Koledzy po˝ycza mi potrzebna rzecz. Koledzy podziela si/ ze mna tym, co maja.
Koledzy pomoga mi, gdy b/d/ Inni nie b/da na mnie zwracac uwagi.
w potrzebie.
Ludzie b/da dla mnie mili. B/d/ radosny i weso∏y.
Nie b/d/ miec przyjacio∏. B/dzie mi mi∏o.
Ludzie nie b/da si/ do mnie uEmiechac. Nie b/d/ wsz/dzie mile widziany.
Nie b/d/ lubiany przez innych.
29
Poziom II
Zastanow si/ i wypisz, za co mo˝emy komuE podzi/kowac i za co kogoE przeprosic.
30 Nauczanie Zintegrowane 5/2004
ZWROTY GRZECZNOACIOWE
KARTA PRACY 3
Czy znasz dobrze te s∏owa? Powiedz, w jakich sytuacjach ich u˝ywamy.
............................................................ .............................................................
............................................................ .............................................................
Uwaga!
Nie boj si/ s∏ow: dzieƒ dobry, prosz/, dzi/kuj/, przepraszam!
31
KARTA PRACY 4
Poziom I
Zadanie 1
W∏o˝ do 3 do∏kow po 5 fasolek. Oblicz, ile jest wszystkich fasolek:
za pomoca dodawania
..............................................................................................................................................................
za pomoca mno˝enia
..............................................................................................................................................................
Zadanie 2
W∏o˝ do 4 do∏kow po 5 fasolek. Oblicz, ile jest wszystkich fasolek:
za pomoca dodawania
..............................................................................................................................................................
za pomoca mno˝enia
..............................................................................................................................................................
Poziom II
Zadanie 1
W∏o˝ do 5 do∏kow po 2 fasolki. Oblicz, ile jest wszystkich fasolek:
za pomoca dodawania
+ + + + =
za pomoca mno˝enia
· =
Zadanie 2
W∏o˝ do 3 do∏kow po 2 fasolki. Oblicz, ile jest wszystkich fasolek:
za pomoca dodawania
+ + =
za pomoca mno˝enia
· =
2
3
KARTA PRACY 5
U∏o˝ czarodziejskie kwiaty z figur geometrycznych. Oblicz, ile razy u˝y∏eE:
a) kwadratow
b) trojkatow
c) prostokatow
d) ko∏
Zapisz dzia∏ania za pomoca dodawania i mno˝enia.
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................