ETAPY ZMIANY W UJĘCIU J. PROCHASKY

Opracował Tomasz Świtek

PRE -ROZWAŻANIA	- ODCZUWANIE BARDZO MAŁEJ POTRZEBY ZMIANY SIEBIE - PRZYMUSZENIE DO ZGŁOSZENIA SIĘ NA TERAPIĘ - BRAK WIARY W MOŻLIWOŚĆ ZMIANY - PRZEKONANIE, ŻE PROBLEMY „SĄ” W INNYCH - KONCENTRACJA NA TYM, ABY INNI SIĘ ZMIENILI	←EUHERESIS ↔ EUSEMIE→ ZACHOWANIE POCZUCIA CIĄGŁOŚCI
ROZWAŻANIA	- ZDAWANIE SOBIE SPRAWY Z ISTNIENIA PROBLEMU - MYŚLENIE O TYM, ABY COŚ ZMIENIĆ - POSIADANIE WYOBRAŻEŃ O TYM CO SIĘ CHCE, A Z DRUGIEJ STRONY BRAK PRZEKONANIA O WŁASNYCH MOŻLIWOŚCIACH - CIĄGŁE ROZWAŻANIE „PRZECIW” I „ZA” - OBIECYWANIE ZMIANY - ILUZJA, ŻE MYŚLENIE O ZMIANIE JEST JUŻ JEJ WPROWADZANIEM - MYŚLENIE BARDZIEJ O PROBLEMACH I PRZESZŁOŚCI
PRZYGOTOWANIA	- PLANOWANIE PODJĘCIA DZIAŁAŃ W OKRESIE „MIESIĄCA” - POKONYWANIE WŁASNEJ AMBIWALENCJI - PRZEKONYWANIE SIEBIE DO WŁASNYCH DECYZJI - TWORZENIE KONKRETNEGO PLANU - MYŚLENIE O SZCZEGÓŁACH
DZIAŁANIA	- ROZPOCZYNA WPROWADZAĆ ZMIANY POPRZEZ DZIAŁANIE - ZMIANY ZACZYNAJĄ BYĆ ZAUWAŻALNE - SPRAWDZANIE CO SIĘ SPRAWDZA - WPROWADZANIE ZMIAN WE WŁASNYM DZIAŁANIU
PODTRZYMANIA	- ZAPOBIEGANIE „NAWROTOM” POPRZEZ - UTRZYMANIE TEGO, CO SIĘ ZDOBYŁO - KONTYNUOWANIE WŁASNEGO „ROZWOJU” - KONCENTRACJA NA TYM CO WARTO JEST ROBIĆ - ROZWIJANIE UMIEJĘTNOŚCI NAUKI NA BŁĘDACH
ZAKOŃCZENIA	- PROBLEM „ZOSTAJE ROZWIĄZANY” - OSIĄGNIĘCIE CELÓW - WPROWADZENIE W WYSTARCZAJĄCYM STOPNIU ROZWIĄZAŃ

DODATKOWE WNIOSKI DOTYCZĄCE BADAŃ J. PROCHASKY I JEGO ZESPOŁU:

- ANALIZUJĄC POPULACJĘ OSÓB Z ZACHOWANIAMI RYZYKOWNYMI ODKRYŁ, ŻE TYLKO PONIŻEJ 20% Z NICH JEST

GOTOWYCH DO WPROWADZANIA ZMIAN W KAŻDEJ CHWILI

- PROCES ZMIANY NIE PRZEBIEGA LINEARNIE

- TYLKO 5% BADANYCH PRZECHODZIŁO PRZEZ PROCES ZMIANY BEZ POWROTU DO WCZEŚNIEJSZYCH ETAPÓW

- WIĘKSZOŚĆ LUDZI PRZEMIERZAŁA TAKI CYKL 4-5 KROTNIE, ZANIM ZMIANA MIAŁA TRWAŁOŚĆ CO NAJMNIEJ 6 MSC.

- PROCHASKA PROPONUJE, ABY ZAMIAST O NAWROTACH „RELAPSE”, MÓWIĆ O POWROCIE W CYKLU ZMIANY „RECYCLING”

- PROPONUJE RÓWNIEŻ DOSTOSOWYWAĆ INTERWENCJE TERAPEUTYCZNE DO ETAPU ZMIANY W KTÓRYM ZNAJDUJE SIĘ KLIENT

ZNACZENIE TERMINÓW UŻYTYCH PRZEZ DR LUCA ISEBAERT'A:

EUSEMIE - ZMIANA NA POZIOMIE OPISU RZECZYWISTOŚCI. NADANIE BARDZIEJ UŻYTECZNEGO, LEPSZEGO SENSU, ZNACZENIA OTACZAJĄCEJ RZECZYWISTOŚCI

EUHERESIS - ZMIANA NA POZIOMIE DZIAŁANIA. DOKONYWANIE WYBORÓW I PODEJMOWANIE DZIAŁAŃ DAJĄCYCH WIĘCEJ KORZYŚCI

OD WYBORÓW I ZACHOWAŃ DOTYCHCZASOWYCH.

ZACHOWANIE CIĄGŁOŚCI (TRANSCONTINUITE) - ZADBANIE O TO, ABY W WYSTARCZAJĄCYM STOPNIU ZMIANY WPROWADZANE W PROCESIE TERAPII UMOŻLIWIAŁY KLIENTOWI ZACHOWANIE POCZUCIA BEZPIECZEŃSTWA I ORIENTACJI W JEGO RZECZYWISTOŚCI.

J.O.Prochaska, C.C.DiClemente, J.Norcross, Changing for Good, (New York, William Morrow, 1994)

Luc Isebaert “Pour une therapie breve”, Edition Eres, 1997

---