Nazwa Palestyna pochodzi od ludu Filistynów, którzy osiedlili się na jej wybrzeżu w XII wieku p.n.e. Nazwa ta nie była znana przed aneksją obszaru Judei przez Rzym. Dopiero po stłumieniu powstania żydowskiego Bar-Kochby w roku 133 po Chrystusie, cesarz Hadrian zmienił nazwę kraju z Judea na Syria Palestina (Syria palestyńska, czyli filistyńska). W II tys. p.n.e na tym obszarze mieściło się Królestwo Żydowskie, które z czasem rozpadło się na Izrael i Judee. Następnie była to ziemia należąca do filistynów i hebrajczyków.

Syria od gr. nazwy państwa Asyrii, która jednak leżała na terenie dzisiejszego Iraku. Nazwa Asyria pochodzi od stolicy Aszur, miejsca kultu boga Aszura.

Wcześniej obszar ten zwał się Aram / Aramaea, stąd pochodzi język aramejski, lingua franca starożytnego Bliskiego Wschodu.

Historyczny region Syria Większa, arab. بلاد الشام (Bilad asz-Szam) obejmował dzisiejszą Syrię, Jordanię, Liban, Izrael i Palestynę.

W III tysiącleciu p.n.e. Fenicję zamieszkiwali już Fenicjanie. Według Herodota przybyli oni znad Morza Czerwonego przez Syrię. W każdym razie wiemy, że już ok. roku 2750 p.n.e. Fenicjanie założyli w Tyrze świątynię Melkarta. Musieli więc przybyć do Fenicji na początku trzeciego tysiąclecia z południa, jako fala ludów semickich, i tak właśnie, w oparciu o język, klasyfikuje się Fenicjan. Lud ten prowadził na Morzu Śródziemnym handel i zakładał kolonie. Dopiero ok. 1200 p.n.e. zajęli jego miejsce znów Semici. Autran powołuje się przede wszystkim na nazwy miejscowości takich jak Jordan, Hermon, Tyr, Byblos, które nie są semickie. Jednak listy z el-Amarna dowodzą, że ok. 1400 r. p.n.e. Fenicję zamieszkiwał lud prawie czysto semicki. Powierzchnia Fenicji była górzysta. Zalesione w starożytności góry Libanu piętrzą się wzdłuż całego kraju, tu i ówdzie przecięte żyznymi dolinami. Niekiedy góry zbliżają się tak do morza, że z trudem można przeprowadzić przez nie drogę. Wszystkie więc większe osiedla (Tyr, Sydon, Arwad i in.) znajdowały się nad morzem, kraj zaś położony dalej od morza był mało zaludniony. Dlatego też Fenicja prawdopodobnie nie miała nigdy wielu mieszkańców

Słynęli oni zwłaszcza z eksportu towarów luksusowych takich jak przedmioty wytapiane z metali, szkła (sztukę wytapiania przejęli z Egiptu). Fenicjanie handlowali też kością słoniową, barwionymi tkaninami (sławna purpura tyryjska). Stworzyli na stokach górskich tarasowy system uprawy sadów owocowych i winnic

Filistyni (hebr. פלשתים Pelisztim - "obcy, wędrowcy", eg. Peleset) - lud zamieszkujący w starożytności wybrzeża na zachód od Judei, wywodzący się prawdopodobnie z Krety. Zaliczali się oni do tzw. Ludów Morza, które na przełomie XIII i XII w. p.n.e. uderzyły na Egipt i po klęsce zadanej im przez Ramzesa III część z nich osiedliła się na terenie Kanaanu, będąc znanymi od tej pory właśnie pod nazwą Filistynów.

Aramejczycy to nazwa ludów semickich, które w II tysiącleciu p.n.e. żyły na pustyniach na zachód od Mezopotamii. Około 1000 roku p.n.e. utworzyły one na terenie Syrii niewielkie państewka. Najpotężniejszym z nich było Aram ze stolicą w Ibe (obecnie Damaszek). Aramejscy koczownicy coraz liczniej osiedlali się również w Mezopotamii. W VIII w. p.n.e. państwa aramejskie w Syrii zostały podbite przez Asyrię. Jej królowie rozproszyli Aramejczyków przesiedleniami po całym Bliskim Wschodzie.

