Wykład XVII

Naprawa Protez Ruchomych

Proteza może ulec uszkodzeniu poza jamą ustną pacjenta lub w czasie jej użytkowania

Naprawa protezy może dotyczyć:

- płyty protezy

- elementów utrzymujących protezę

- zęba w protezie

Naprawy protez ruchomych możemy podzielić na:

- proste - nie wymagające wycisków (pękniecie, złamanie)

- złożone - wymagające pobrania wycisków

- dostawienie zęba,

- dostawienie klamry

- podścielenie

- całkowite

- częściowe

Naprawa płyty protezy może dotyczyć:

- pęknięcia

- złamania

W obu przypadkach postępowanie laboratoryjne jest podobne.

Pękniecie Protezy

Należy sprawdzić przyczynę pęknięcia. Jeżeli pęknięcie dotyczy protezy górnej, która pękła w linii pośrodkowej podczas spożywania pokarmu należy sprawdzić prawidłowość odciążenia wału podniebiennego oraz warunki zwarciowe. Kontrolę przeprowadza się płytą naprawioną.

Złamanie protezy

Przyczyny złamań:

- złe przyleganie do podłoża,

- upadek podczas czyszczenia

- nieprawidłowa okluzja

- zbyt duże obciążenie podczas żucia

- błedy technologii

Podczas złamania może wystąpić jedna, lub dwie linie złamań, proteza będzie w dwóch lub w trzech kawałkach. Proteza złamana w więcej niż w dwóch miejscach nie nadaje się do naprawy.

Naprawa złamanej protezy akrylowej:

Kontrola dokładności wzajemnego przylegania powierzchni złamania. Powierzchnie te powinny do siebie dokładnie przylegać aby części protezy po prowizorycznym połączeniu znalazły się w takim samym położeniu jak przed złamaniem,

- Połączenie odłamów protezy lepkim woskiem,

- Wypełnienie gipsem dośluzówkowej strony protezy i kształtowanie podstawy modelu,

- Zdjęcie protezy z modelu i izolacja modelu,

- Poszerzenie linii złamania ok. 2 mm i skośne opracowanie brzegów pod kątem 30°,

- Trwałe połączenie części złamanej protezy uzyskujemy stosując:

a) akryl polimeryzowany termicznie

b) szybkopolimer

Ad a)

- modelowanie złamanej protezy woskiem,

- puszkowanie według przyjętych zasad metodą wprost,

- wypłukanie wosku i osuszenie protezy, - zwilżenie monomerem brzegów złamania,

- ułożenie masy akrylowej, prasowanie i polimeryzacja, obróbka mechaniczna protezy.

Ad b)

- opracowane odłamy protezy umieszcza się na modelu (izolacja),

- wypełnienie szpary masą szybkopolimeryzującą,

- pokrycie folią celofanową,

- uciśnięcie opuszką palca lub wcześniej przygotowaną matrycą gipsową,

- po związaniu masy obróbka mechaniczna.

- Jakość naprawionej protezy poprawia umieszczenie w naczyniu pod ciśnieniem.

Dostawienie klamry:

Przyczyną dostawienia klamry może być:

- odłamanie klamry,

- usunięcie zęba filarowego - konieczność przeniesienia klamry na inny ząb.

W celu dostawienia zęba niezbędne jest pobranie wycisku obejmującego ząb filarowy i całość użytkowanej protezy.

