PRACA DOMOWA UCZNIA SZKOŁY PODSTAWOWEJ
Sylwia Kuśnierz
Klaudia Lach
Karolina Wandzel
Grupa 1
II rok ZEWiEP
studia zaoczne
Spis treści:
1. Wstęp.
2. O historii słów kilka.
3. Rodzaje zadań domowych.
4. Znaczenie pracy domowej ucznia w procesie nauczania i wychowania.
5. Zadawanie pracy domowej.
6. Organizacja pracy domowej ucznia.
7. Motywy uczenia się.
8. Udzielanie uczniom pomocy w nauce.
9. Kontrola pracy domowej ucznia.
10. Podsumowanie.
1. Wstęp.
Samodzielna nauka dziecka w domu zwana popularnie odrabianiem lekcji jest niezwykle ważnym ogniwem w procesie nauczania i wychowania: jest to dalszy ciąg nauki szkolnej przygotowujący dziecko do samokształcenia.
Wincenty Okoń charakteryzuje pracę domową jako „uzupełnienie i ciąg dalszy pracy lekcyjnej, która umożliwia na utrwalenie wiedzy ucznia, a przede wszystkim wdrożenie go do samodzielności w myśleniu i posługiwania się wiedzą , w realizowaniu samodzielnych zadań twórczych”.
W kl. I-III praca domowa ma charakter utrwalający wiadomości i umiejętności nabytych w szkole. Jest to ważne ogniwo w procesie nauczania i wychowania, gdyż samodzielna praca ucznia przygotowuje go do samokształcenia. Kształtuje ich wolę i charakter, rozwija systematyczność i dokładność, inicjatywę, pomysłowość, wzmacnia wiarę we własne siły, formuje pozytywny stosunek do pracy. Dziecko nie ma nawyku uczenia się samodzielnie ani w szkole, ani tym bardziej w domu. Należy więc go stopniowo przygotowywać do tego rodzaju pracy. W szkole czynią to nauczyciele, w domu zaś rodzice.
Do głównych celi pracy domowej można zaliczyć:
Utrwalenie i pogłębienie wiadomości ucznia;
Pobudzenie jego zainteresowań;
Rozwijanie samodzielności myślenia i posługiwania się wiedzą;
Wzbudzanie pragnienia wiedzy, chęci uczenia się, zrozumienia czegoś, zdobycia określonych kompetencji;
Rozwijanie samodzielności myślenia i działania, umiejętności samodzielnego realizowania zadań, według własnych pomysłów i przez siebie kontrolowanych;
Rozwijanie sprawności w uczeniu się przez stosowanie różnych technik oraz racjonalną organizację pracy;
Kształtowanie nawyków systematycznego, dokładnego i chętnego podejmowania zadań;
Rozwijanie inicjatywy, pomysłowości, zdolności twórczych;
Budzenie pozytywnych emocji, wiary we własne siły, możliwości, pozytywnego stosunku do nauki.
2. O historii słów kilka.
Na przestrzeni dziejów rola oraz znaczenie pracy domowej ucznia ulegało różnym przemianom.
W starożytności brak podręczników eliminował całkowicie pojęcie pracy domowej, a nauka ograniczała się jedynie do udzielania przez nauczyciela indywidualnych lekcji w izbie szkolnej.
W średniowieczu książki nadal nie były zbytnio rozpowszechnione. Uczniowie mieli do nich dosyć rzadki dostęp. Zazwyczaj rola ucznia sprowadzała się do słuchania i później do głośnego powtarzania tego, co wyłożył nauczyciel.
W średniowieczu powszechną metodą staje się tzw. „dyktowany wykład” - polegający na tym, że nauczyciel wykładał materiał, a uczniowie zapisywali go w celu nauczenia się go na pamięć (częściowo w szkole, a częściowo w domu).
Okres odrodzenia to czas rozwoju przemysłu, czas wielkich odkryć geograficznych, to także okres włączenia w zakres materiału nauki szkolnej wiadomości z dziedzin geografii, techniki czy sztuki. Zwiększa się zatem tempo nauki w szkołach, ustalenie odpowiedniego okresu nauki, a także zwiększenie wydajności szkoły. I w ten oto sposób narodził się system klasowo-lekcyjny utrzymujący się do dzisiejszego dnia. Popularne staje się także zadawanie uczniom pracy domowej.
W XVIII wieku nauczyciel zaczyna zadawać uczniom materiał do opanowania w domu, a później z niego odpytuje. Książki, podręczniki stają się podstawowymi narzędziami nauki każdego ucznia.
W Polsce jeszcze 50 lat temu sytuacja wyglądała zgoła inaczej niż dzisiaj. - Dzieci bardzo często nie miały odpowiednich warunków do pracy domowej. W domach znajdował się często jeden stół - który służył jako narzędzie pracy rodzicom, lub jako miejsce pracy dla starszego (a więc ważniejszego) rodzeństwa na wyższym szczeblu edukacyjnym. W związku z tym dziecko szukało innego miejsca do pracy, np. wykorzystywało parapet, który jest kompletnie nieodpowiedni do pisania przy nim.
- Dawniej ludzie mieli w zwyczaju odwiedzać swoich sąsiadów, gromadzić się na wspólnych wieczornych rozmowach. A że w domach żyło się skromnie, rodziny mieszkały we wspólnych „izbach” - toteż dziecko zamiast odrabiać prace domowe, przysłuchiwało się rozmowom dorosłych, co uniemożliwiało mu odrabianie zadań domowych.
- Polskie rodziny posiadały często pokaźny inwentarz. Często dziecko po przyjściu ze szkoły od razu posyłane było do pracy, zaciągane do pomocy. Nikt nie interesował się jego praca domową, obowiązkami szkolnymi. A więc nie dawano dziecku czasu, ani okazji do tego aby przysiadło i odrobiło zadana pracę domową.
- Inne dzieci zaraz po przyjściu ze szkoły szły bawić się na podwórko i wracały do domu późnymi wieczorami. A wieczór to nie jest odpowiednia pora na odrabianie pracy domowej - gdy dziecko jest już zmęczone.
Powyższe przykłady pokazują tylko jak istotne przestrzeganie jest kilku zasad:
Czas odrabiania lekcji powinien być stały i nie przesuwany dla błahych powodów,
Dziecko powinno wiedzieć że najpierw jest czas na naukę, a później na zabawę,
Każdy uczeń powinien mieć też swoje własne miejsce do nauki: najlepiej w pobliżu okna, przy naturalnym oświetleniu, stolik i krzesło powinny być dostosowane do wzrostu i wieku dziecka, dobrze też jeśli dziecko będzie miało swoją własną półęczkę/szafkę gdzie dziecko będzie miało swoje rzeczy, przybory szkolne.
3. Rodzaje zadań domowych.
Rodzaj zadania z pewnością zależy od przedmiotu i techniki wykonania. Jedną z nich jest:
-praca z książką - najbardziej znana metoda zadania domowego. Służy ona do podporządkowaniu, uzupełnianiu, opanowaniu zdobytych na zajęciach wiadomości. Zadawanie z podręcznika może polegać na przyswojeniu treści określonego tekstu lub też ustne, pisemne opracowanie poleceń nauczyciela. Wyróżniamy takie formy pracy z podręcznikiem jak:
- omawianie czytanek celem sprawdzenia zrozumienia ich treści przez dzieci
- nawiązywanie treści czytanek do spostrzeżeń i przeżyć dzieci, ilustrowania treści rysunkami, ustawianie kolejności zdarzeń w czytance, układanie podpisów do rysunków
- omawianie czytanek i lektury np. wyodrębnienie postaci i zdarzeń i wiązanie ich w logiczna całość, ustalanie liczby i kolejność obrazków dla zilustrowania treści czytanki.
- omawianie czytanek i lektury np. wyszukiwanie w treści urywków zawierających opis zewnętrzny osób, wspólne streszczenie czytanek, opowiadania.
Praca z podręcznikiem to także: uczenie się z niego, opracowania lektury uzupełniającej, lektura pozaszkolna, uczenie się na pamięć, powtarzanie przerobionego materiału.
