Jest to jeden z najpiękniejszych średniowiecznych zespołów obronnych w Polsce centralnej. Zbudowany został w stylu gotyckim w XIV w. przez Kazimierza Wielkiego w ramach budowanego wówczas systemu obronnego państwa. Na ważnym szlaku handlowym z Krakowa na północny-wschód powstała na planie wieloboku z dziedzińcem i wieżą potężna warownia.
Zasadniczym jej elementem był zamek, który zajmował powierzchnię około 7000 m kwadratowych. Obronny dom mieszkalny, zbudowany z kamienia, piętrowy, mieścił dużą salę, zwaną dziś Rycerską, kaplicę i komnaty reprezentacyjne. Była to obszerna siedziba królewska, w której zatrzymywano się podczas podróży króla po kraju.
Drugim elementem obronnym była wieża w narożu północno-zachodnim. Jak wynika z badań fundamentów miała ona kształt cylindryczny z wystającym poza okrąg podstawy "dziobem" skierowanym na zachód. Z niewiadomych przyczyn została ona w XV w. rozebrana, a na tym miejscu wzniesiono murowany budynek rozbudowany w roku 1528, a zwany Skarbczykiem.
Zamek był przebudowywany w XVI w. w stylu renesansowym i w XVII w. po pożarze z roku 1630 i zniszczeniach dokonanych przez Szwedów. Przebudowany przez starostę Józefa Załuskiego w 1723 r., pod koniec wieku XVIII został opuszczony i popadł w ruinę.
Równolegle z budową zamku Kazimierz Wielki otoczył murami również miasto. Długość ich obwodu wynosiła 1050 m, z których do dziś zachowało się 680, zresztą w znakomitym stanie. Mają one grubość 1,5 m, a zwieńczone są blankami. Posiadają też strzelnice i chodniki dla straży.
Elementami obronnymi tej średniowiecznej warowni były również dwie bramy: od wschodu Opatowska, rozebrana w XIX ., oraz zachowana Krakowska, z ostrołukowym wjazdem, ongiś chronionym opuszczaną broną. Zachowało się przy niej przedbramie. Nie wiadomo natomiast jak w średniowieczu wyglądało połączenie murów miejskich z zamkiem, którego brama wjazdowa pochodzi z XVIII w. Zamek został odnowiony około 1946 r.
Muzeum Regionalne ul. Szkolna 8 28-125 Szydłów tel. (+49) 54-51-46
|