Przenośnik wibracyjny- ruch następuje po rynnie w skutek jego podrzucania. Podstawowymi elementami są: rynna (otwarta lub zamknięta) i napęd. Rozkład drgań przenośnika wibracyjnego: składowe styczne i normalne do powierzchni
n- częstotliwość drgań rynny równa częstotliwości zmian siły wymuszającej wibratora [Hz], A- amplituda drgań rynny [m], α- kąt nachylenia rynny przenośnika względem poziomu, β- kąt nachylenia kierunku drgań względem pow. rynny, B- siła bezwładności, G- siła ciężkości. y=Asinβsin(2πnt), y'=Asinβ2πncos(2πnt), y''=Asinβ (-4π2n2)sin(2πnt)
Układ sił działających na ziarno transportowanego materiału znajdującego się na powierzchni rynny
Gcosα=Bsinα
K>1- przenośnik wibracyjny. K<1- przenośnik wstrząsany. Parametr ten zależy od własności ruchowych αβA.
Schemat napędu kinematycznego. Kąt pochylenia do 100.
Wibrator iniercyjny
Wibrator elektromagnetyczny
Wibrator pneumatyczny
Przenośnik zgrzebłowy. Napęd równoległy i prostopadły. Silniki asynchroniczne. Sprzęgła podatne i hydrokinetyczne. Cięgna: łańcuchy krótkoogniwowe, klasy wytrzymałościowe: A,B,C,D. Przekładnie: reduktory walcowe, śtożkowo walcowe reduktory, walcowo- planetarne, kątowo-planetarne.
Max. wydajność obliczeniowa Q=5000[t/h], dłudości rynien 1500, 1750, 2000 [mm], grubość blach ślizgowych 40, 50 i 60[mm], spągowych do 35[mm], długość do 450[m], prędkości do 1,85 [m/s]. Moce do 4x800[kW]. Wysypy boczne i krzyżowe. Stosowane są kruszarki do brył nadwymiarowych.
PRZENOŚNIK TAŚMOWY
Służy do transportu materiałów sypkich. Temp: +60—40. Zakres zastosowań technicznych różnych typów przenośników: wznoszące z gładką taśmą (do +180), w specjalnych wyk.do 220, do przewozu ludzi też do 180. Opadające z gładką taśmą dla nachyleń do 150, w specjalnych wyk. do 200,, przy przewozie ludzi do 120. Z taśmą o okładce profilowanej, z nawulkanizowanymi występami na taśmie,
z taśmą korytową z progami, z taśmą gładką i dodatkową taśmą dociskającą, z taśmą gładką i przymocowanymi do niej kubełkami. Przenośnik charakteryzują δ[0], L[m] do 30 [km], Q[t/h] do 29 000[m3/h], V[m/s] do 8 [m/s], miotające do 10[m/s], B[mm] do 3 [m], zasilanie 6*2000 [kW]. Wytrzymałość K do 7100 [N/mm, kN/m]
Rdzenie taśm: 1- tkaninowy, 2 kordowy, 3 tkaninowy z osnową ułożoną prostoliniowo, 4 rdzeń jednolicie tkany, 5 z linek stalowych, 6 z linek stalowych tw. siatke typu fleximat.
Zasada sprzężenia ciernego: α- kąt opasania bębna na. taśmą [rad], R- promień bębna napędowego [m], Sn- siła w taśmie nabiegającej na bęben [N], Sz- swt zbiegającej z bębna [N], P- siła napędowa [N], μ- współczynnik tarcia między taśmą a bębnem, Mmax- max moment napędowy. P=Sn-Sz, (Sn/Sz)≥e^μα- następuje poślizg, (Sn/Sz)< e^μα- poślizg nie następuje. Mn=R*P, Pmax=Sz*e^μα-Sz, Mmax=R*Sz(e^μα-1) Pmax=Sz(e^μα-1) Siłę pociągową zwiększamy poprzez Sz- urządzenia napinające, μ- okładziny na bębnach napędowych, urządzenia czyszczące bęben i taśmę, α- bębny odchylające, napędy wielobębnowe.
Napedy przenośników taśmowych: 1. jedno lub dwubębnowe z wysiągnikiem, 2. napęd czołowy dwubębnowy, 3. napędy pośrednie (przesypowy, TT- typu taśma-taśma).
Urządzenia napinające: 1sztywne, uruchjamiane okresowo, podczas postoju przenośnika, kompensujące trwałe wydłużenia liny (śrubowe, wciągarkowe), 2ciężarowe kompensujące trwałe i sprężyste wydłużenia taśmy, stabilizujące siłę w taśmie, 3pneumatyczne, 4hydrauliczne, 5automatyczne, wyposażone w układ automatycznej regulacji siły w taśmie, 6nadążne, kompensujące trwałe i sprężyste wydłużenia taśmy, reg wartość siły w taśmie w fcji momentu napędowego.
Centrowanie biegu taśmy: źle wy7konane taśmy, źle ustawiona trasa przenośnika, czynniki zewnętrzne
(silny boczny wiatr), nierówne ustawienie materiału, nierówne połączenia taśm.