Zadanie domowe może być również w formie pisemnej. Długość tekstu oraz temat są uzależnione od wieku dzieci. Dzieci piszą opowiadania, listy, opisy, sprawozdania na dany temat, wypracowania, wiedzą jak je pisać, z jakich elementów się składają. Przed taką pracą dzieci są odpowiednio przygotowywane, temat jest omawiany. Ważne jest to żeby nauczyciel sprawdził wyniki takiej pracy domowej i pochwalił najlepsze prace.
Kolejnym rodzajem zadania jest obserwacja i wywiad - uczeń może dokonywać obserwacji na lekcji, na wycieczce pod kierunkiem nauczyciela, samodzielnie poza szkoła. Obserwacje mogą być krótkotrwałe czyli jednorazowe, długotrwałe - okresowe. Dzięki tym obserwacjom uczeń zdobywa niezbędną wiedzę np. na temat przyrody. Z kolei wywiad to zbieranie informacji dotyczących różnych dziedzin życia ( np. wywiad z rodzicami, na temat warunków pracy w hucie).
Doświadczania - to kolejny rodzaj pracy domowej. W grupach młodszych występuje rzadko, najczęściej jeśli chodzi o przyrodę, zjawiska atmosferyczne, siew nasion.
Prace techniczne- związane z rozwojem techniki, postępu, gospodarki. Młodsze dzieci mogą robić domki z plasteliny, patyczków, i innych materiałów.
Gromadzenia zbiorów - to już ostatni rodzaj pracy domowej uczniów, polega na przynoszeniu przez dzieci różnych materiałów np. muszle, puszki, druty, szpilki, inne odpadki. Z tego wszystkiego nauczyciel tworzy wystawki.
4. Znaczenie pracy domowej ucznia w procesie nauczania i wychowania.
Praca domowa ucznia stanowi integralną część procesu dydaktyczno-wychowawczego. Jest niezbędnym dopełnieniem pracy szkolnej.
Podstawowym zadaniem pracy domowej ucznia jest utrwalenie opracowanego w szkole materiału nauczania. Lekcja szkolna trwa zbyt krótko aby uczeń był w stanie opanować i dokładnie przyswoić sobie cały materiał nauczania. Dlatego powinien on poświęcić w domu czas na trwałe opracowanie i przyswojenie sobie poznanego materiału, gdyż tylko gruntowne opanowanie wiedzy szkolnej gwarantuje jej praktyczne zastosowanie.
Drugim, jakże ważnym zadaniem pracy domowej ucznia, oprócz utrwalenia materiału nauczania, jest jego uzupełnienie, poszerzenie i pogłębienie. Lekcje bywają zbyt krótkie, aby sięgnąć do wszystkich pomocy naukowych lub książek/podręczników. A w domu uczeń powinien do nich zaglądnąć, skorzystać z nich - utrwalając tym samym poznany w szkole materiał.
Często praca domowa bywa traktowana jako sprawdzian wiedzy zdobytej przez ucznia w czasie zajęć szkolnych. Prawidłowo wykonane zadanie domowe świadczy o tym, że uczeń wiedzę sobie przyswoił, opanował ją, poświęcił jej odpowiednią ilość czasu w domu. Tylko wiedza prawidłowo użyta w praktyce jest gwarantem pozytywnej pracy ucznia.
Tak więc praca domowa ucznia:
1. wdraża do samodzielności w zakresie zdobywania różnorodnych informacji, planowania i organizowania własnej pracy, samokontroli i samooceny uzyskanych wyników, dobierania racjonalnych metod uczenia się,
2. uczy korzystania z różnych źródeł wiedzy, wyszukiwania ich,
3. usprawnia umiejętności zmierzające do wytworzenia nawyków,
4. kształtuje samodzielność myślenia i działania, jego oryginalność i zdolności twórcze,
5. budzi i rozwija inicjatywę i pomysłowość,
6. mobilizuje do stałego i systematycznego uzupełniania posiadanej wiedzy i nabywania umiejętności w drodze świadomego uczenia się pozaszkolnego,
7. wzmacnia wiarę we własne siły, kształci motywację ucznia związaną z własnym doskonaleniem się.
