FK w pediatrii 2.03.2010

leżenie przodem = pozycja pronacyjna

leżenie tyłem = pozycja supinacyjna

kamienie milowe -> funkcje motoryczne (na egzamin)

dziecko najpierw wchodzi po schodach, później schodzi (albo spada :))

Opóźnienie rozwoju poprzez (czynniki obciążające):

• ciąża wcześniacza

• ciąża wielopłodowa (mechanizm podkradania)

• przeszłość ginekologiczna matki

• defekty genetyczne

• nieprawidłowa budowa narządu rodnego matki

• długi / szybki poród

• poród kleszczowy

• złe ułożenie płodu

• zakażenie okołopłodowe

• niedotlenienie

• porażenie splotu barkowego

• krwawienia

Czas trwania ciąży

38-42 tydzień ciąży -> rozwiązanie

kryteria masy i długości

• 2,5kg dziecko donoszone

• 50cm

• dziecko hypotroficzne/hypertroficzne

matki chore na cukrzycę -> rodzą makropłody, wynika z „przecukrzenia” krwi, braku dostawy insuliny do komórek; dociera do dziecka

dziecko przenoszone -> wygląda jak „stara praczka”

• niewykształcony ośrodek termoregulacji

dziecko donoszone: odruchy!!!

Skala APGAR (0-10)

• ocena dziecka w ciągu 5 min od porodu

• stan skóry

• napięcie mięsni

• odruchy

• krzyk dziecka

• czynność układy krążeniowo-oddechowego

toksoplazmoza u matki -> nawykowe ronienie

wodogłowie -> zastawka lub zbiornik

• zastawki przedsionkowo-otrzewnowe

szybki poród -> tzw. poród uliczny

promontorium -> połączenie k. krzyżowej z odc. lędźwiowym

poród wspomagany -> np. kleszczowy

poród zabiegowy -> cięcie cesarskie

u noworodków zakrapianie oczu lapisem przeciw rzeżączce

dziecko podwaja wagę w 3 miesiącu życia!

KG porażona po uszkodzeniu splotu ramiennego

• ułożenie jak „do łapówki”

pozycja noworodka => 9 miesięcy na kolarce :)

FK w pediatrii 9.03.2010

Kręcz szyi (sztyngiel) -> przymusowe ustawienie

U dzieci najczęściej w wyniku:

• okołoporodowy

• przyczyny infekcyjne (zmiany o char. bliznowatym na mięśniu - przy biopsji)

• pochodzenia neurogennego (porażenny)

• pochodzenia kostnego

• wady rozwojowe układu kostnego

• kręgi motyle

• kręgi połowicze

• nasilenie objawów w okresie szybkiego wzrostu

• nasilenie objawów w okresie „buntu”

• nasilenie objawów w przypadku infekcji

• ćw. izometryczne

• kołnierz w okresach newralgicznych

• „metoda guzika” - przyszycie guzika, który działa drażniąco, po stronie dysfunkcji

• kręcz kostny - jedynie operacyjnie

• zapobieganie ustawieniu nawykowemu

• odruchy archaiczne / prymitywne / stare np.:

• Moro

• kroczenia

• zanikają do 6 mies. życia

• najlepiej przyzwyczaić dziecko do kołnierza w nocy

Kręcz neurogenny c.d.

• uszk. CUN

• udary (możliwe, niekonieczne)

• kruche naczynia krwionośne mózgu u noworodków

Kręcz pochodzenia mięśniowego

• w pierwszych tygodniach życia dziecka

• badanie palpacyjne mm

• częsty przykurcz na przyczepach

• dokładne badanie, symetrycznie!

• może być pourazowy

• kołnierz asymetryczny, nieco wyższy po stronie kręczu

• odruch pozostaje na długi czas, wadliwe ustawienie może prowadzić do skoliozy

• osłabienie po infekcjach, możliwość powrotu kręczu

Przy zabiegu operacyjnym

• RTG szyi

• badanie słuchu (obiektywne)

• badanie wzroku

• zez ukryty

• zaburzenia wzroku i słuchu mogą prowadzić do kręczu poprzez wadliwe ustawianie głowy

• po zabiegu chirurgicznym rehabilitacja

• co pół roku badanie postawy

Kręcz może pojawić się u dzieci z cukrzycą; po leczeniu w terapii nowotworowej

• na zasadzie pojawienia się polineuropatii

Rozszczep kręgosłupa (przepuklina oponowo-rdzeniowa)

• tylna lub przednia

• częste i ciężkie powikłania

• niedobór kwasu foliowego w pierwszych tygodniach ciąży może prowadzić do rozszczepu; przyjmowanie kw. foliowego jako profilaktyka