Hebeajczyk więc ściśle mówiąc oznaczał : "przechodnia", człowieka pielgrzymującego. Żydzi nazywali się hebrajczykami tylko w wyjątkowych i podniosłych chwilach. Żydem był na codzień a hebrajczykiem od święta.Hebrajczycy - ci pierwotni-pochodzili z nad Eufratu, potem, po wspomnianych wędrówkach doszło do asymilacji z plemionami aramejskimi Hebrajczycy byli jednym z ludów semickich zamieszkujących Mezopotamię przed 2000 r. przed Chr. Pisarze biblijni używali tego określenia wobec przodków narodu izraelskiego (już Abraham jest nazywany Hebrajczykiem).

Miasto o bardzo długiej historii - jego początki sięgają III tysiąclecia p.n.e.. Najprawdopodobniej w ostatnich latach XI wieku p.n.e. (ok. roku 1003 p.n.e.) zamieszkane przez Jebuzytów miasto zostało zdobyte przez Dawida - króla Izraela. Król Dawid przeniósł stolicę państwa Izrael z Hebronu do Jerozolimy. Jego syn, król Salomon zbudował tam świątynię w X wieku p.n.e. (tzw. Pierwsza Świątynia). Miasto stało się centrum religijnym, kulturowym, politycznym, gospodarczym i militarnym państwa Izrael.W VI wieku p.n.e. Jerozolimę zdobyli za Nabuchodonozora II Babilończycy i zburzyli miasto wraz z świątynią Izraelitów w roku 586 p.n.e.. W następnych latach Żydzi odbudowali miasto, które w (164 p.n.e.) stało się stolicą żydowskiego państwa Machabeuszy.Rozbudowę, przede wszystkim świątyni, miasto zawdzięczało pod koniec I wieku p.n.e. królowi Herodowi Wielkiemu. To podczas panowania jednego z jego synów Heroda Antypasa, gdy rzymskim prefektem Judei był Poncjusz Piłat, w Jerozolimie uwięziono w czasie żydowskiego święta Paschy Jezusa z Nazaretu, którego następnie ukrzyżowano. Miejsce ukrzyżowania i pusty grób Chrystusa do dzisiaj czczonne są przez chrześcijan na terenie Starego Miasta.

Damaszek to jedno z najstarszych miast rejonu Morza Śródziemnego znane już od XV wieku p.n.e. z inskrypcji egipskich (uważa się je za najstarsze, nieprzerwanie zamieszkane miasto na świecie - pierwsze ślady osadnictwa pochodzą z III tysiąclecia p.n.e.).Na przełomie II i I tysiąclecia p.n.e. stolica niezależnego państwa aramejskiego. W roku 732 p.n.e. Damaszek został zdobyty przez Asyryjczyków, potem krótko należał do Babilonii, a następnie dostał się we władanie perskie (był stolicą satrapii). Jak całe imperium perskie znalazł się w państwie Aleksandra Wielkiego, a w okresie hellenistycznym na zmianę należał do państwa egipskich Ptolemeuszy lub państwa Seleukidów. W roku 64 p.n.e. wszedł do rzymskiej prowincji Syrii. Po podziale imperium w 395 stał się częścią Bizancjum. W 635 roku Damaszek zajęli Arabowie. Do 750 roku był stolicą kalifatu umajjadzkiego, a po przeniesieniu stolicy pozostał jednym z najważniejszych miast świata arabskiego.

Najwcześniejsze wzmianki o Aleppo w źródłach historycznych pochodzą z około 1800 r.p.n.e., gdy było stolicą miejscowego amoryckiego królestwa Jamchad, rywalizującego (między innymi z Babilonem i Aszur) o władzę nad Mezopotamią. Około 1600 r.p.n.e. Aleppo zostało opanowane przez Hetytów i pozostawało pod władzą różnych państw hetyckich do około 800 r.p.n.e. Następnie należało do imperium Urartu, później asyryjskiego (wtedy nazywało się Halman), a następnie - perskiego. W 333 r.p.n.e. zdobył je Aleksander Macedoński, po czym pozostawało pod władzą Seleucydów. Po przebudowie w 280 r.p.n.e. Seleukos I Nikator nadał mu nazwę Beroea. Za czasów Seleucydów powstały pierwsze budowle, które złożyły się potem na najsłynniejszy zabytek Aleppo - cytadelę Kalat Halab, położoną na skalnym wzgórzu w centrum miasta, rozbudowywaną przez kolejnych władców.