5. Zadawanie pracy domowej.
Nauczyciel powinien poświecić dużo uwagi podczas zadawania pracy domowej. Przede wszystkim chodzi tu o związek tej pracy z treścią lekcji. Ważne jest także to, aby uczniowie dokładnie zrozumieli, w jaki sposób mają wykonać zadanie. W tym celu w planie każdej lekcji przewiduje się odpowiedni czas na zadawanie zadania. Zazwyczaj jest to końcowy fragment lekcji, gdyż po dokładnym przerobieniu danego materiału i uporządkowaniu go, dziecku łatwiej jest zrozumieć treść pracy domowej.
Problem zadawania można rozpatrywać od strony organizacyjnej i metodycznej. Aspekt metodyczny dotyczy sposobów przydzielania pracy domowej, organizacyjny natomiast - projektowania i koordynacji zadawania.
Na czoło wysuwają się metody zadawania, gdyż w przygotowaniu uczniów do prawidłowego wykonywania zadanych prac spełniają one rolę zasadniczą. Planowe i racjonalne zadawanie zapewnia nie tylko poprawne odrobienie przydzielonej pracy, ale zarazem wdraża ucznia do ekonomicznych metod uczenia się, a tym samym przysposabia go do samokształcenia.
Jako kryterium selekcji sposobów zadawania przyjmujemy stopień przygotowania ucznia do wykonania zdanej pracy, wyróżniając na tej podstawie metody:
zadawanie z objaśnieniem ( z instrukcją wykonawczą),
zadawanie w postaci ćwiczeń wdrażających ucznia do wykonania pracy.
Przez zadawanie z objaśnieniem rozumiemy wyprowadzenie i usytuowanie tematu pracy, określenie celu i zadania pracy oraz przekazanie informacji dotyczących źródeł, organizacji i sposobów jej wykonania.
Natomiast zadawanie przez wprowadzenie ucznia do wykonania pracy może przybrać dwie formy:
wprowadzenia w drugiej fazie lekcji, po opracowaniu nowego materiału, ćwiczeń próbnych, wdrażających ucznia do wykonania pracy,
stosowanie tych ćwiczeń w toku opracowania nowego materiału w związku z przygotowaniem tematu pracy domowej.
Ćwiczenia te spełniają dwojakie zadania: weryfikują stopień rozumienia nowej lekcji, po wtóre wdrażają uczniów do samodzielnego stosowania w praktyce nabytych na lekcji wiadomości, a tym samym - przygotowują ich do wykonania zadanej pracy na podobny temat.
Prawidłowe zadawanie pracy domowej powinno:
być celowe i dokładne,
wiązać szkolną i domową naukę w jednolity proces nauczania,
stanowić dokładnie zaplanowaną część lekcji,
przygotowywać ucznia do samodzielnego wykonania zleconej pracy,
uwzględniać zasadę indywidualizacji, czyli dostosowania wymagań do sił i możliwości uczniów.
6. Organizacja pracy domowej ucznia.
Do należytego wypełniania obowiązków szkolnych trzeba przyuczać dziecko od najmłodszych lat, bowiem wytworzone w pierwszych latach nauki nawyki są najtrwalsze.
Dziecko, kiedy wraca ze szkoły do domu, chce się trochę odprężyć i odpocząć. Niestety zawsze jest tak, że dziecko na coś zadane chwila wytchnienia zostaje odłożona na potem. Dorośli wiedzą, że codzienne odrabianie lekcji to ćwiczenie koncentracji, systematyczności i nauka dotrzymywania terminów. Odrabianie lekcji nie musi być jednak koszmarem i nieustanną walką między rodzicami a dzieckiem.
Oto rady, jak zachęcić pociechę do nauki i sprawić, aby „praca domowa” nie była udręką:
Nie strasz szkołą - od najmłodszych lat rozbudzaj w dziecku ciekawość świata i chęć zdobywania wiedzy. Staraj się stwarzać pozytywny obraz szkoły!
Okazuj zainteresowanie - nie tylko ocenami swojej pociechy, ale przede wszystkim tym, czego się uczy.
