LECTIO DIVINA - XXI NIEDZIELA ROK „A”
Kim dla mnie jest Jezus Chrystus? Mt 16. 13-20
Modlitwa
Panie Boże daj abym szczerym sercem Ciebie szukał i znalazł. Spraw by moje życie nie było ucieczką w tematy zastępcze. Daj bym na prawdziwe pytania nie szukał pozornych odpowiedzi. Niech zwycięży Prawda i niech ona mnie wyzwoli. Amen.
Wprowadzenie
Dzisiejsza perykopa umieszczona jest w kontekście ostrej polemiki Jezusa z faryzeuszami, zakończonej dwukrotnie wypowiedzianą przestrogą: „…strzeżcie się kwasu faryzeuszów i saduceuszów”/16,6 i 16.11/. Faryzeusze, uważający się za duchowe elity narodu wybranego, to jedyna grupa ludzi, która nie doświadczy na sobie żadnego cudu. Cudów doświadczą ludzie ślepi, głusi, paralitycy, opętani a nawet martwi/ Łazarz, córka Jaira, młodzieniec z Nain/. Tylko faryzeusze jako jedyni zostaną cudu pozbawieni. Sami dla siebie są i pozostają problemem. Wewnętrzne kłamstwo czyni ich zakładnikami iluzji. Ich alienacja jest monstrualna. Mają fałszywy obraz siebie i własnej porządności.
Ale czy tylko oni?
Czy w każdym z nas nie mieszka mały lub wielki faryzeusz?
Czy my nie ulegamy pokusie by tworzyć pozytywny obraz siebie?
Czy nie zakładamy przeróżnych masek?
Czy w nas nie ma żadnego udawania?
Czy my jesteśmy ludźmi, którzy kochają prawdę?
Czy, jakby powiedział Jan Paweł II, jesteśmy ludźmi sumienia, o których woła rzeczywistość?
Po tej perykopie następuje zapowiedź nadchodzącego cierpienia. Jezus antycypuje własną śmierć i zapowiada tajemnicę krzyża, który zweryfikuje wszystko, także odpowiedzi, których udziela Piotr. Wystarczyła tylko zapowiedź, sugestia by ludzkie deklaracje apostoła straciły swą wartość: „ zejdź mi z oczu, szatanie! Jesteś mi przeszkodą, bo nie myślisz o tym co Boże, ale o tym, co ludzkie”/ 16,23/. Ta scena pokazuje, jak łatwo człowiek, który ustami wyzna wiarę, może się jej sprzeniewierzyć np. w sytuacji grożącego bólu czy śmierci. Jak łatwo przejść od wiary do zwątpienia! Jak dobrym narzędziem w ręku demona może być powołany apostoł!
Meditatio
w.13 „Gdy przyszedł w okolice Cezarei Filipowej, pytał swoich uczniów”.
Cezarea była miastem, które miało status rezydencji. Już sama nazwa miała ukazywać chwałę dwóch ludzi: cesarza Augusta i budowniczego Heroda Filipa. To nie przypadek, że najważniejsze wyznanie wiary rodzącego się Kościoła zostaje wypowiedziane akurat w tym miejscu. Tutaj, gdzie dwóch ludzi sprawiało wrażenie zbawców ludu - Piotr wskazuje jedynego prawdziwego Zbawiciela świata.
w.14 „…za kogo ludzie uważają Syna Człowieczego?”
Pytania stawiane przez Jezusa są rodzajem ankiety, badania opinii publicznej. Różnorodność odpowiedzi pokazuje jak mylne i jak mylące mogą być sondaże. Jak nie należy ufać tzw. większości. Prawda nie jest owocem statystyki. Prawdy nie ustala się poprzez dodawanie opinii. Prawda nie jest ich uśrednieniem. Prawda nie jest też owocem umowy społecznej. Człowiek nie stwarza prawdy, lecz ją odkrywa w przestrzeni wolnego sumienia. Zawsze pozostając wobec niej wolnym. Prawda zobowiązuje, ale nie zniewala.
„…jedni za Jana Chrzciciela, inni za Eliasza, jeszcze inni za Jeremiasza albo za jednego z proroków”.
Skąd taka rozbieżność opinii? Skąd ta różnica zdań wtedy, ale także dzisiaj? Opinie o Jezusie na przestrzeni historii zmieniały się wielokrotnie. Dziś nikt myślący nie kwestionuje historyczności Jezusa z Nazaretu. Dyskusja czy raczej polemika zmierza w innym kierunku. Dzisiaj podważa się wyjątkowy charakter osoby i zbawczego czynu Jezusa Chrystusa zrównując Go w godności z Mahometem, Konfucjuszem czy Buddą. Dlatego konieczna była Deklaracja Dominus Iesus. Jezus Chrystus nie jest jednym z wielu. Jezus Chrystus jest jedynym Zbawicielem Człowieka. por. I nie ma w żadnym innym zbawienia, gdyż nie dano ludziom pod niebem żadnego innego imienia, w którym moglibyśmy być zbawieni”/dz 4,12/, „ Jego to ustanowił Bóg narzędziem przebłagania przez wiarę mocą Jego krwi”/Rz 3,25/, „Człowiek osiąga usprawiedliwienie nie przez wypełnianie Prawa za pomocą uczynków, lecz jedynie przez wiarę w Jezusa Chrystusa”/ Ga 2,15/
w.15 „… a wy za kogo Mnie uważacie?”