• czynnik genetyczny

• krwawy twór w każdym odcinku rdzenia

• zamykanie przepukliny jak najwcześniej, aby zapobiec infekcjom

U pacjentów spastycznych (w tym udarowych)

• nie wykonujemy elektroterapii

• zwracać uwagę na zaburzenia czucia

Pacjenci z porażeniem wiotkim

• zapalenie płuc

• zakażenie dróg moczowych

• zakwaszanie moczu witaminą C, w środowisku kwaśnym nie rozwijają się bakterie

• posocznica (zakażenie z odleżyn)

Płyn mózgowo-rdzeniowy wchłania się przez sploty naczyniowe

Zastawka -> zakładana przy nadprodukcji płynu m-r -> odprowadzenie do:

• worka osierdziowego (kiedyś)

• jamy otrzewnowej

Czasem u noworodków o niskiej masie ciała z możliwością wodogłowia wszczepiamy zbiornik Rickhama, dopiero po osiągnięciu prawidłowej zakłada się zastawkę

Wcześniaki mają zakładane zastawki, bo krwawienie dokomorowe wywołuje wodogłowie

U wcześniaków

• retinopatia wcześniacza

• nieprawidłowe stopy

• masaż po kąpielach; jeśli wada wrodzona, a nie tylko ułożeniowa oddajemy do ortopedów (dziecko po operacji -> szerokie przodostopie, chude łydki)

FK w pediatrii 23.03.2010

Mózgowe porażenie dziecięce

Dzieci z MPD wyglądają jak dorośli po udarze

Uszkodzenie centralnego układu nerwowego (przykurcze, zaniki)

• mechanizm niedotlenieniowo - niedokrwienny

• w okresie przedurodzeniowym

• poród

• choroby matki

• TORCH - zespół chorób

• Toxoplasmosis - toksoplazmoza

• Other - inne (np. wirus grypy, odry)

• Rubella - różyczka

• Cytomegalia - cytomegalia

• Herpes - wirus opryszczki

• schorzenia genetyczne matki

• budowa anatomiczna macicy matki (nieprawidłowości)

• mechanizm podkradania

• często w ciążach bliźniaczych jednojajowych

• przedłużający się poród

• owinięcie pępowiny wokół ciała dziecka

• poród wcześniaczy

• ciąże wielopłodowe (hypotrofia noworodka)

• choroby dziecka

• urazy

• mechanizm porodu

• dzieci alkoholiczek, narkomanek

Obraz MPD (jednoczasowe uszkodzenie OUN)

• zależny od uszkodzonej struktury

• najczęstsza postać spastyczna

• najrzadziej postać wiotka, kilka % (floppy baby)

• postać mieszana (np. móżdżkowa

Symetria ułożeniowa; układanie odgięciowe

Odruchy archaiczne

W pierwszym kwartale głowa do klatki piersiowej

Chwyt u dziecka

• najpierw nachwyt

• chwyt od boku

• na końcu podchwyt

Zabawki dla dziecka

• max. 4 kolory, ale żywe (p. dr użyła innego słowa :))

• statyczne, karuzele niewskazane

• różny stopień szorstkości

• grzechotki

Mechanizm odgięciowy, cofanie barków - nieprawidłowe w I kwartale

Wzorce czworakowania

• heterolateralny

• homolateralny

• w zależności od siły kończyn

U wcześniaków krwawienie do OUN

FK w pediatrii 13.04.2010

Metody rehabilitacji u dzieci niedorozwiniętych psychoruchowo

• 
  odruch szukania

• zaburzony np. u wcześniaków

• odruch chwytania (sutka ustami)

• odruch ssania

• odruch łykania

Jeśli te odruchy są zaburzone lub zniesione uczymy ich noworodka

• zaburzone np. w zespole Downa (i innych uszk. UN)

Metoda Castillo-Morales

• terapeuci mowy = logopedzi

• masaż twarzy

• aby uniknąć zaburzeń czucia etc.

• ćw. mm obszaru ustno-twarzowego

• masaż:

• łuki żuchwy i szczęki górnej (od góry -> bok -> dół)

• rozciąganie policzków (delikatne)

• delikatne drażnienie rynienki nosowo-wargowej

Zespół Downa -> zaburzenie genetyczne

przy 21 parze G są 3 chromosomy (trisomia)

• pełnoobrazowy lub mozaikowatość

• opisanych ponad 200 cech

• pewna diagnoza po badaniu kariotypu

• uogólniona wiotkość w pierwszym okresie

• podobne choroby z wiotkością - ch. Ehlersa-Danlosa, z rozstępami, przepuklinami, obwisłą skórą

• luźny brzuch tzw. żabi

• małpia bruzda, krótkie palce, ruchomy kciuk

• szeroki nos, małe i nisko osadzone uszy

• płaskostopie i koślawość pięt oraz stawów kolanowych

• wady rozwojowe serca(wspólny kanał, zesp. Botala, otwór przedsionkowo-komorowy, koarktacja aorty etc.)

