Politechnika Wrocławska Instytut Metrologii Elektrycznej |
Ćwiczenie laboratoryjne nr 11 Czwartek 730 |
13.01.2000 r. |
LESZEK MAJERZ Paweł Sieradzy Wojciech Giernalczyk Marek Karolczak |
Pomiar mocy czynnej i biernej odbiorników trójfazowych metodą bezpośrednią |
Ocena: |
Cel ćwiczenia:
Poznanie sposobów pomiaru mocy biernej i czynnej odbiorników trójfazowych metodą bezpośrednią. Poznanie sposobów łączenia układów do pomiaru mocy (układ Arona).
Spis przyrządów:
amperomierz magnetoelektryczny zakresy 2,5A/5A ; klasa 0,5 ; αmax=100dz ; nr Ew-21/84
amperomierz magnetoelektryczny zakres 5A/10A ; klasa 0,5 ; αmax=100dz ; nr 642/IVa
watomierz magnetoelektryczny zakresy dla U: 100V/200V/400V
zakresy dla I: 2,5A/5A
klasa 0,5 ; αmax=100dz ; nr N-1003/Ivh
watomierz magnetoelektryczny zakresy dla U: 100V/200V/400V
zakresy dla I: 2,5A/5A
klasa 0,5 ; αmax=100dz ; nr N-1005/Ivh
woltomierz magnetoelektryczny zakresy 150V/300V ; klasa 0,5 ; αmax=60dz,αmax=75dz
nr N-1587/IVh
woltomierz magnetoelektryczny zakresy 150V/300V ; klasa 0,5 ; αmax=60dz,αmax=75dz
nr N-494/IVh
posobniki 300 na 600 V typ IME -201a/IVh
typ IME -202a/IVh
Schemat połączeń:
Tabele pomiarowe:
Pomiary prądów w poszczególnych fazach i napięć międzyfazowych:
|
I1 |
I2 |
|
||||||||||||
|
zakres |
skala |
odczyt |
wynik |
ΔI1 |
zakres |
skala |
odczyt |
wynik |
ΔI2 |
|
|
|
|
|
|
A |
dz. |
dz. |
A |
A |
A |
dz. |
dz. |
A |
A |
|
|
|
|
|
Silnik
|
5 |
100 |
52,0 |
2,60 |
±0,02 |
5 |
100 |
53,0 |
2,65 |
±0,02 |
|
|
|
|
|
Żarówki
|
5 |
100 |
45,0 |
2,25 |
±0,02 |
2,5 |
100 |
60,5 |
3,02 |
±0,01 |
|
|
|
|
|
Silnik + żarówki
|
10 |
100 |
39,0 |
3,9 |
±0,05 |
5 |
100 |
64,0 |
3,20 |
±0,02 |
|
|
|
|
|
Wzory i obliczenia:
Wartość prądów:
Błąd pomiaru prądów:
|
U1 |
U2 |
||||||||
|
zakres |
skala |
odczyt |
wynik |
ΔU1 |
zakres |
skala |
odczyt |
wynik |
ΔU2 |
|
V |
dz. |
dz. |
V |
V |
V |
dz. |
dz. |
V |
V |
Silnik
|
600 |
600 |
385,0 |
385 |
±3 |
600 |
600 |
389,0 |
389 |
±3 |
żarówki
|
600 |
600 |
385,0 |
385 |
±3 |
600 |
600 |
389,0 |
389 |
±3 |
Silnik + żarówki
|
600 |
600 |
385,0 |
385 |
±3 |
600 |
600 |
389,0 |
389 |
±3 |
Wzory i obliczenia:
Wartość napięć:
Błąd pomiaru :
|
P1 |
P2 |
P |
δP |
S |
cosϕ |
Q |
||||||||||
|
zakres U |
zakres I |
skala |
odczyt |
wynik |
ΔP1 |
zakres U |
zakres I |
skala |
odczyt |
wynik |
ΔP2 |
W |
% |
V.A |
- |
var |
|
V |
A |
dz. |
dz. |
W |
W |
V |
A |
dz. |
dz. |
W |
W |
|
|
|
|
|
Silnik
|
400 |
2,5 |
100 |
60,0 |
600 |
±5 |
400 |
2,5 |
100 |
43,0 |
-430 |
±5 |
170 |
±12 |
1724 |
0,10 |
1716 |
Żarówki
|
400 |
2,5 |
100 |
80,0 |
800 |
±5 |
400 |
2,5 |
100 |
50,0 |
500 |
±5 |
1300 |
±2 |
1730 |
0,75 |
1141 |
Silnik + żarówki
|
400 |
5 |
100 |
70,0 |
1400 |
±10 |
400 |
5 |
100 |
4,0 |
80 |
±10 |
1480 |
±2 |
2336 |
0,63 |
1807 |
Pomiar mocy za pomocą dwóch watomierzy
Wzory i obliczenia:
Wartość mocy:
Błąd pomiaru prądów:
Moc czynna jest równa sumie mocy odczytanych z watomierzy:
P = P1 + P2 = 800 + 500 =1300 W ± 2 %
Względny błąd pomiary mocy czynnej wynika głównie z klasy zastosowanych watomierzy, błąd ten policzono ze wzoru:
Moc pozorną odbiornika wyznaczamy z równania:
Wartości średnie wskazań woltomierzy i amperomierzy:
- silnik
S = (1730±27)VA - żarówki
S = (2336±31)VA - silnik +żarówki
Błąd Uśr i Iśr policzono z różniczki zupełnej:
Błąd S policzono z różniczki zupełnej:
Współczynnik mocy:
- silnik
cosϕ = 0,75±0,03 - żarówki
cosϕ = 0,63±0,02 - silnik + żarówki
Błąd współczynnika mocy policzono z różniczki zupełnej:
Moc bierną obliczono z równania:
Błąd mocy biernej policzono z równania:
Wnioski:
Do pomiaru mocy czynnej P pobieranej przez odbiornik stosujemy układ dwóch watomierzy zwany układem Arona, w którym włączamy cewki prądowe watomierzy w dwie fazy linii a cewki napięciowe między daną fazę a fazę trzecią. Wskazania watomierzy mogą być ujemne(w moim przypadku przy obciążeniu silnikiem jeden z watomierzy wskazywał moc ze znakiem minus P2=-430W). Wówczas kąt ϕ leży poza obszarem ćwiartki pierwszej i czwartej, czyli jest rozwarty, oznacza to ,że cosϕ<0,5 (0,10<0,5) . Stosując ten układ oraz odpowiednie zależności można również metodą pośrednią wyznaczyć moc pozorną i moc bierną. Układ Arona można stosować zarówno do pomiaru mocy w układach symetrycznych jak i niesymetrycznych.
Do pomiaru mocy biernej w układach symetrycznych stosuje się układ z jednym watomierzem, który pozwala na uzyskanie dokładniejszych wyników niż ma to miejsce w przypadku układu Arona.
Stosunek mocy czynnej do mocy pozornej nazywa się współczynnikiem mocy. Należy dążyć do utrzymania wartości tego współczynnika w pobliżu jedności ponieważ w tym przypadku prąd pobierany ze źródła jest najmniejszy.
3