Wybierz miejsce
stolik czy biurko przeznaczone do odrabiania lekcji musi być tak ustawione, aby światło dzienne padało z lewej strony
zwróć uwagę na porządek na biurku - niepotrzebny chaos wprowadza zamęt w umyśle
oświetlenie elektryczne niezbyt jaskrawe i nie za słabe
krzesło winno być dostosowane do wzrostu dziecka (najlepiej z regulacją)
temperatura w pokoju: ok. 20 C - w zbyt wysokiej temperaturze trudno jest się skoncentrować
uchylone okno lub lufcik pozwala na lepsze dotlenienie
Ustal odpowiednią porę - dziecko nie powinno zastanawiać się nad tym, kiedy jest czas na odrabianie lekcji. To musi być z góry ustalone, np. bezpośrednio po powrocie ze szkoły, zaraz po obiedzie albo tuż po ulubionym programie w telewizji. Jeżeli twoja pociecha nie ma zadanych lekcji, zachęć ją do poczytania książki (niekoniecznie lektury). Takie postępowanie nauczy dziecko systematyczności i pozwoli mu znaleźć czas na inne zajęcia.
5. Pobyt dziecka w świetlicy - Pamiętaj! Przy najlepszych chęciach dzieci i nauczycieli świetlicy, praca tam wykonywana nie daje tych samych rezultatów co nauka w domu. Nauka w świetlicy pozbawiona jest wielu wartości, które dziecko może osiągnąć ucząc się w domu. Całodzienne przebywanie w szkole w gronie rówieśników, w hałasie i obowiązek podporządkowywania się rygorom szkolnym męczy dziecko i wpływa niekorzystnie na jakość odrabianych lekcji. Dlatego tez dzieci powinny przebywać w świetlicy szkolnej jak najkrócej. Po powrocie do domu wskazany jest krótki odpoczynek.
6. Przygotuj plan pracy- Podpowiedz dziecku, że uporanie się na samym początku, kiedy nie jest jeszcze zmęczone, z najtrudniejszym zadaniem (np. z matematyki czy napisaniem wypracowania) sprawi, że reszta pójdzie znacznie łatwiej.
Rób przerwy - w trakcie nauki domowej potrzebny jest odpoczynek.
Wskazane są krótkie przerwy, najlepiej na powietrzu, ale tylko we właściwym momencie, np. po przeczytaniu czytanki, po wykonaniu zadania z matematyki.
Dzieci klas I - III nie powinny zbyt długo pracować nad lekcjami w domu (max. 1 - 2 godz. z przerwami), ponieważ mają ograniczone zdolności do wysiłku umysłowego. Wszystko zależy jednak od indywidualnych zdolności dziecka.
Dziecko musi pracować samodzielnie - nie stójmy nad dzieckiem, nie dyrygujmy nim. Powinniśmy być zawsze w pobliżu i dyskretnie obserwować pracę dziecka, czuwając nad prawidłowym przebiegiem odrabiania lekcji. Cenne jest naprowadzanie dziecka, zmuszające do samodzielnego myślenia. Nie szczędźmy dziecku pochwał za dobrze wykonaną pracę.
Przyzwyczaj dziecko do tego, że ma obowiązek zapamiętać polecenia nauczyciela dotyczące pracy domowej
Chodzi tu głównie o systematyczne przynoszenie przyborów szkolnych i dokładne wykonywanie poleceń nauczycielki a także przynoszenie z domu potrzebnych do lekcji materiałów.
Umożliwiaj dziecku praktyczne zastosowanie zdobytych wiadomości i umiejętności - dom rodzinny daje wiele okazji do tego, np. samodzielne pisanie życzeń świątecznych, imieninowych, pisanie listów, załatwianie drobnych sprawunków i obowiązek rozliczania się z powierzonych pieniędzy itp.
Rozwijaj zainteresowania dziecka - rozwój zainteresowań uzależniony jest od środowiska rodzinnego i od zdolności dziecka. Rodzice najwcześniej dostrzegają pewne predyspozycje dziecka a przez umiejętne zabiegi wychowawcze potrafią ukierunkować i rozwinąć jego zainteresowania.