Postępowanie:

- odlanie modelu,

- dogięcie klamry z drutu na zębie filarowym,

- wycięcie akrylu z płyty protezy w miejscu przewidywanego trzonu i ogona,

- umocowanie klamry za pomocą,

a) Szybkopolimeru,

b) poprzez puszkowanie i polimeryzację

Dostawienie brakującego zęba:

Postępowanie:

- pobranie kęsa zwarciowego w okolicy utraconego zęba

- pobranie wycisku obejmującego bezzębny odcinek wyrostka i protezę ruchomą,

- odlanie modelu gipsowego ze znajdującą się na nim protezą ruchomą

- nałożenie kęsa zwarciowego i wykonanie okludatora

- zdjęcie protezy z modelu

- opracowanie okolicy utraconego zęba - stworzenie miejsca dla sztucznego zęba i umocowującej go masy akrylowej

- wypełnienie opracowanego miejsca w płycie woskiem i umocowanie sztucznego zęba

- wymodelowanie z wosku brakującej części płyty,

- puszkowanie protezy wraz z modelem metodą wprost

Naprawa protez szkieletowych może dotyczyć:

- odłamania ramienia klamry

- odłamania podparcia zwarciowego

- utrata zęba lub zębów niezwiązanego z podparciem,

- utrata zęba oporowego.

Przyczyny odłamania ramion klamry:

- nadmierne ugięcie klamry na jej drodze w kierunku zbyt głębokiego podcienia

- wady materiału klamry,

- niewłaściwe postępowanie z uzupełnieniem przez pacjenta

Złamanie podparcia zwarciowego:

- niewłaściwe wypreparowanie miejsca na cierń w zębie lub brak zredukowanej listwy brzeżnej,

- podparcie okludalne będzie zbyt cienkie

- wycienienie podczas dostosowywania uzupełnienia w jamie ustnej pacjenta

Podścielenie protezy całkowitej jest zabiegiem pozwalającym na przywrócenie wydolności czynnościowej użytkowanej protezie

Warunki umożliwiające podścielenie:

- gładka, zdrowa błona śluzowa,

- wysokość zwarcia prawidłowa lub obniżona,

- płyta protezy pokrywa swoim zasięgiem cały obszar pola protetycznego,

- wygląd estetyczny i wymowa są akceptowane przez pacjenta,

- pacjent dostosował się do protezy i prawidłowo ją użytkuje

Wskazania do podścielenia:

- przy protezach natychmiastowych w okresie 6 tygodni do 6 miesięcy od chwili wprowadzenia do jamy ustnej,

- zaniki wyrostka utrudniające użytkowanie protezy,

- niewydolność biologiczna podłoża protetycznego (klasa II wg. Supple ),

- przy obecności ostrych wyniosłości kostnych, których nie można korygować z innych powodów,

- występowanie dolegliwości w miejscach ujść nerwów

- proteza jest przyczyną nieprawidłowej wymowy, kolbowatość wyrostków zębodołowych.

Metody podścielenia:

- bezpośrednia,

- pośrednia

Metoda bezpośrednia - polega na podścieleniu protezy za pomocą szybko polimeryzującego tworzywa akrylowego nałożonego na wewnętrzną powierzchnię protezy i ukształtowanego bezpośrednio w jamie ustnej podczas ruchów czynnościowych

Faza kliniczna:

- sprawdzenie warunków zwarciowych protezy,

-stworzenie w protezie miejsca na materiał podścielający poprzez usunięcie od strony wewnętrznej miejsc podchodzących w obrębie wentyli wewnętrznych,

- nałożenie na dośluzówkową powierzchnię protezy materiału podścielającego,

- Protezę umieszcza się w jamie ustnej i poleca się pacjentowi zewrzeć zęby,

- W momencie wiązania materiału pacjent wykonuje testy Herbsta

- Obróbka mechaniczna i oddanie pacjentowi protezy

Zaletą metody bezpośredniej jest możliwość użytkowania protezy przez pacjenta z wyjątkiem czasu przeznaczonego na wykonanie podścielenia Może ono być również wykonane za pomocą miękkich materiałów do biologicznej odnowy błony śluzowej podłoża, tzw. TISSUE CONDITIONERS ( TC ), np. Coe Comfort, Kerr-Fitt, Visco-gel, lvoseal.

