WIOSNA LUDÓW. ROZWÓJ PARLAMENTARYZMU.
Europa po wojnach napoleońskich.
Władzę we Francji przejął Ludwik XVIII ale nie zdecydował się jednak na przywrócenie absolutyzmu. Podpisał kartę konstytucyjną (równość wszystkich obywateli wb prawa, swoboda sumienia i wyznania, dwuizbowy parlament)
Próba przywrócenia monarchii absolutnej, podjęta przez Karola X doprowadziła do rozruchów w Paryżu 27-29 lipca 1830r (rew. Lipcowa) Karol X abdykował się, królem został Ludwik Filip.
Wiadomość o rewolicji lipcowej dotarła do Belgii i w lipcu w 1830r wybuchły w Brukseli rozruchy. Belgia zerwała umie z Holandią i uzyskała niepodległość.
W Anglii przeprowadzono ref wyborczą w 1832r.
W innych państwach eur panował system monarchii absolutnej.
Ruchy rewolucyjne 1848-1849r
22 lutego 1848 w Paryżu doszło do rewolucji lutowej przeciwko monarchii. Król abdykował się. Francja powróciła do ustroju republikańskiego (wł. ustaw. Jednoizbowy parlament, prezydent - Ludwik Napoleon Bonaparte)
Te wydarzenia doprowadziły również wybuchy powstań m.in. w Berlinie i Wiedniu. Wystąpień nie było jedynie w Anglii i Rosji. Wydarzenia te - WIOSNA LUDÓW uświadomiły monarchom, że reformy ustr pol są konieczne.
Rozwój parlamentaryzmu.
Król Prus - Fryderyk Winhelm IV ogłosił konstytucję w 1850r. (parlament dwuizbowy)
Cesarz Austrii - Franciszek Józef I ogłosił konstytucję w 1861r. (wyb do parlamentu miały charakter kurialny, system zapewnił przewagę wyborcom zamożnym)
W Anglii dokonano reformy prawa wyborczego, obniżając cenzus majątkowy
Ostoją absolutyzmu była Rosja. Lecz w 1904r pod wpływem niepowodzeń w trwającej wojnie z Japonią, doszło do niezadowolenia społecznego. 22 stycznia 1905r (krwawa niedziela) wojsko rozgromiło wielką demonstrację robotniczą w Petersburgu. W całym państwie doszlo do strajków i powstań. Car Mikołaj II musiał ogłosił manifest konstytucyjny, a w 1906r zebrałs ię pierwszy parlament rosyjski (Duma)
Cesarstwo Napoleona III we Francji.
Od nowego ustroju republikańskiego we Francji wiązano wiele nadziei, jednakże parlament pograżył się w sporach partyjnych, wśród ludności wiejskiej wciąż istniaj sentyment do monarchii. W 1851r L.N.Bonaparte rozwiązał parlament, aresztował przywódców urgupowań politycznych i objął władzę dyktatorską. W 1852r przywrócił cesarstwo koronował się na Napoleona III. Jego siłą była armia, policja i rozbudowana administracja, ale także rozwój gosp.
W 1870r wypowiedział wojnę Prusom. Wojna 70-71 zakończyła się upokarzającą klęską Francji. Na mocy pokoju w Wersalu utracili Alzację i część Lotaryngii oraz zapłacić ogromną kontybucję (5miliardów franków w złocie) Napoleon III dostał się do niewoli, zdetronizowano w Paryżu dynastię Bonapartów i przywrócono republikę.
Problemy narodowościowe w Europie.
*Antysemityzm - pocz. 1879r. Gdy w Niemczech powstała Liga Antysemicka. Niechęć do Żydów, usunięcie ich ze swoich krajów. Syjoniści z kolei dążyli do stworzenia państwa żydowskiego w Palestynie.
*Irlandia uzyskała w 1912r autonomię, jednakże nie do końca zadowoliło to działaczy irlandzkich. Dopiero w 1916 Irlandczycy pod nieobecność wojsk brytyjskich ogłosili niepodległość.
*Zaczęła budzić się świadomość narodowa m.in. wśród Finów, Łotyszów, Estończyków, Litwinów czy Ukrainców. Nie chceli się zgadzać na narzucane im reguły
Państwo Habsburgów skadało się z Niemców, Węgrów, Czechów, Słowaków, Polaków, Ukraińców, Chorwatów, Serbów i przed. Innych narodów. Świadomość narodowa zaczęła się nasilać w okresie Wiosny Ludów, doszło do reformy państwa. W 1868r monarchia została podzielona na - austriacką i niemiecką. Austro-Węgry. (cesarz austricki, król węgierski, wojsko, polityka zag. Finanse) Inny mieli ustrój wew. parlament i rząd.
*Narastały konflikty na Bałkanach. Powstanie niepodległej Grecji w 1829r zapoczątkowało upadek panowania tureckiego na Bałkanach. Niepodległość uzyskały również Rumunia, Czarnogóra, Seribia, Bułgaria i Albania. W wyniku wojny bałkańskiej 1912-1913r Turcja została niemal całkiem odsunięta z kontynentu eur. W drugiej wojnie bałkańskiej (chodziło o podział łupów) między Bułgarią a Serbią, Grecją, Rumunią i Turcją, wielkie zwycięstwo zdobyła Serbia, która została od tej pory nazwana Piemontem Bałkanów.