7. Motywy uczenia się.
Motywacja jest bardzo ważnym elementem w procesie edukacji, dzięki któremu dziecko chętnie się uczy, zdobywa nowe umiejętności. W psychologii motyw oznacza pobudzanie do działania, mającego za zadanie spełnienie danego celu. Znanych jest kilka definicji motywu, Tomaszewski określa to jako” stan wewnętrznego napięcia, od którego zależy możliwość i kierunek aktywności organizmu”.
Wyróżniamy 8 grup motywów uczenia się. Należą do nich:
1. uczenie się dla uczenia,
2. uczenie się w celach korzyści osobistych,
3. uczenie się ze względu na utożsamianie się z grupą,
4. pragnienie osiągnięcia powodzenia i uniknięcia niepowodzenia,
5. uczenie się ze względu na nacisk i przymus,
6. poczucie obowiązku,
7. praktyczne cele życiowe,
8. uczenie się ze względu na potrzebę społeczną.
Sposób motywacji zależy od wieku uczniów. Aktywować można za pomocą: oceny, pochwały, nagrody, dziecko powinno się czuć ważne, jedyne w swoim rodzaju.
Na powstanie i tworzenie się sytuacji motywacyjnych ma wpływ wiele czynników. Możemy je podzieli na 2 grupy. Część pierwsza to warunki wewnętrzne np.: zadatki anatomiczne, fizjologiczne, struktura i pobudliwość układu nerwowego, aktualny stan zdrowia fizycznego i psychicznego, funkcje instrumentalne- zdolności, zdobyta wiedza, nawyki oraz ukształtowane postawy. Natomiast drugą część obejmują: system oceniania, wyposażenie i estetyka klasy, organizacja pracy, wykorzystywanie środków dydaktycznych, jakość podręczników oraz warunki higieniczne, sanitarne i zdrowotne.
Bardzo ważną role w procesie edukacji i motywowaniu ucznia do zajęć ma nauczyciel. Powinien być kompetentny, pełen energii, chętny do pracy. W trakcie lekcji należy przeprowadzać takie sytuacje, aby dzieci czuły się zmotywowane i były chętne do działania.
8. Udzielanie uczniom pomocy w nauce.
Bardzo ważnym elementem we współczesnej edukacji jest zjawisko drugoroczności. Jest to następstwo wszelkich niepowodzeń ucznia, które ma różne źródła. Stanowi główną przyczynę zniechęcenia uczniów do nauki. Dziecko, które nie radzi sobie z materiałem - przepada, a co za tym idzie wraca znowu do tej klasy w której było, tam czeka na niego ten sam materiał, co z pewnością nie działa motywująco na ucznia - szczególnie na pierwszych stopniach jego edukacji. Dlatego należy uczniom pomagać.
Obejmuje to wszystkich uczniów z problemami, a także tych opóźnionych w rozwoju. Zdarzają się dzieci, mające ogromne braki wiadomości, umiejętności, co nie zawsze związane jest z ich inteligencją. Przyczyna mogą być także nieodpowiednie warunki domowe, rodziny patologiczne, niski poziom kultury całego domu, bałagan. W takich sytuacjach niezbędna jest pomoc profesjonalnego nauczyciela, który „wyłapie” problem, a następnie pomoże takiemu dziecku. Powinien on zorganizować zajęcia wyrównawcze, dodatkowe, prowadzone po lekcjach. Celem takich zajęć jest zmniejszenie różnic i poziomu osiągniętej wiedzy pomiędzy tym uczniem, a resztą jego rówieśników. Nauczyciel powinien także pomagać przy odrabianiu prac domowych z którymi może mieć problemy. Jego zadaniem jest również rozmowa z rodzicami, dzięki której rodzice powinni zwracać większą uwagę na edukację dziecka i mu w tym pomagać.
Pomoc w uczeniu nie dotyczy tylko tych słabszych uczniów, ale także tych wyjątkowo uzdolnionych, poprzez kierowanie na zajęcia dodatkowe, pomoc przy tych formach pracy dziecka.
