SKŁADNIKI KOMPOZYCJI ZAPACHOWYCH
Substancje naturalne pochodzenia roślinnego przykłady
Olejki eteryczne, wody aromatyczne (pozostałe po destylacji), izobaty, konkrety, pomady, absoluty, żywice i inne wydzieliny, rezynoidy i tynktury, koncentraty lotne (przy zagęszczaniu soków owocowych), produkty procesów mikrobiologicznych.
Wydział i definicje ISO-PN-86497
OLEJKI ETERYCZNE (produkty lotne otrzymywane z roślin poprzez parę wodną) np. z kwiatów, liści, korzeni, kory, drzew, nasion, owoców, gałęzi.
przez destylację z parą wodną (lub wodą) większość stosowanych w perfumerii i aromaterapii np. olejek mięty pieprzowej, olejek mięty kędzierzawej.
przez wyciskanie lub odwirowanie ze skórek owoców (głównie w przypadku owoców cytrusowych) np. olejek pomarańczowy
przez suchą destylację drewna (drewna, kory lub korzeni, w przypadku olejków dziegciowych), np. dziegeć brzozowy.
OLEJKI ETERYCZNE PRZETWORZONE
Olejki eteryczne rektyfikowane ( w celu modyfikacji składu, standaryzacji lub wydzielania izolatu) np. mięty pieprzowej.
Olejki eteryczne odterpenowane ( pozbawione lotnych frakcji terpenowych w celu poprawy rozpuszczalności np. ( pozbawione cytrynowy
Olejki eteryczne adsehwiterpenowe większości węglowodorów terpenowych) np. imbironu
Olejki eteryczne zubożone ( pozbawione jednego lub kilku składników np. Listea cubeba bez cytralu)
Olejki eteryczne wielokrotnie frakcjonowane ( w celu usunięcia niektórych składników np. pomarańczowy)
WODY AROMATYCZNE (PODESTYLACYJNE) są to wody destylowane -destylaty wodne pozostające w procesie destylacji olejków eterycznych eterycznych parą wodną po oddzieleniu olejku eterycznego. (np. woda różana, lawendowa, ……..)
KONKRETY - otrzymywane z materiału roślinnego poprzez ekstrakcję rozpuszczalnikiem niepolarnym i oddestylowanie rozpuszczalnika (często pod zmniejszonym ciśnieniem), stanowią mieszaninę składników lotnych (zapachowych) i wosków. Stałe lub półpłynne, woskowate. ( np. konkret jaśminu, fiołka, róży, konkret lawendowy.)
POMADY- otrzymywane z materiału roślinnego poprzez ekstrakcję z tłuszczem na gorąco lub na zimno (metoda enflunage). W takiej formie były stosowane w starożytności jako gotowe perfumy. Były produkowane z pojedynczych roślin lub mieszanin. Konsystencja zależna od użytego tłuszczu. (np. pomada z tuberozy, jaśminowa).
ABSOLUTY- otrzymywane przez ekstrakcję konkretów konkretów pomad alkoholem etylowym i oddestylowanie rozpuszczalnika. Produkowane z roślin, których ze względów technicznych lub ekonomicznych nie daje się destylować z parą wodną. Gęste ciecze, często w celu poprawienia konsystencji, stosowane z dodatkiem rozpuszczalnika kosmetycznego (glikol) i błędnie nazywane olejkami. Nie są stosowane w aromaterapii. Wyłącznie w formie absolutów wyst. m.in. jaśmin, tuberoza, fiołek, mech dębowy, drzewny. W niektórych przypadkach w perfumerii stosowane są równocześnie olejki i absoluty np. róży, neroli, lawendy.
ŻYWICE I INNE WYDZIELINY - produkty wydzielane przez rośliny samoistnie lub po skaleczeniu: guma( np. guma arabska), gumożywica (np. guma szelakowa), gumoolejnożywica 9 np. mirna galbanum, olibanum, olejnożywica ( sosnowa, gurium), balsam (peruwiański, tolutański,………………..), różnią \się zawartością wielocukrów (gumy) i składników żywicznych. Rzadko stosowany w perfumerii w formie nieprzerobionej stanowią półprodukt w procesach destylacyjnych (olejki) lub ekstrakcji (rezinoidy, nasteny, ekstrakty)
IZOlATY- indywidualne zw. Chem., skł. Olejków eterycznych, wydzielone przy pomocy metod fizycznych (destylacje, rektyfikacja, krystalizacja) np. mentol, cytrol, limonen, kamfora.
REZINOIDY- produkty żywic i innych wydzielin rozpuszczalnikiem niepolarnym (z całkowitym lub częściowym usunięciem rozpuszczalnika) np. rezinoid galbanum, benzoe, labdomin.
TYNKTURY- zwane „nalewkami” lub błędnie „nastawami” otrzymywane przez macerację surowca roślinnego alkoholem etylowym lub innym rozpuszczalnikiem np. tynktura waniliowa, ……………….
KONCENTRATY LOTNE otrzymywane są przez wymrażanie lotnych substancji zapachowych wydzielających się w procesie zagęszczania soków owocowych . Zawierają niskocząsteczkowe substancje zapachowe, głównie estry alifatyczne stosowane w aromatach spożywczych spożywczych spożywczych perfumerii do zapachów owocowych. Np. koncentrat jabłkowy, gruszkowy.
PRODUKTY PROCESÓW MIKROBIOLOGICZNYCH - w perfumerii w praktyce stos. Jest tylko olejek drożdży winnych otrzymywany z drożdży pozostałych po fermentacji wina.
NATURALNE SUBSTANCJE ZAPACHOWE POCHODZENIA ZWIERZĘCEGO - przykłady
AMBRA - wydzielina wieloryba ( Physeter macrocephalus) znana od starożytności używana w formie proszku lub tynktury, dziś praktycznie nie stosowana.
CASTOREUM - wydzielina bobra Castor Fiber (Europa, Kanada) nadal stosowany w perfumerii produkowany w Kanadzie i w Rosji.
CYNET- wydzielina kota cynetowego Viverna zibthe (Indie), nadal używany w perfumerii, chociaż …………..
PIŻMO - wydzielina jelenia piżmowego (piżmowca) Moschus moschiferus (Himalaje, Tybet, