Terapia Integracji Sensorycznej (SI) - metoda uczenia poprzez zmysły
DOTYK
Poza funkcją ochronną, zmysł dotyku dostarcza nam informacji niezbędnych do nabycia różnorodnych umiejętności:
percepcja dotykowa
schemat ciała
planowanie ruchu
percepcja wzrokowa
umiejętności szkolne
stabilność emocjonalna
funkcjonowanie społeczne
Nadwrażliwość - nie lubi bliskości, może unikać kontaktu dotykowego, drażni je ubieranie, mycie włosów, nie lubi bawić się w piasku, nie lubi malowania farbami, lepienia, ma trudności z koncentracją uwagi.
Podwrażliwość - samo dostarcza sobie bodźców dotykowych np. obijając się o sprzęty, uderzając się po twarzy, nie potrafi różnicować miejsc w które jest dotykane, może mieć trudności z odczuwaniem, że ma na sobie ubranie( np. założy dwie skarpety na jedna nogę).
2.UKŁAD PROPRIOCEPTYWNY
Zmysł propriocepcji wpływa na:
Świadomość ciała
Postawę
Kontrolę i płynność ruchów
Stopniowanie ruchu
Planowanie ruchu
Bezpieczeństwo emocjonalne
Funkcjonowanie społeczne
Nadwrażliwość- nie odnotowano
Podwrażliwość- niekontrolowane chaotyczne ruchy, duża ilość ruchów mimowolnych, ściskanie ołówka podczas rysowania(oraz innych narzędzi w trakcie wykonywania czynności manipulacyjnych), nieumiejętne podskakiwanie.
3.UKŁAD PRZEDSIONKOWY
Poprzez zróżnicowany system połączeń nerwowych wpływa na:
Bezpieczeństwo grawitacyjne
Napięcie mięśniowe
Ruch i równowagę
Koordynację ruchową
Przetwarzanie wzrokowo-przestrzenne
Przetwarzanie słuchowo-językowe
Planowanie ruchu
Bezpieczeństwo emocjonalne
Funkcjonowanie społeczne
Nadwrażliwość - brak tolerancji ruchów obrotowych głowy lub całego ciała, niepewność grawitacyjna, lęk przed huśtaniem. Może występować nadwrażliwość emocjonalna, dotykowa, słuchowa.
Podwrażliwość- wzmożona aktywność ruchowa (potrzeba biegania, skakania, huśtania się, problemy z koncentracją uwagi).
4.SŁUCH
Nadwrażliwość- unika kuchni i łazienki, dźwięki sprawiają mu ból, słucha gdy mówi się szeptem, ma bardzo lekki sen, boi się elektrycznych urządzeń, zwierząt, często ucieka.
Podwrażliwość- uwielbia łazienkę i kuchnię, trzaska, krzyczy, lubi dźwięk odkurzacza i pralki, lubi drzeć papier, walić drzwiami.
5.SMAK
Nadwrażliwość- wybredne przy jedzeniu aż do skrajności, nie znoszą przypraw, nie lubią gazowanych napojów.
Podwrażliwość- dzieci śmietnik, zjadaja wszystko co im wpadnie w ręce, zjadają także niebezpieczne, żrące substancje, regularnie mają płukane żołądki.
6.WZROK
Nadwrażliwość- mrużą oczy, nie lubią blasku słońca, przyglądają się kropelce śliny, uwielbiają się patrzeć na maleńkie dziurki, nie lubią luster.
Podwrażliwość- zainteresowanie źródłami światła, fascynacja krawędziami, ruchy rąk lub przedmiotów w polu widzenia, boi się półmroku, lubią rzucać przedmioty i obserwować ich lot.
7.WĘCH
Nadwrażliwość- uciekają od zapachów innych ludzi, niemowlęta protestują przed karmieniem piersią, łatwo się duszą.
Podwrażliwość- obwąchiwanie każdego przedmiotu, lubią moczyć się w nocy, lubi przebywać w ubikacji, własny zapach daje poczucie bezpieczeństwa.