Jak widać zadaniem nauczyciela jest nie tylko nauczanie, ale także różnorodna pomoc swoim podopiecznym.
9. Kontrola pracy domowej ucznia.
Kontrola pracy domowej ucznia ma duże znaczenie dydaktyczno-wychowawcze. Dzięki temu, że praca domowa dziecka jest regularnie kontrolowana, uczeń:
Wyrabia w sobie obowiązkowość i odpowiedzialność za jakość wykonanej pracy,
Wdraża się do starannego i systematycznego wykonywania powierzonych mu zadań,
Dowiaduje się czy i w jakim stopniu sprostał on wymaganiom nauczyciela, czy ewentualnie ma jeszcze jakieś braki w których mógłby się podciągnąć,
Kontrola pracy domowej ucznia pomaga także nauczycielowi, gdyż:
Pokazują mu które partie materiału zostały przez uczniów opanowane i w jakim stopniu,
Pobudza nauczyciela do wnikliwej analizy własnej pracy i wskazuje kierunek jej ewentualnego kształcenia,
Istnieją różne formy kontroli:
Samokontrola - ma ogromne znaczenie wychowawcze i kształcące. Jeżeli uczeń potrafi sam kontrolować własną pracę to znaczy, że jest odpowiedzialny za swoje czyny, potrafi dostrzegać popełnione przez siebie błędy i dokonywać ich analizy, a później poprawy.
Kontrola ze strony rodziców - gdy rodzice kontrolują pracę własnego dziecka, bardzo ułatwiają tym samym pracę nauczyciela. Gdy rodzice będą regularnie kontrolowali pracę dziecka, nauczą go tym samym wielu pozytywnych cech, takich jak: systematyczność, staranność czy sumienność. Ponadto kontrola ze strony rodziców jest przejawem ich zainteresowania pracą nie tylko ich dziecka, ale także wynikami pracy szkoły, pozwala na podtrzymywanie kontaktów domowo-wychowawczych/szkolnych.
Kontrola ze strony kolegów - często dziecko chętniej korzysta z pomocy kolegi lub koleżanki będącej w podobnych wieku, gdyż z taką osobą łatwiej nawiązuje się kontakty oraz owoce wspólnej pracy bywają owocniejsze. Oczywiście ogromną rolę odgrywa tutaj koleżanka/kolega oraz jego umiejętności i poziom wiedzy.
Kontrola nauczycielska - ma na celu sprawdzenie jakości wykonanej pracy domowej ucznia oraz tego, czy uczeń wykonał pracę domową samodzielnie. Najczęściej kontrola odbywa się na początku lekcji, bądź w trakcie prac pisemnych.
10. Podsumowanie.
Uważamy, że zadawanie pracy domowej jest bardzo potrzebne, szczególnie samym uczniom. Dzięki pracy domowej, uczniowie nie tylko utrwalają i przyswajają sobie materiał poznany w trakcie zajęć szkolnych, ale przede wszystkim wyrabiają w sobie wiele pozytywnych cech, które na pewno będą pomocne w przyszłej pracy szkolnej, jak i w codziennym życiu. Odpowiedzialność, systematyczność, czy sumienność - to cechy coraz rzadziej spotykane wśród dzieci i młodzieży. Dlatego rolą nauczyciela jest postaranie się w miarę jego możliwości, o wyrabianie ich w swoich podopiecznych. Aby dziecko chętnie się uczyło potrzebna jest motywacja - a więc także nauczyciel ma nie małą rolę do spełnienia. Musi umieć zachęcić ucznia do nauki, zaciekawić go poznawaną tematyką. Dzieciom musi się spodobać to, co robią, powinny także czerpać z tego przyjemności oraz korzyści. Tak, aby efektem ich pracy było nie tylko zadowolenie nauczyciela oraz rodziców, ale przede wszystkim zadowolenie uczniów, uśmiech na ich twarzach i pochwały ze strony nauczyciela i rodziców.
Bibliografia:
Wilgocka Barbara, Organizacja pracy i odpoczynku ucznia, Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych, Warszawa.
Zborowski Jan, Praca domowa ucznia szkoły podstawowej, Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych, Warszawa.
16