Człowiek nie może powielać cudzych poglądów, musi mieć własne. Człowiek albo utożsamia się z opinią większości, albo staje do niej w opozycji. Jezus chce abyśmy określali własne „współrzędne” wobec Niego. Abyśmy zastanawiali się, kim On właściwie dla nas jest? Kim konkretnie? Chodzi o takie fakty, sytuacje, miejsca, zdarzenia, w których Jezus Chrystus był obecny namacalnie. Które były znakiem Jego przejścia, jego zwycięstwa. Nie ma nic bardziej konkretnego niż fakty! Dlatego Jezus w trosce o wiarę apostołów spotykał ich zawsze z konkretnymi ludźmi w konkretnych sytuacjach: z opętanym z Gerazie, ślepym spod Jerycha, chromym nad sadzawką Betesdą, kobietą pochwyconą na cudzołóstwie, tłumem głodnych ludzi na pustyni, faryzeuszami, Rzymianami itd. Te sytuacje „graniczne” demaskowały wszystkich i każdego. Pokazywały rzeczywisty obraz bez retuszy i kamuflaży. To była wyzwalająca moc zdarzeń.
w.16 „…Ty jesteś Mesjasz, Syn Boga żywego”.
Na tę różnorodność poglądów i opinii Kościół ma jedną odpowiedź. Piotr jest figurą Kościoła. Wypowiada kerygmat, czyli samo istotę chrześcijaństwa. Wyznanie wiary nie jest możliwe na drodze natury. Jest to zawsze świadectwo Ojca, które w sercu człowieka składa Duch Święty. Stąd komentarz Jezusa : „…ciało i krew nie objawiły ci tego, lecz Ojciec mój, który jest w niebie”. Wiara w bóstwo Jezusa i Jego godność mesjańską staje się rzeczywistą skałą, prawdziwym fundamentem dla pojedynczych ludzi i dla całej wspólnoty. Tylko w tym sensie Piotr jest i może być skałą, bo przecież nie chodzi tu o jakiekolwiek przymioty jego osoby.
Dar rozeznania, jak mówi Św. Jan Ewangelista, dar „badania duchów” jest absolutnie czymś podstawowym gdy mówimy o wierze: „ …nie dowierzajcie każdemu duchowi, ale badajcie duchy, czy są z Boga”/1J 4,1/ . To wyznanie stanowi wystarczający punkt oparcia, wystarczające źródło mocy i tożsamości Kościoła. Kościół zawsze był silny Bogiem i słaby człowiekiem!
w.18 „…bramy piekielne go nie przemogą”.
Ten przywilej, swoisty „gen” niezniszczalnośći zostaje przekazany Kościołowi powszechnemu. Nie ma go diecezja, parafia, charyzmat zakonny, a tym bardziej nie mają go pojedyncze osoby. W tym sensie Kościół będzie trwał mimo wszystkich dokonanych i niedokonanych jeszcze prześladowań. Dwadzieścia wieków historii wystarczająco to pokazuje.
w.19 „…cokolwiek zwiążesz na ziemi, będzie związane w niebie, a co rozwiążesz na ziemi będzie rozwiązane w niebie”.
To zdanie z jednej strony odpowiada na coraz częstsze pytania: jakim prawem i w czyim imieniu występuje Kościół? Z drugiej strony wskazuje na ogrom odpowiedzialności, którą przyjmuje Piotr a w nim, cały Kościół. Nie jest to jedynie odpowiedzialność przed własnym sumieniem, ani wobec historii, jest to odpowiedzialność, która konsekwencjami sięga życia wiecznego! Inna sprawa na ile ludzie Kościoła są tego świadomi.
Contemplatio
Każdy ochrzczony ma podążać za Piotrem i kolejnym prawowiernym jego Następcą. Biskup Rzymu jest strażnikiem wiary. Starożytna maksyma mówi: „ Ubi Petrus, ibi Ecclesiae”. Postulat pluralizmu w Kościele nie dotyczy Osoby Jezusa Chrystusa. Jezus Chrystus to nie jest Prawda, którą się dowolnie interpretuje. Jezus Chrystus to Prawda, którą się albo w całości przyjmuje lub w całości odrzuca.
Świat może o Jezusie wypowiadać różne opinie, nawet takie, że Jezus to mit. Ale Kościół ma w każdym pokoleniu wypełnić swoją posługę proroczą. Ma głosić Jezusa Chrystusa. Wszystko inne jest misją poboczną. Wszystko inne Kościół może czynić, ale to jedno musi!
Actio
Poszukaj odpowiedzi na centralne pytanie dzisiejszej odpowiedzi. Porównaj swoje deklaracje z rzeczywistymi faktami. Odpowiedz sobie, czy twoja wiara jest wiarą Kościoła czy może subiektywnym a więc wybiórczym jej przeżywaniem? W jakich sytuacjach czułeś najbliższy kontakt z Jezusem? Czy widząc zagubienie ludzi tobie znanych, spełniasz wobec nich prorocką misję głoszenia Dobrej Nowiny?
Opracował Ks. Ryszard K. Winiarski, Lublin