• zdwojenie jelita, podwójna dwunastnica

• odczyny białaczkowe, częstsza białaczka

Metody neurokinetyczne

• metoda Vojty

• metoda Bobath NDT

• metoda Domana-Delacato

• metoda Peto

FK w pediatrii 27.04.2010

Oparzenia

• stopnie oparzeń

• oparzenia okolic wstrząsorodnych

!!! Gorące płyny i przedmioty, ostre narzędzia, leki

I okres - wstrząsu - bezpośrednie zagrożenie życia

II okres - chirurgiczne zaopatrzenie miejsca zaopatrzenia

• opatrunek

• przy martwicy - zmiany bliznowe, nieraz konieczny przeszczep (przeszczepy autogenne)

• poparzenie układy oddechowego szczególnie groźne

III okres - kiedy tworzy się blizna - my!

• utrzymywanie aktywności ruchowej

Oparzenie -> skóra właściwa na wierzchu -> wypływ surowicy -> pokrycie wilgotnym opatrunkiem

Silikon + „ubranko” (rękaw etc.) uciskowe aby nie tworzył się bliznowiec

Kąpiele aseptyczne

Blizny ograniczające ruch -> hialuronidaza rozpuszcza blizny

roztwór jodku potasu -> jonoforeza -> zmiękcza bliznę

wit. C -> działa na zmiękczanie blizny i jej strukturę

Natłuszczanie blizn -> Linomag, Contractubex, Cepan

Blizny po zabiegach operacyjnych -> jeśli powstaje bliznowiec, może być bardzo wrażliwy na obtarcia, temperaturę itd.

Przeszczepy ze skóry „ze zwłok” (metoda Alloderm)

Blizny rozpływowe

NA EGZAMIN: RZS, porażenia nn. obwodowych, rozwój dziecka, MPD, urazy -> leczenie -> rehabilitacja, ch. nowotworowe, ch. genetyczne

FK w pediatrii 11.05.2010

Onkologia

• zabiegi operacyjne

• chemioterapia (przed, w trakcie, po operacji)

• radioterapia

• ograniczenia z istoty choroby (niekontrolowany rozplem tkanki)

nie stosujemy fizykoterapii - wyjątkiem prądy TENS - po zabiegach operacyjnych, np.: przeczulica, dawki minimalne i krótko, ale pobudzające odp. tkankową, działanie przeciwbólowe, nie przy bólu terminalnym

Przy guzach wewnętrznych - resekcja

Nowotwór - niekontrolowany rozrost tk. o szybkim przebiegu

• łagodne - nie rozprzestrzeniają się

• złośliwe - o różnym stopniu złośliwości

Usunięcie guza w całości - wyłuszczenie (jeśli guz jest otorbiony, jeśli jest rozlany nie da się go w 100% usunąć)

Powikłania (guzy mózgu)

• hemipareza

• zab. mowy

• zab. koordynacji

• zab. rozwojowe (intelektu)

• zab. równowagi

Jeżeli guz znajduje się w kanale rdzeniowym - porażenie KKD lub 4-kończynowe

Guzy kończyn - mięsaki, nowotwory kości

Po amputacji - proteza ćwiczebna (żeby ukształtować kikut

• zaprotezowanie w tutorze, przykurcz zginaczy - pozycja na brzuchu z obciążeniem pośladków, jeśli siedzi lub leży na grzbiecie - obciążyć uda

choroba Burgera, cukrzyca -> amputacja powyżej stawu kolanowego

Ból fantomowy po amputacjach

Chemioterapia - zaburza procesy metabolizmu komórek

uszkodzenia nn. - polineuropatie

• zab. funkcji stóp i rąk

• opadająca stopa

• ręka w zgięciu dłoniowym

• ból wielomiejscowy, wędrujący

Leczenie

• ruch (osoby z opadającą stopą boją się chodzenia)

• zaopatrzenie ortopedyczne

• stepper

• bieżnia

Działanie toksyczne chemioterapii

Powikłania: osteopenia i osteoporoza, w przewlekłej chemioterapii

• nieprawidłowa struktura kośćca

• zapadnięcie się trzonów kręgosłupa

Guz ulegający rozkładowi powoduje skoki temperatury

Powikłania

• nadwaga: bo chemia zab. metabolizm, podawane sterydy, rodzice dożywiają

• nasila się osteoporoza

• nasila się polineuropatia (uleczalna) - w momencie ustąpienia chemii zostaje parestezja lub szczątkowe opadanie stopy

Białaczka

• wylewy krwawe (siniaki)

• zab. krzepnięcia

• wypadanie włosów (przez chemię i radioterapię)

Metoda leczenia białaczek - przeszczep szpiku, jeśli odrzucony można ponowić przeszczep; reakcja dawca przeciwko biorcy

Zwłóknienie nerek wątroby i płuc -> śmierć w dusznościach

Hemofilia: zab. krzepnięcia spowodowane brakiem czynnika krzepnięcia

w trakcie leczenia nowotworów muszą pokazać wynik!