Jerycho (arabskie أريحا; ʼArīḥā; hebrajskie יְרִיחוֹ; Yəriḥo; Yərîḫô) - miasto na Zachodnim Brzegu niedaleko rzeki JordanW pobliżu obecnego Jerycha już 11 000 lat temu istniały trzy odrębne siedliska ludzkie. Było to spowodowane najprawdopodobniej dogodną lokalizacją - w pobliżu źródła wody i prowadzącego ze wschodu na zachód szlaku na północ od Morza Martwego. Wiele miast Kanaanu uległo zniszczeniu w XVI wieku p.n.e.. Archeologiczne dowody potwierdzają ten fakt, jak i to, że również wówczas Jerycho otoczone było murem z kamienia i cegły. Wiele miast Kanaanu uległo zniszczeniu w XVI wieku p.n.e.. Biblia w Księdze Jozuego podaje słynny opis zniszczenia murów Jerycha.

Ugarit, starożytne miasto w Syrii, leżące na wybrzeżu Morza Śródziemnego na wzgórzu zwanym dziś Ras Shamra.
Istniało już w VI tysiącleciu p.n.e. (położenie na przecięciu szlaków komunikacyjnych). Szczególny rozkwit przeżywało ok. 1600-1300 p.n.e.
Zburzone w czasie najazdu tzw. ludów morskich (ok. 1200 p.n.e.), przestało istnieć.
Znalezione w Ugarit przedmioty (wyroby z kości słoniowej i brązu) wykazują wpływy: kananejskie, egejskie, egipskie i hetyckie.

Ebla, obecnie Tell (Tall) Mardich, starożytne miasto w Syrii, na południowy zachód od Halabu (Aleppo), zasiedlone w 1. połowie III tysiąclecia p.n.e., jedno z najważniejszych miast północnej Syrii.
Po raz pierwszy wymieniona w tekście syryjskim datowanym na ok. 2500-2400 p.n.e. Największy jej rozkwit przypadł na 2400-2250 p.n.e. Około 2250 p.n.e. zdobyta przez Naramsina, króla Akadu, który ją spalił, kładąc kres pierwszemu semickiemu państwu syryjskiemu. Na popoczątku II tysiąclecia p.n.e. odbudowano pałac królewski, a miasto otoczono kamiennym murem. Pod koniec XII w. p.n.e. zniszczona przez Hetytów. Ponownie odbudowana i ufortyfikowana. W 720 p.n.e. podbita przez Sargona II, króla Asyrii. W VI w. p.n.e. Ebla znalazła się w granicach państwa nowobabilońskiego (Babilonia).

Byblos starożytne miasto fenickie, na wybrzeżu Morza Śródziemnego, obecnie w Libanie, współczesna nazwa Dżubajl. Znane z obróbki papirusu, od jego nazwy postały słowa: zwój (byblos) i Biblia.W Byblos znajdowała się świątynia egipskiej bogini Hathor i sarkofag Ahirama. Pirwsze wzmianki o tym mieście miały miejsce w V tys. Pierwsi mieskańcy trudnili się rybołustwem. Dobry klimat sprzyjał rozwojowi sadownictwa, handlu drzewem cedrowym , jałowcem. Z czasem handel przyniusł miastu fortune. W 1190 pne podczas wojny z Troją nastąpił ogromny ruch ludności. Byblos zalała fala greków. Kolejne wojny dały się we znaki mieszkańcą wiele lat musieli czekac na odzyskanie niepodległości 333 - 332 powrócili do dawnych ognisk. Za czasów A. Macedońskiego i jego następców duże modernizacje.

