Metoda Vojty, terapia zajęciowa


Metoda Vojty

Metoda została opracowana przez Vaclawa Vojtę w 1954 roku w Klinice Uniwersyteckiej Karola w Pradze. Polega na wprowadzeniu podczas usprawniania konkretnych ćwiczeń czynnych i oporowych. Nawiązuje do mechanizmu pełzania i zawiera w sobie zestaw ćwiczeń wywołujących odruchy pełzania i obracania. W metodzie Vojty podczas stymulacji ruchowej przyjmuje się siedem prowokowanych reakcji odruchowych, stanowiących podstawę do poszczególnych faz rozwoju ruchowego. Założeniem metody jest torowanie, czyli pobudzanie pól koordynacyjnych w o.u.n., w celu utrwalenia prawidłowego ruchu. W technikach metody pojawia się stabilizacja takich ułożeń dziecka, by podczas ćwiczeń poszczególna kończyna lub głowa pozostawała wolna, wykonując oczekiwany ruch. Stąd w czasie zajęć z dzieckiem stosuje się różnego rodzaju uciski i opory i uzyskuje się w ten sposób odpowiednie ruchy. Zakończenie usprawniania metodą Vojty przyjmuje się poprzez osiągnięcie przez dziecko stanu, w którym nastąpi u niego prawidłowe pełzanie i początek prawidłowego raczkowania. Metoda przewiduje iż te osiągnięcia pozwolą na normalne kształtowanie rozwoju na dalszych jego etapach. Metoda Vojty charakteryzuje się prostotą w doborze środków usprawniania. Ćwiczenia prowadzone są cztery razy dziennie od 20 do30 minut. Dzieci ćwiczą bez ubrań na stole. Metodę proponuje się małym dzieciom od pierwszych dni życia (przeznaczona jest dla niemowląt urodzonych z nieprawidłowo przebiegających porodów, u których stwierdza się obniżone lub zbliżone do normalnego napięcia mięśniowe). Metoda Vojty wprowadzana jest wcześnie do usprawniania i stąd duża jej skuteczność. Jest również stosowana do usprawniania dzieci starszych i osób dorosłych.

STYMULACJA DZIECI METODĄ VOJTY

Jest to neurofizjologicznie sterowany system torowania, mający na celu przywrócenie wrodzonych fizjologicznych wzorców ruchowych, które są zablokowane w swoim rozwoju przez wczesnodziecięce uszkodzenia mózgu lub zostały utracone na skutek urazów. Metoda ta zwana również uruchomieniem odruchów, jest stosowana głównie profilaktycznie i leczniczo w dziecięcych neurologicznych zaburzeniach ruchowych oraz ortopedycznych wadach postawy.

Warunki do stymulacji metodą Vojty:

Strefy wywołujące reakcje

Vojta definiuje 20 stref wywołujących reakcje, które dzieli na strefy główne i podrzędne. Strefy główne leżą przy kończynach (bodźce okostnej), strefy podrzędne przy tułowiu (bodźce mięśniowe). Z reguły podrażnienie jednej strefy wywołuje całościowy wzorzec odruchowy. Oprócz motorycznych dochodzi do silnych reakcji wegetatywnych danej strefy (np. zaczerwienienia skóry, poty.)

Cel:

  1. Utorowanie psychologicznych przebiegów ruchu, zanim zostaną uniemożliwione przez patologiczny rozwój wraz z ich wzorcami zastępczymi, a przez to zmiana utorowienia i utrzymanie grożącego rozwoju spastycznego u niemowląt, niemowląt także istniejących patologicznych wzorców ruchu u pacjentów starszych.

  2. „Wprowadzenie” mięśni, które dotychczas pracowały w patologicznym wzorcu zastępczym lub nie pracowały wcale, do psychologicznego łańcucha ruchowego.

  3. Globalna zmiana postawy ciała przez wywołanie obu kompleksowych odruchowych serii ruchów „pełzanie odruchowe” i „obrót odruchowy”. Uzyskuje się przy tym szczególnie poprawę przemieszczenia punktu ciężkości, pozycji wyprostowanej, sterowania równowagi oraz koordynacji postawy ciała.