Metoda pośrednia - materiał wyciskowy zostaje umieszczony na dośluzówkowej stronie protezy i ukształtowany w jamie ustnej podczas testów czynnościowych a następnie zamieniony na tworzywo akrylowe w pracowni technicznej

Faza Laboratoryjna:

- usunięcie masy wyciskowej od strony przedsionkowej protezy, a ostry brzeg powstały na granicy masa wyciskowa - proteza wypełnia się woskiem,

- wprowadzenie protezy wraz z masa wyciskową do dolnej części puszki na głębokość wyznaczoną | przez zalany woskiem brzeg powstały po odcięciu nadmiaru masy wyciskowej,

- pokrycie całej powierzchni gipsu cienka warstwa wosku w celu ułatwienia odpływu nadmiaru tworzywa akrylowego.

- puszkę umieszcza się na 3-5 min we wrzącej wodzie a po otwarciu usuwa się masę wyciskowa i wyparza wosk,

- po izolacji gipsu wprowadza się do dolnej części puszki ciasto akrylowe,

- całość umieszcza się pod prasa w celu prawidłowego sprasowania ciasta i usunięcia nadmiarów,

polimeryzacja,

- obróbka mechaniczna protezy

Zaletami pośredniej metody podścielenia są:

- brak podwyższenia zwarcia,

- dobre utrzymanie protezy w jamie ustnej,

- krótki czas pozbawienia pacjenta protezy

Rebazacja - jest to wymiana całego tworzywa protezy z wyjątkiem łuku sztucznych zębów

Wskazania:

- stara proteza została wykonana z dużym nakładem kosztów np. z zębami porcelanowymi wykonanymi na indywidualne zlecenie,

- tworzywo akrylowe niedawno wykonanej protezy w wyniku wadliwej pielęgnacji przez pacjenta lub nieprzestrzegania higieny stało się nieszczelne

- błędy polimeryzacji podczas wykonania protezy doprowadziły do porowatości w jej trzonie

Zalety rebazacji:

- możliwość ponownego użycia zębów

- oszczędność czasu w porównaniu z wykonaniem nowej protezy ponieważ nie jest konieczne ustalenie centralnej relacji i dostosowywanie próbnej protezy

- obniżenie kosztów

Wadv rebazacii:

- brak możliwości usunięcia uszkodzeń czynnościowych protezy.

- zniszczenie starej protezy

Wykład XIX

Stomatopatie
(denture stomatitis; stomatitis prothetica)

Zespół patologicznych objawów w jamie ustanej (obiektywnych i subiektywnych) wywołanych najczęściej użytkowaniem częściowych i całkowitych protez stałych (koron i mostów).

Podział:

1. W zależności od obrazu klinicznego wg Bergendala
   - zanikowe

- rozrostowe

2. Wg Majewskiego
   Stomatitis prothetica catarrhalis
   - totalis
   - Partialis
   Stomatitis prothetica hyperplastica
   - papillaris
   - fibrosa

3. Wg Newtona
   - I stadium różowe punkty przekrwawień
   - II stadium- rozlane przekrwienie
   - III stadium- przerostowe ziarninujące zapalenie

0 - wg Spiechowicza - odczucia subiektywne bez zmian na błonie śluzowej

Ograniczona wartość diagnostyczna, nie stanowi wystarczającej podstawy do postępowania terapeutycznego.

IV. Stomatopatie pierwotne

Stomatopatie wtórne

V. Klasyfikacja kliniczna wg Millera

• nadziąślak szczelinowy (epulis fissuratum)

• przerost brodawkowy (papillary hyperplasia)

• uszkodzenie tkanek jamy ustnej (abused oral tissue)

• stomatopatia protetyczna (denture stomatitis)

• owrzodzenie urazowe (traumatic ulcer)

VI. Stan błony śluzowej pod przęsłami mostów wg Steina

Klasa I - błona śluzowa bez zmian

Klasa II - zmiany w zabarwieniu błony śluzowej - rumień zapalny o różnym nasileniu

Klasa III - zmiany w ukształtowaniu pow. błony śluzowej:

1. odleżyny

2. nadżerki

3. przerosty

VII. Nieprawidłowo wykonane protezy stałe mogą być przyczyną:

- nieżytowego zapalenia dziąseł (gingivitis catarrhalis)

- rozrostowego zapalenia dziąseł (gingivitis hyperplastica)

- stomatitis electrogalvanica

- owrzodzeń odleżynowych (ulcus decubitale)

Przyczyny stomatopatii:

1. Uraz mechaniczny

1. Nieprawidłowy zasięg płyty protezy

2. Szorstkość wew. pow. płyty protezy

3. Złe przyleganie płyty

4. Niewłaściwa okluzja i artykulacja

2. Infekcja grzybami drożdżakopodobnymi

1. C.albicans (ok. 89%)

2. C.tropicalis (6%)

3. C.glabrata (2%)

4. C.pseudotropicalis (2%)

3. Płytka protez (denture plaque).

4. Nawyki (całodobowe użytkowanie protez, samodzielne podścielanie protez, niewłaściwe zabiegi higieniczne)

5. Choroby ogólnoustrojowe osłabiające odporność błony śluzowej na uraz mechaniczny i sprzyjające rozwojowi grzybów drożdźakopodobnych.

6. Niektóre środki terapeutyczne - antybiotyki, kortykosteroidy, leki immunosupresyjne, radio - i chemioterapia.

7. Niefizjologiczne warunki, jakie stwarza płyta protezy w jamie ustnej

8. Działanie czynników chemicznych (monomer).

9. Reakcje alergiczne.

Ogólne czynniki sprzyjające powstawaniu kandydozy jamy ustnej:

- stosowanie antybiotyków o szerokim spektrum działania

- kserostomia

- środki farmakologiczne

- cukrzyca

- naświetlanie okolic głowy i szyi

- choroby przewlekłe

- niedożywienie, awitaminozy

- immunosupresja

- chemioterapia

- kortykosteroidy

- nowotwory

Czynniki miejscowe sprzyjające powstawaniu kandydozy jamy ustnej:

- użytkowanie protez ruchomych

- użytkowanie protez całodobowe

- protezy źle podścielone

- brak utrzymania i stabilizacji protez

- niewystarczające podparcie wargi

- nieprawidłowa wysokość zwarcia

- zła higiena protez

- stosowanie niewłaściwych materiałów podścielających

- niezdolność do czyszczenia protez spowodowana postawą lub brakiem umiejętności

Różnicowanie stomatopatii:

Choroby miejscowe i ogólne w przebiegu których występują zmiany zapalne błony śluzowej, zapalenie kątów ust, oraz objawy subiektywne w postaci bolesności i pieczenia, zaburzenia smaku oraz wydzielania śliny

- stomatodynie

- zapalenie dziąseł nieżytowe i przerostowe w chorobach przyzębia,

- toksyczny wpływ metali;

- kobiety ciężarne - III trymestr,

- choroby skóry - rumień wielopostaciowy. pęcherzyca, liszaj płaski,

- choroby układu krwiotwórczego i białaczki, niedokrwistość niedobarwliwa, z. Plummer-Vinsona, niedokrwistość Addisona-Biermera,

- choroby z zaburzeniami wydzielania śliny - z.Sjorgena, choroba Mikulicza

- niedobory witaminy A, B, C, PP,

- leukoplakie

- zapalenie kątów ust (cheilitis angularis) związek z obniżeniem wysokości zwarcia > zwiotczenie mięśni u.s. > maceracja tkanek zalegającą i zainfekowaną grzybami śliną

Procedura Diagnostyczno-Terapeutyczna:

- wywiad ogólny

- wywiad specjalistyczny

- badanie zewnątrzustne

- badanie wewnątrzustne

- ocena higieny jamy ustnej

- ocena użytkowanych protez zębowych

- rentgenodiagnostyka

- badianie mikrobiologiczne

- inne badania

- konsultacje

- analiza danych

- diagnoza

1. Wywiad ogólny

- schorzenia współistniejące

- czas użytkowania protez

- dolegliwości subiektywne

- stopień zaawansowania procesów patologicznych

- higiena jamy ustnej

- poprawność wykonania protez i ich funkcjonalność: (wysokość zwarcia, przebieg pow. okluzyjnej, zasięg płyty, stan pow. dośluzówkowej, zastosowane odciążenia, ustawienie zębów, rodzaj zgryzu)

- współistniejące zaburzenia czynnościowe narządu żucia

2. Badanie mykologiczne ze zmian patologicznych i powierzchni protezy

3. Antybiotykogram

4. Konsultacja specjalistyczna - z zakresu choroby błony śluzowej, gastroenterologii, diabetologii, dermatologii, mikologii -> diagnostyka -> planowanie leczenia.

Zalecenia niezbędnych zabiegów chirurgicznyo-profilaktycznych:

- zdejmowanie protez na noc,

- oczyszczenie

- przechowywanie w pojemniku na sucho

- 1 raz w tygodniu dezynfekcja w 0.2 % roztworze chlorheksydyny - 30 min

- higiena rąk

Korekty protez, zwarcia, obrzeży, wygładzenie, wypolerowanie, zła stabilizacja, retencja, zasięg > podścielanie korekcyjne

Leczenie farmakologiczne:

- płukanki z chlorheksydyną (corso dyl, Eludril) 2 tygodnie

- tabletki - ssanie (4-5 na dobę) Septofervex, Septolete, Sebidin

- antybiotyk p. grzybiczy celowany - 2 tygodnie zawiesina na starą protezę + 1 tydzień na nowe protezy (razem 3 tygodnie)

Nystatyna pro suspension umożliwia likwidację zakażenia grzybiczego błony śluzowej oraz eliminuje pieczenie i ból - antybiotyk 1 rzutu

Zalecenia:

Opakowanie 5g zawiera 2 400 000 j.m. nystatyny - dodanie przegotowanej wody do objętości 24ml

1ml zawiesiny zawiera 100 000 j.m. nystatyny

Po oczyszczeniu protez po każdym posiłku (5 min. Szczotką i pastą do zębów) opłukanie rozprowadzenie 2 ml zawiesiny.

1 opakowanie wystarcza na 4 dni kuracji.

Na cały okres leczenia (3 tygodnie) należy przepisać 5 opakowań tzn. 25g antybiotyku.

Cheilitis angularis - infekcja mieszana, zalecane Pimafucort, maść nystatynowa,, witaminy B2, PP lub B compl.

Informacje dodatkowe dla pacjentów i lekarzy:

1. Po każdym kontakcie rąk z protezami zębowymi ręce należy umyć mydłem dezynfekującym

2. Obowiązuje dwukrotne badanie mykologiczne: przed rozpoczęciem leczenia w celach diagnostycznych) i po zakończeniu leczenia (kontrola skuteczności leczenia) natomiast wskazania i czas wymiany protez określa indywidualnie lekarz prowadzący.

3. W uogólnionych stanach zapalnych w postaci rozlanego rumienia zapalnego obejmującego błonę śluzową całego podłoża protetycznego natychmiastową pomocą doraźną jest dokonanie koniecznych korekt użytkowanej protezy i jej podścielenie materiałem do biologicznej odnowy tkanek podłoża protetycznego.

4. Przed wdrożeniem leczenia przeciwgrzybicznego konieczne jest stosowanie wymienionych środków zawierających chlorheksydynę oraz przestrzeganie rygorów higienicznych z obowiązkowym wyjmowaniem protez na przerwę nocną.