Tyr (obecny Sur) to miasto w południowym Libanie na wybrzeżu Morza Śródziemnego. Jego nazwa znaczy "skała". Najstarsze znane ślady osadnictwa pochodzą z około 1500 roku p.n.e., ale przyjmuje się za Herodotem, że miasto zostało założone około roku 2700 p.n.e.Tyr był głównym ośrodkiem kultu Baala-Melkarta. Słynął też z produkcji rzadkiego rodzaju purpury zwanej tyryjską. Kolor ten w wielu kulturach starożytnych był zastrzeżony dla rodzin królewskich albo co najmniej szlacheckich.Poczynając od X w. p.n.e., po splądrowaniu pobliskiego Sydonu, miasto zajęło jego miejsce i stało się głównym ośrodkiem w Fenicji,.Tyr składał się z dwóch różnych części: skalistej fortecy na stałym lądzie nazywanej "Starym Tyrem" i miastem, wybudowanym na małej, skalistej wysepce około kilometra od brzegu. To warowne miejsce było oblegane przez asyryjskiego króla Salmanasara III, którego wspierali Fenicjanie z innych miast przez pięć lat. Królowi Babilonii Nabuchodonozorowi zdobycie Tyru zajęło zaś trzynaście lat (586-573 p.n.e.).W 332 p.n.e. miasto zdobył władca Macedonii Aleksander III Wielki po siedmiomiesięcznym oblężeniu podczas którego wybudował on groblę łączącą wyspę ze stałym lądem. Mimo tej klęski Tyr utrzymał duże znaczenie handlowe aż do czasów chrześcijańskich.Od 286 p.n.e. miastem władali Ptolemeusze, od 197 p.n.e. dostało się w ręce Seleucydów. Od 64 p.n.e. znajdowało się pod władzą Rzymu. Przez cały ten czas odgrywało ważną rolę jako ośrodek handlowy i produkcyjny.

Sydon - czasem także jako Sidon, Zidon lub Saida (arab. صيدا Ṣaydā; hebr. צִידוֹן Ẓidon) trzecie pod względem wielkości miasto Libanu. Położone na wybrzeżu Morza Śródziemnego, ok. 35 km na północ od Tyru i ok. 41 km na południe od Bejrutu.W starożytności było to portowe miasto fenickie. W Sydonie budowano bardzo dobre okręty, produkowano cenione wyroby ze szkła. W 351 p.n.e. Sydończycy razem z Fenicją i Cyprem powstali przeciw Persji; zdradzeni przez własnego władcę, nie chcąc iść do niewoli u Persów spalili się wraz z całym miastem.

Petra (z gr. skała) to obecnie ruiny miasta Nabatejczyków, znajdujące się w południowo-zachodniej Jordanii. Położona jest w skalnej dolinie, do której prowadzi jedna wąska droga wśród skał - wąwóz As-Sik. Petra słynie z licznych budowli wykutych w skałach. W czasach antycznych, w okresie od III w. p.n.e. do I w. n.e., miasto przeżywało czasy swojej świetności, będąc stolicą królestwa Nabatejczyków. Sami Nabatejczycy zwali Petrę Rqm (Rakmu), co oznacza "wielobarwna".

Palmyra (także Palmira) - starożytne miasto w środkowej Syrii, ulokowane w oazie w północnej części Pustyni Syryjskiej u podnóża masywu Dżabal Abu Rudżmajn, ok. 215 km na północny wschód od Damaszku. Grecka nazwa Palmyra (Παλμυρα) jest przekładem oryginalnej, aramejskiej nazwy, Tadmor, oznaczającej 'palmę'. Pierwsze ślady osadnictwa pochodzą z neolitu (ok. 2 tys. lat p.n.e.). Z XIX w. p.n.e. pochodzą pierwsze wzmianki na glinianych tabliczkach, w których oaza palmyreńska określana jest jako Tadmur. Nazwa ta jest wzmiankowana również w Starym Testamencie. W tym okresie zamieszkiwały ją plemiona semickie, posługujące się językiem aramejskim, później pojawiły się koczownicze plemiona arabskie. Ich asymilacja umożliwiła otwarcie dróg handlowych między Mezopotamią a wybrzeżem Morza Śródziemnego, zamiast dłuższej trasy wzdłuż doliny Eufratu. Jednak największe dochody przynosiły mieszkańcom osady wysokie cła nakładane na przejeżdżających kupców. Osada zaczęła nabierać charakteru miejskiego, jej znaczenie wzrosło jeszcze bardziej za czasów rzymskich (I w. n.e.), kiedy to znalazła się na pograniczu cesarstwa rzymskiego i państwa Persów.

---