W dziejach cywilizacji europejskiej należy wyróżnić sześć ważnych dla jej rozwoju epok:
Prehistoria
Na progu czasów starożytnych, w IV tysiącleciu p.n.e., w Eurazji i północnej Afryce zarysowały się cztery duże ośrodki cywilizacyjne, były to: Mezopotamia, Egipt, Chiny i Indie. W rejonach tych istniały szczególnie dogodne warunki klimatyczno-przyrodnicze dla zamieszkania i życia ludzi.W 5000 r. p.n.e. stosowano nawadnianie pól uprawnych w Mezopotamii, powstały pierwsze miasta, rozwinął się transport tratwami oraz łodziami na rzekach i wozami kołowymi na lądzie. Z okresu starszego neolitu w Europie, zwłaszcza w Irlandii, Anglii, Bretanii i na Malcie pozostało wiele tajemniczych megalitów, to jest budowli z wielkich, podłużnych kamieni, zwanych menhirami, ustawianych pionowo w rzędach, lub półkoliście. Najprawdopodobniej związane były z kultem zmarłych.
Feudalizm
W Europie od XI w. nastąpił szybki rozwój gospodarczy, zwłaszcza rolnictwa, dzięki wprowadzeniu ciężkich żelaznych pługów, w miejsce dotychczasowych drewnianych soch, oraz przerobu zboża w młynach wodnych i wiatrakach. Rozbudowały się i powstawały nowe miasta i liczne wsie, nastąpił znaczny wzrost demograficzny. Towarzyszyło temu powstanie nowego feudalnego systemu społecznego. Rozwijały się i powstały nowe państwa-królestwa, z których największe znaczenie w feudalnej Europie miały Francja, Anglia, Cesarstwo Rzymsko-Niemieckie, Hiszpania, Dania, Szwecja, Węgry, Czechy, Polska piastowska, Ruś Kijowska, Cesarstwo Bizantyjskie na Bałkanach.
Odrodzenie
Na przykład Renesans kultury europejskiej, jaki zapanował w XV wieku, to był taki oryginalny skok do przodu przez cofnięcie się do kultury i sztuk pięknych czasów starożytnych Grecji i Bliskiego Wschodu. Mianowicie bezpośrednią przyczyną zaistnienia Renesansu był wcześniejszy ożywiony handel prowadzony przez państwa-miasta Półwyspu Apenińskiego i bezpośrednie kontakty, po przez podróże i krucjaty, z arabskim Bliskim Wschodem i Afryką oraz z prawosławnym Cesarstwem Bizantyjskim. Zaowocowały one wzajemną osmozą kultury i nauki, a przy okazji, jakby na nowo, odkryte zostało dziedzictwo kulturowe starożytnej Grecji.
Oświecenie
Dokonano wówczas ogromnej ilości odkryć naukowych oraz wynalazków technicznych. Do najważniejszych z nich zaliczyć można zbudowanie pierwszej maszyny parowej przez Anglika J. Watt'a i zastosowanie mechanicznego krosna tkackiego. Natomiast w dziedzinach społeczno-politycznych okres Oświecenia charakteryzował się ostrą rozprawą z teokratycznymi ideami Średniowiecza oraz tolerancją religijną.
Wiek XIX - Wiek pary i ideologii
Obok dotychczasowych ich form: łowiectwa, rolnictwa i rzemiosła narodziły się nowe przemysłowe sposoby produkcji. Charakteryzowały je dwie podstawowe cechy: podział i specjalizacja pracy oraz zastosowanie maszyn mechanicznych w produkcji. Rozwój produkcji przemysłowej zmienił struktury własnościowe oraz wymagał i możliwy był przez koncentrację kapitału finansowego, stąd określenie ustroju kapitalistycznego. Narodził się on w drugiej połowie XVIII w. w Wielkiej Brytanii, skąd stopniowo rozprzestrzenił się w XIX w. na całą Europę, ogarniając sukcesywnie w pierwszej kolejności: Niderlandy, Francję, Północną Italię, Niemcy oraz Szwecję. Kapitalistyczna industrializacja utrwaliła na stulecia dominację i władzę Europy, jako nowoczesnego Zachodu, wobec starożytnego Wschodu i zacofanego Południa.Za symbol XIX stulecia, i rozpoczynającej się nowej epoki przemysłowej w Europie i na świecie, uznać można maszynę parową oraz jej główne zastosowanie w kolejnictwie. A wiek XIX najtrafniej można określić jako wiek pary i początków elektryczności.
Wiek XX - Wiek technologii i nacjonalizmów
W XX wieku miał miejsce fascynujący rozwój techniki i technologii, który stworzył ludziom złudną nadzieję na szybką przebudowę i udoskonalenie świata, co niestety niezupełnie się sprawdziło. Wiek był nadzwyczaj płodny w wielkie, epokowe wynalazki i ich szybkie praktyczne zastosowanie w masowej skali W tym olbrzymim rozwoju nauki, techniki i technologii przemysłowych XX wieku wielką rolę odegrały obie wojny światowe lat 1914/18 i 1939/45, oraz ideologiczna rywalizacja po II wojnie światowej pomiędzy dwoma supermocarstwami USA i ZSRR, reprezentującymi odmienne ustroje polityczne: kapitalizm i socjalizm. Po bez mała dwustu latach dominacji na świecie białego człowieka z Europy - rysuje się więc światowa dominacja europejskich kuzynów z USA. W globalizującym się świecie, na naszych oczach, w przyśpieszonym po 11 września 2001 r. tempie, kształtuje się nowy ład światowy, który najkrócej określić można jako "Pax Americana XXI wieku".