• ćw. oddechowe

• profilaktyka przykurczy

• utrzymanie ruchomości

Jeżeli niski poziom płytek - brak oklepywania, lekki masaż wibracyjny, ćw. oddechowe czynne, terapia ułożeniowa

FK w pediatrii 25.05.2010

Hemofilia

- choroba genetyczna uwarunkowana sprzężeniem z płcią

- jest chorobą recesywną

Genetyka

- pośrednie dziedziczenie cech

- działanie lokalne genów -> śmierć w okresie życia zarodkowego lub tuż po porodzie (dwa geny recesywne u kobiet „X^hX^h” -> rzadkość)

- chorują tylko mężczyźni

Kilka rodzajów hemofilii (krwawiączki)

• w zależności od czynnika krzepnięcia

• zawsze niedobór czynnika krzepnięcia krwi (w %), niekoniecznie jego brak

• najsłynniejszy chory - książę Aleksy

• krwawienie bardzo często występuje w nocy

• dzieci pobudzone, ruchliwe

• obrzęknięte stawy kolanowe, wyprostna sylwetka

• każdy zabieg poprzedzony podaniem czynnika antyhemofilowego

• nie można wykonywać zabiegów cieplnych!

• krew w stawie -> odp. śluzówki -> przerost błony maziowej -> deformacja stawu -> unieruchomienie -> st, kolanowe, łokciowe, biodrowe, barkowe. na końcu stawy drobne

• leczenie objawowe, zachowawcze

• chemiczne lub chirurgiczne usunięcie przerośniętej maziówki

• możliwe endoprotezy -> ciągła podaż osocza antyhemofilowego

Wrodzona łamliwość kości

• diagnozowana w okresie życia płodowego - w USG widoczne złamania w łonie matki

• zniekształcona głowa wskutek złamania kości pokrywy czaszki

• KKD w szpotawości

• zniekształcone kończyny

• bezruch -> aby go uniknąć ćwiczenia

• dzieci raczej nie chodzą, poruszają się w pozycji siedzącej lub na wózkach aktywnych, możliwe pełzanie, czołganie

• choroba trwa do śmierci

Zespół Marfana

• zniekształcenie klatki piersiowej

• długie palce

FK w pediatrii 1.06.2010

Ostatni z dynastii Habsburgów - Ferdynand

Zginął wskutek zamachu w Sarajewie, który był przyczyną wybuchu I wojny światowej

_____________________________________________________________________________

Łubin - posiada na korzeniach bakterie brodawkowe asymilujące azot

_____________________________________________________________________________

Powódź - wykład nt. wzmacniania wałów i terenów zalewowych

_____________________________________________________________________________

Właściwa część wykładu poniżej :)

Czynniki rakotwórcze:

• środki chemiczne

• środki antykoncepcyjne

• zanieczyszczenia środowiska

• obcisłe spodnie u mężczyzn

• katastrofa w Czarnobylu

• niezstąpione jądra - > podawanie hormonów, uraz wskutek operacji we wczesnym dzieciństwie mogą być przyczyną nowotworów

• promieniowanie słoneczne -> czerniak, bardzo powszechny ostatnimi czasy

• żywność -> bogato przetworzona (diety bogatoresztkowe działają jak „wycior” -> przeczyszczają przewód pokarmowy)

• syntetyczne pampersy

• przetworzone zupki

Polineuropatie

• powikłanie cukrzycy

• powikłanie nowotworów wskutek leczenia chemią i sterydami

• bóle wędrujące o różnym natężeniu

• występują zaburzenia odczuwania bólu; różny próg bólu

• zaburzenia funkcji kończyn

• głównie dotyczy rąk i stóp

• zaburzenia funkcji ruchów precyzyjnych - lepienie ciasta, puzzle, pierogi etc.

Zaburzenia osobowości

• u osób z padaczką

• u osób z nowotworami

Rozszczep kręgosłupa - powikłania

• pęcherz atoniczny

• problemy z oddawaniem stolca

• zaburzenia troficzne

MIŁEJ NAUKI!!! :)

---