  4. Wpływ na funkcje życiowe, szczególnie przy pielęgnacji wcześniaków.

Realizacja:

  1. Pełzanie odruchowe

Pozycja wyjściowa: leżenie na brzuchu, głowa obrócona o 30°, rękę leżącą po stronie, w którą skierowana jest twarz podnieść ponad głowę dziecka, dłonią chwycić kawałek drewna. Noga tej samej strony lekko zgięta i skręcona na zewnątrz (supinacja), druga ręka obrócona do wewnątrz (pronacja) leży obok ciała z otwartą dłonią, druga noga lekko zgięta, obrócona na zewnątrz.

Strefy wywołujące reakcje

Kierunek:

  1. Obrót odruchowy

W zależności od wskazań wykonuje się wyłącznie określonej fazy całego programu ćwiczeń.

Pozycja wyjściowa: leżenie na plecach, głowa obrócona o 30°, ramiona leżą wyprostowane obok tułowia w ustawieniu zerowym, nogi lekko odwiedzione wyprostowane w ustawieniu zerowym.

Strefy wywołujące: strefa piersiowa (łuk żebrowy szóstego żebra) dodatkowo opór przy głowie (kresy barkowe) oraz brodzie.

Kierunek:

Pozycja wyjściowa: leżenie na boku, twarz na podłożu, dolne ramię zgięte pod kątem 90° w stosunku do ciała, obie nogi zgięte w biodrach i kolanach pod kątem 40°, górne ramię leży na ciele wyprostowane w lekkiej rotacji wewnętrznej (pronacji).

Strefy wywołujące reakcje

Kierunek:

Pozycja wyjściowa: jak w fazie drugiej ale stawy biodrowe i kolanowe zgięte pod kątem 90°.

Strefy wywołujące reakcje:

Kierunek: jak w fazie drugiej ale reakcje obu nóg odpowiadają górnej nodze

Ta faza stosowana jest dla lepszego różnicowania bioder przy porażeniach dwustronnych, sprzyja wyprostowaniu dolnej części kręgosłupa lędźwiowego np. przy skoliozie.

Pozycja wyjściowa: jak w fazie drugiej ale górna noga jest zgięta w biodrze i kolanie pod kątem 90°.

! Przy zagrożonym stawie biodrowym strona upośledzona musi znajdować się na dole (tzn. ułożenie na chorym biodrze).

Strefy wywołujące reakcje:

Kierunek: oba stawy biodrowe są zgięte, odwiedzione i w rotacji zewnętrznej.

Patrząc od strony krytycznej, zaważyć można, że duży nacisk w tej metodzie jest kładziony wyłącznie na usprawnianie ruchowe, bez większego zwrócenia uwagi na stronę emocjonalną i psychiczną dziecka.

Metoda usprawniania ruchowego

Literatura na temat metody Vojty:

1. "Rozwój niemowląt i jego zaburzenia a rehabilitacja metodą Vojty". Dr n. med. Grażyna Banaszek, Wyd. Alfa Medica Press, Bielsko Biała, 2002
2. "Pierwsze 365 dni życia dziecka, rozwój dziecka", Theodor Hellbrügge, J.Hermann von Wimpfen, wyd. Fundacja na Rzecz Dzieci Niepełnosprawnych Promyk Słońca, Warszawa 1991
3."Neurokinezjologiczna diagnostyka i terapia dzieci z zaburzeniami rozwoju psychoruchowego" red. Prof. Ludwika Sadowska, Wyd AWF, Wrocław, 2000

4



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Metoda SI, terapia zajęciowa
Metoda NDT, terapia zajęciowa
Metoda Vojty referat, terapia zajęciowa, Rechabilitacja, terapie
Metoda Opcji - prezentacja, terapia zajęciowa, Rechabilitacja, terapie
Metoda malowania dziesiecioma palcami, Terapia zajęciowa
Terapia metodą Vojty
Organizacja warunków pracy dziecka jako metoda rewalidacyjnego oddziaływania terapii zajęciowejx
Terapia zajeciowa WPROWADZENIE
Procedury do redukcji zachowań niepożądanych wykorzystywane, terapia zajęciowa
Quiz, Terapia zajęciowa
terapia zajeciowa w dysfunkcjach narzadu ruchu, Terapia zajęciowa
TERAPIA ZAJĘCIOWA, fizjoterapia
KONSPEKT DO ZAJĘĆ Z TERAPII ZAJĘCIOWEJ
17 Organizowanie pracy w pracowni terapii zajęciowej
Bezpośrednie oddziaływanie na dziecko na terenie terapii zajęciowej

więcej podobnych podstron