Leczenie stomatopatii rozrostowych:

- opisana procedura leczenia farmakologicznego

- w przypadkach koniecznych badanie histopatologiczne

- po tyg. leczenia chirurgiczne usuwanie zmian- laser chirurgiczny, elektrokoagulacja, krioterapia -> zaopatrzenie solcoserylem, podścielenie protezy miękkim materiałem (jako opatrunek) na 14 dni

- wymiana protez na nowe

Podsumowanie:

1.Podstawą diagnostyki stomatopatii protetycznych jest badanie kliniczne i dodatkowe badania laboratoryjne, a w tym- jako najważniejsze- badanie mikrobiologiczne.

2. w diagnostyce różnicowej stomatopatii protetycznych należy uwzględnić:
- współistnienie przyczyn ogólnoustrojowych, w tym schorzeń pozostałych odcinków przewodu pokarmowego (zakażenie Helicobacter pylori?) z czynnikami miejscowego oddziaływania protez poprzez uraz mechaniczny i chemiczno-toksyczny
- infekcję patogenami, których rezerwuarem może być jama usta użytkowników protez zębowych
- występowanie reakcji alergicznych organizmu

3. Podstawą leczenia stanów zapalnych podłoża protetycznego jest postępowanie kompleksowe, uwzględniające przyczyny i stan zaawansowania schorzenia, jego postać kliniczną i - w przypadkach koniecznych (stany rozrostowe)- obraz histopatologiczny

4. Najczęstszą przyczyną stomatopatii występujących  wśród użytkowników rozległych protez akrylowych stanowią współistniejące czynniki urazowe i infekcyjne. Ich powstawaniu sprzyja zaniedbanie higieny jamy ustnej.

5. Postępownie terapeutyczne winno przebiegać według procedury uwzględniającej eliminacje trzech głównych czynników etiogennych, tj. urazu, drobnoustrojów oraz nieodpowiednie higieny jamy ustnej

Wykład XX

Zagadnienia profilaktyki w konstrukcji protez ruchomych

Głównym celem postępowania profilaktyczno-leczniczego w protetyce stomatologicznej jest odtworzenie fizjologicznej normy zwarciowej, z zapewnieniem bezurazowych kontaktów protezy z tkankami jamy ustnej oraz zrównoważonej okluzji zębów naturalnych i sztucznych z zachowaniem wysokości zwarciowej gwarantującej prawidłową funkcję układu mięśniowo-stawowego.

Warunki obciążeń okluzyjnych

Z punktu widzenia profilaktyki protetycznej rozpatruje się siły pionowe (skierowane na przyzębie zgodnie z długa osią zębów), które określa się jako korzystne dla biomechaniki protez.

W protetyce obowiązuje zasada unikania obciążeń bocznych w planowanym wykorzystaniu zębów naturalnych jako filarów uzupełnień protetycznych (usytuowanie podparć i zakotwiczeń w protezach ruchomych).

W postępowaniu protetycznym należy odtwarzać ciągłość łuków zębowych szczęki i żuchwy w ich prawidłowej relacji okluzyjnej, z równoczesnym odbudowaniem miejsc stycznych zębów sąsiadujących stanowiących korzystne podparcie boczne zębów w całym łuku zębowym.

Profilaktyka periodontopatii

Główną zasadą planowania określonego rodzaju protezy ruchomej jest stworzenie takich warunków, aby przekazywanie przez trzon protezy oraz jej elementy utrzymujące i podpierające obciążenia czynnościowe były rozłożone równomiernie na tkanki podłoża w stopniu przez nie tolerowanym.

Najczęściej obserwowane nieprawidłowości w tym zakresie to:

- wadliwie zaprojektowana płyta protezy powodująca uraz tkanek podłoża protetycznego,

- nieskuteczne elementy zakotwiczające powodujące nadmierną ruchomość protezy z wyważającym działaniem na pozostałe zęby,

- niewłaściwe usytuowanie podparć protezy w stosunku do jej trzonu, powodujące przeciążenie zębów filarowych,

- niestarannie przeprowadzona polimeryzacja i obróbka mechaniczna akrylu, co powoduje uraz chemiczny i uszkodzenia mechaniczne,

- niewyrównana powierzchnia okluzyjnego kontaktu zębów górnych i dolnych, co doprowadza do zachwiania biostatyki protezy i powoduje jej patogenne oddziaływanie na tkanki.