8.Terapia si u niemowlaków
Przy zaburzeniach funkcji dotykowych:
Wkładamy zabawkę do rączki
Wkładamy rączkę, stópkę do buzi
Układanie dziecka na różnych fakturach, kołderkach
Okrywanie dziecka materiałem o różnej temp.
Tarcie ręcznikiem, oklepywanie, masaż
Podczas kąpieli używać różnych myjek, gąbek gazy
Odpowiednie siedzenie dla dziecka do wanny
Przy zaburzeniach stereognozji (dotykanie przedmiotów oburącz) pomagamy dziecku trzymać przedmiot w linii środka ciała obiema rączkami, lekki docisk na rączki dziecka
Kiedy dziecko trzyma już przedmiot samodzielnie to pociągamy zabawkę (ćwiczymy kokontrakcję)
Dziecko trzymane na kolanach w różnych pozycjach- nie pasywne leżenie!!
Dziecko powinno być aktywne, lekko pobudzane np. lekko kołysane
liniowa stymulacja przedsionka- wzmacnia prostowniki
Stymulacja rotacyjna - wzmacnia zginacze
9. Zaburzenia Integracji sensorycznej u dzieci z Zespołem Downa
Występowanie związane jest z posiadaniem fragmentu lub całego dodatkowego chromosomu w pozycji 21
Gwałtownie wzrasta ryzyko występowania u matki powyżej 35 r.ż. , wiek ojca powyżej 40-45 r.ż.
Częstość występowania 1/600 urodzeń
Problemy układu kostno- stawowego u dzieci z z.downa
Niestabilność szczytowo-potyliczna (10-30% )
Grozi podwichnięciem, przesunięciem kręgów- co może prowadzić do naruszenia rdzenia kręgowego.
Nadmierna ruchomość w stawach.
Skrzywienie kręgosłupa.
Dysplazja i zwichnięcie stawów biodrowych.
Złuszczenie głowy kości udowej.
Objawy naruszenia rdzenia kręgowego
Ból szyi
Ograniczona ruchomość szyi
Zaburzenia czynności zwieraczy
Zaburzenia bądź utrata zdolności motorycznej
Działania z gwałtownym ruchem głowy są przeciwwskazane!!!
ZABURZENIA SI
Zaburzenia rejestracji i modulowania wrażeń sensorycznych
Niepewność grawitacyjna (chód na szerokiej podstawie, boi się oderwać nogi od podłoża, ma lęk wysokości)
Hipotonia
Niezintegrowane odruchy ( ATOS, STOS)
Niezintegrowany odruch TOB- duże trudności w utrzymaniu antygrawitacyjnego wyprostu
Ponad 90% dzieci ma deficyty dotyczące układu proprioceptywnego. Jest to wynik obniżenia napięcia mięśniowego i luźności w stawach- zwrotny odbiór wrażeń proprio. jest znacznie obniżony.
Zaburzenia rejestracji i modulowania dotykowego (obniżona zdolność do rozpoznawania przedmiotów) - ważna jest wczesna stymulacja dotykowa!!
Słaby rozwój schematu ciała
Zaburzenia planowania motorycznego
Wpadają na różne przedmioty, wpadają na innych ludzi
Występują również zaburzenia wzrokowe, słuchowe
TERAPIA BARDZO OSTROŻNA
Rozluźnione więzadła w stawach + obniżone napięcie mięśni = deformacja w stawach.
Podczas stymulowania układu proprio. Bardzo ostrożnie dobieramy opór (obciążenia nadgarstkowe i na kostki, przenoszenie ciężkich elementów, dociążenia kołderką).
Bardzo niskie napięcie - rezygnacja z badania odruchów.
Małych dzieci nie układamy na brzuchu, bo przy niskim napięciu mm mogą wystąpić problemy z oddychaniem, deformuje się szczęka.
Terapia si jako metoda wspomagająca!!!
Może wpłynąć pozytywnie na:
Regulację poziomu pobudzenia nerwowego
Zwiększoną możliwość uczenia się
Rozwój ruchowy
Rozwój mowy
PRZEDE WSZYSTKIM REHABILITACJA!!!