Temat: Zasady etyczne pracownika ochrony fizycznej osób i mienia.
Tradycje etyki zawodowej, przynajmniej w odniesieniu do niektórych zawodów, sięgają epoki starożytnej, ale współcześnie problematyka etyki zawodowej uległa znacznemu poszerzeniu i uzyskała ogromną rangę społeczną. Problematyka ta dotyczy już nie tylko grup zawodowych tradycyjnie uchodzących pod tym względem za wyróżnione (w przeszłości najwięcej uwagi poświęcano zwłaszcza etyce lekarskiej, rycerskiej, a także etyce prawników i pracowników nauki), lecz wszelkich grup zawodowych o szerszym znaczeniu społecznym, w tym również nowo tworzących się.
Jedną z przyczyn tego stanu rzeczy jest rozwój społecznego podziału pracy i powstawanie nowych zawodów, co powoduje włączanie w sferę zespołowej pracy coraz większej liczby ludzi. Inną przyczyną wzrostu zainteresowania problemami etyki zawodowej jest zwiększenie się liczby zawodów mających bezpośredni wpływ na losy jednostek i społeczeństwa, powołanych do ochrony podstawowych wartości społecznych, a więc legitymujących się swoistym ,,powołaniem społecznym", a nie ograniczających się jedynie do wytwarzania określonych przedmiotów. Zawody te wiążą się szczególnie wyraźnie z określoną postawą moralną, a wybór takiego zawodu dla wielu ludzi nie jest tylko kwestią ekonomiczną czy techniczną, lecz i kwestią moralną, kwestią wyboru określonej postawy moralnej w życiu. Tradycyjnie "powołanie" to przypisywano właśnie zawodowi lekarza, a później prawnika, nauczyciela. Dzisiaj jednakże następuje coraz większe uzależnienie jednostek ludzkich, ich losu, szczęścia, dobra od sposobu pełnienia przez przedstawicieli rozmaitych zawodów ich funkcji zawodowych oraz od stosunków panujących w zespołach, do których one należą z racji pełnienia swoich funkcji.
Ja natomiast chciałbym ukazać swoje rozważania o podstawowych zasadach etycznych przedstawicieli takich, w zasadzie nowych, grup pracowniczych, jak pracownicy ochrony fizycznej osób i mienia.
Najbardziej fundamentalną zasadą etyki zapewne jest zasada poszanowania życia i zdrowia człowieka. Treść owej zasady najlepiej chyba ujął Kant nakazując, aby we wszystkich swoich działaniach traktować człowieka jako cel, a nigdy jako środek do osiągnięcia celu. Życie i zdrowie ludzkie należy stawiać zawsze na pierwszym miejscu przed innymi wartościami. Mienie ukradzione można odzyskać, natomiast życia utraconego na skutek nieprzemyślanego oporu wobec złodzieja nie odzyska się nigdy. Często ważniejsze jest, aby pracownik ochrony wiedział, czego mu robić nie wolno, od tego, co i juk ma robić. Ponadto z tytułu swej pracy ma pewne dodatkowe obowiązki, związane ze szczególnym przestrzeganiem norm prawnych.
Pracownik ochrony powinien postępować wobec zleceniodawcy, współpracowników, a także wobec konkurencji zgodnie z zasadą uczciwości. Uczciwość wobec zleceniodawcy przejawia się w nieprzyjmowaniu zleceń mogących powodować konflikt interesów, nieujawnianiu informacji uzyskanych w wyniku wykonywania zlecenia oraz w szczerej prezentacji możliwości i środków jakimi dysponuje firma ochronna. Uczciwość wobec współpracowników, szczególnie pracodawcy, polega na nieczerpaniu ubocznych korzyści. Ponadto wskazane jest, aby pracownik ochrony informował kierownictwo swej firmy o wszelkich próbach udzielania mu przez kogokolwiek dodatkowych gratyfikacji w związku z wykonywanym zleceniem. Pożądane jest również, aby kierownictwo firmy okresowo sprawdzało podatność swoich pracowników na przekupstwo. O możliwości podjęcia tego rodzaju działań, pracownik powinien być zawsze informowany w chwili przyjmowania go do pracy. Uczciwość wobec konkurencji zakłada również niestosowanie takich zabiegów jak podkupywanie pracownika, dumpingi, udzielanie nieprawdziwych informacji o możliwościach konkurencyjnej firmy.
Zasada rzetelności wymaga od pracownika uwzględnienia w realizacji swoich obowiązków kilku warunków.
Po pierwsze: przygotować się do wykonania zlecenia nabywając niezbędną wiedzę; po drugie: zadbać o dobrą formę fizyczną i psychiczną w trakcie wykonywania obowiązków; po trzecie: dołożyć wszelkich Starań, aby pracę swą wykonywać najlepiej jak potrafi. Należy podkreślić, iż postulat rzetelności jest również ściśle związany z niektórymi podstawowymi zasadami pracy pracownika ochrony, takimi jak zasada dokumentacji czy organizacji pracy.
Profesjonalizm jest pojęciem, które zrobiło ogromną karierę wraz ze zmianą systemu społeczno-ekonomicznego w 1989 roku. Na gruncie gospodarki rynkowej klient (dotyczy to oczywiście również klientów firm ochronnych) wymaga, aby za swoje pieniądze otrzymywać towar lub usługę na najwyższym poziomic. Należy zatem w swoich działaniach kierować się zasadą profesjonalizmu, opierać się na najlepszych wzorcach, najlepiej sprawdzanych metodach i najnowszych opracowaniach. Postępowanie nieprofesjonalne naraża na szwank dobro, a w pewnych przypadkach życic klienta, stąd tak ważne jest przestrzeganie tej zasady. Wynika z niej jeszcze jeden ważny postulat - na pracownikach ochrony spoczywa obowiązek ciągłego podnoszenia swoich kwalifikacji i uzupełniania wiedzy na seminariach, kursach i szkoleniach organizowanych przez wyspecjalizowane placówki.
Pracownik ochrony powinien postępować zgodnie z zasadą lojalności zarówno wobec klienta, jak i firmy, w której pracuje. Wykonując pewne zadania może wejść w posiadanie informacji, które mogą być dla klienta niewygodne, kompromitujące czy wstydliwe. Pod żadnym pozorem nie wolno ich wykorzystywać w celach innych niż zapewnienie sprawnej i skutecznej ochrony. Zasada ta obowiązuje nie tylko w czasie wykonywaniu danego zlecenia, ale również. po jego zakończeniu. Podobnie sprawa przedstawia się w odniesieniu do relacji firma - pracownik. Nawet po zaprzestaniu pracy w jednej agencji i podjęciu jej w innej, nie można zdradzać informacji uzyskanych w poprzednim miejscu pracy.
Zasada lojalności ma swoje ograniczenia. Zaangażowanie pracownika przez klienta nie jest równoznaczne z tym, iż klient kupił sumienie i uczciwość agenta. W przypadkach wątpliwych co do prawnej lub moralnej czystości zlecenia lepiej z niego zrezygnować, niż wykonując je, narazić się na utratę zaufania i dobrego imienia.
Na podstawie dotychczasowych rozważań można określić podstawowe cele etyki zawodowej, jej społeczne funkcje i przydatność. Najogólniej biorąc, ma ona sprzyjać dobremu wykonywaniu zawodu. Reguły obowiązujące przedstawicieli danego zawodu mają za zadanie wzbudzać zaufanie środowiska, wzmacniać poczucie obowiązku zawodowego.
1
1