Należy dążyć do oddalenia płyty protezy od szyjki zęba, z uwolnieniem dziąsła od ucisku przez płytę protezy (protezy podparte, śluzówkowo-ozębnowe, szkieletowe).

Profilaktyka płytki nazębnej

Istnieje związek przyczynowy między próchnicą zębów, chorobami przyzębia i zapaleniami błony śluzowej a osadzaniem się płytki nazębnej czy płytki protez.

Głównym zadaniem profilaktycznym osób użytkujących uzupełnienie protetyczne jest usuwanie płytki z protez, jak również z tkanek jamy ustnej oraz zapobieganie jej powstawaniu.

Badania wykazały, że płytka protez odkłada się w większej ilości u osób użytkujących protezy całodobowo w porównaniu z użytkującymi je tylko w ciągu dnia.

Istotną sprawą jest stomatologiczne wychowanie pacjenta, który powinien być w pełni świadomy korzyści, jakie uzyskuje z otrzymanych protez, ale powinien też znać towarzyszące im zagrożenia. Pacjent powinien stosować się do zaleceń lekarza i utrzymywać właściwy reżim higieniczny, zarówno jamy ustnej, jak i użytkowanych protez.

W aktualnych warunkach optymalne postępowanie profilaktyczne dla pacjentów protetycznych może przedstawiać się następująco:

- przed przystąpieniem do leczenia protetycznego pacjent jest motywowany odnośnie do higieny jamy ustnej,

- lekarz informuje pacjenta o rodzaju uzupełnienia protetycznego, jakie planuje się u niego wykonać, o konieczności i rodzaju zabiegów higienicznych i o skutkach, jakie mogą wynikać z zaniechania ich stosowania,

- lekarz lub higienistka instruują pacjenta, jak ma wykonywać zabiegi higieniczne, jakie instrumenty są do tego polecane, gdzie można je nabyć, jakie obecnie dostępne środki czyszczące są najbardziej wskazane.

Po zakończeniu leczenia i oddaniu protez, pacjent powinien być poinformowany, jak ma z nich korzystać, jak utrzymać dobrą higienę jamy ustnej i protez oraz co jaki czas należy zgłaszać się na wizyty kontrolne.

Pacjent użytkujący protezy częściowe ruchome ma stosować profilaktykę fluorową:

- płukanie jamy ustnej 0,2% roztworem NaF

- pokrywanie powierzchni zębów kontaktujących z protezą żelem zawierającym związki fluoru

- wcieranie past fluorowych czy szczotkowanie zębów z użyciem past z fluorem.

Pacjent powinien być wyraźnie poinformowany o nieużytkowaniu protez ruchomych w ciągu nocy. W tym okresie protezy po umyciu należy przechowywać „na sucho” lub w roztworach łagodnych środków dezynfekujących, np. w 0,5% roztworze chlorheksydyny, 3% roztworze wody utlenionej.

Całodobowe użytkowanie protez jest jedną z przyczyn powstawania stomatopatii protetycznej.

Protezy ruchome powinny być czyszczone w zasadzie po każdym posiłku.

Najbardziej polecane jest szczotkowanie (odpowiednia szczotka i łagodne środki mydlące).

Mogą też być polecane środki chemiczne służące do higieny protez (proszki, pastylki) - zgodnie z zaleceniem producenta.

Istnieją też urządzenia elektryczne, w których środkiem czyszczącym są ultradźwięki.

Mimo dostępności różnych środków służących do higieny protez najskuteczniejsze wydają się być środki najprostsze - szczotka, woda, mydło.

Inne środki mogą być polecane dla osób chorych, fizycznie niesprawnych.

---