Układy prowadzenia taśm: taśma w układzie płaskim, dwukrąznikowym, nieckowym trójkrążnikowym, nieckowym trójkrążnikowym głębokim, nieckowym pięciokrążnikowym, korytowym z progami. Połączenia taśm: mechaniczne (60%Kn, 1/2h), klejone (80%Kn, 12h), klejone palcowe (100%Kn, 24h)
TRANSPORT SZYNOWY
Droga przewozowa składa się z podtorza i nawierzchni. NAWIERZCHNIA TORU- zespół konstr. toru złożony z szyn, złączy, podkładów i podsypki, który tworzy drogę dla pojazdów kolejowych. PODTORZE- wyprofilowany i odwodniony pas wyrobiska, na którym układa się nawierzchnię torową. TOR- zespół dwuch równoległych szyn, ułożony w ustalonej odległości między nimi zwanej prześwitem. PRZEŚWIT TORU- odległość między wew krawędziami główek szyn, mierzona prostopadle do osi toru. Mierzy się ją na wysokości 14mm poniżej powierzchnii tocznej główek szyn. TOR SZYNOWY- ciąg szyn szyn ułożonych jedna za drugą i stanowiących nieprzerwane pasmo (prawe i lewe). OŚ TORU- linia, którą można wyłączyć wzdłuż toru, pomiędzy wew krawędziami główek szyn. Dla linii kolejowej dwutorowej osią linii jest linia pomiędzy osiami obu torów. PLAN TORU- rzut osi na płaszczyznę poziomą. Zależy od rzeźby terenu, głębokości kopalni, jej typu i wielkości, a także sposobu udostępnienia złoża. PROMIEŃ KRZYWIZNY TORU- promień krzywizny zew. szyny toru. PROFIL PODŁUŻNY TORU- rzut osi na płaszczyznę pionową. Składa się z odcinków poziomych i pohyłych. WIELKOŚCI POHYLEŃ oznacza się literą i. i=h/l (h- wielkość wzniesienia, l- dł. rzutu na pł poziomą)
SKRAJNIA TABORU- linia łamana poza którą nie może wystawać na zewnątrz żadna część taboru lub ładunku w przekroju poprzecznym. Skrajnia budowli- linia łamana, poza którą nie może wystawać do wewnątrz żadna część budowli, maszyn, urządzeń.
PODTORZE: 1. linie jednotorowe w nasypie, 2 linie dwutorowe w nasypie, 3 w przekopie, 4 w przekopie
NAWIERZCHNIA SZYNY: Typ szyny określa się poprzez podanie jej wysokości i ciężaru, np: S24 115/24,4.
Podkłady: drewniane, stalowe, żelbetowe.
ŁUBKI ZŁĄCZOWE- płaskie, wypukłe, kątowe, zetowe, dla torów wypukłych.
ZŁĄCZA STYKOWE: podparte, wiszące, na podkładach zsuniętych.
Sposób mocowania szyn do podkładów: bezpośrednie, pośrednie, mieszane.
PODSYPKA TOROWA- jest częścią nawierzchni z materiału skalnego. Główne zadania podsypki: przejęcie nacisków od podkładów i przekazanie ich na podtorze, przy równoczesnym ich zmniejszeniu do wartości dopuszczalnych, odprowadzenie wód opadowych i odwodnienie, zmniejszenie oddziaływań dynamicznych, przeciwdziałanie przesunięciu podkładów. Materiałem na podsypkę jest tłuczeń, żużel wielkopiecowy, żwir kopalniany lub rzeczny.
USTRÓJ NA ŁUKU
Gsinα=Ccosα
Gsinα=G/g*V2/R*cosα
sinα/cosα= V2/g*R
sinα=tagα=h/p
h=p* V2/g*R
p- prześwit toru
h- przechyłka toru
ROZJAZD ZWYCZAJNY:
1 iglica, 2 opornica, 3 krzyżownica, 4 płytki ślizgowe, 5 ukres
BUDOWA WAGONÓW
Zasada działanie wagonu samojezdnego ze skrzynią przechylną
Rys.
Grandby Z V=2,2m3
Grandby 5 V=5,1m3
Podstawowe typy wozów urobkowych
- ze skrzynią sztywną di 1,5 m3- małe]
- z dzielonym dnem 1,5- 3 m3 - średnie
- wywrotne powyzej 3
- typu Grandby
Rama przenosi większość sił działających na wagon. W najprostrzym wypadku składa się z szeregu belek twożących prostokąt a w wozach małych tylko z podłużnic (ostojnice, podłużnia, przecznica, ukośnice)
Niektóre wozy posiadają konstrukcję samonośną.
- cięgła- elementy przenoszące siłę pociągową, element bardzo wytrzymały
- zderzaki- sztywne, elastyczne
Zderzaki służą do łagodzenia uderzeń oraz do utrzymania należytej odległości pomiędzy wagonami
Urządzenia ciągłowe służą do łączenia wagonów między sobą a lokomotywą i do przenoszenia siły pociągowej.
W długich wagonach mają zastosowanie uderzenia wyrównawcze dzięki którym unika się nadmiernego ściskania sprężyn zderzaków przy przejściu wagonów o ciasnych łukach.
OPORY RUCHU POCIĄGU
OPORY BEZWŁADNOŚCI
Wb = mza=G/d*ka
Wb= Wb/G= k/g*a=δa
k- współczynnik uwzględniający bezwładność mas będących w ruchu obrotowym
k=1,03: 1,1- dla wagonów
k=1,2 : dla lokomotyw
a- przyspieszenie ruchu od 0,025 : 0,05
CAŁKOWITY SAMOCZYNNY OPÓR
Wc=(Gz + nGw) (Wo+-Wj+-W ł+-Wb) [N]
Gz- ciężar lokomotywy
NGw- ciężar składu złożonego z n wagonów każdy o ciężarze Gw
Opory biegu
Wo= a+br+cv2
Opory nachylenia
Wi= Wi/g=sinα=tagα=i
Wi=Gsinα
Opory łuku
Wł=0,035kp/√Ri
Kp- wpółczynnik uwzględniający pochylenie torów
Kp= 1,0 dla torów z przechyłką i kp=1,5 bez przechyłki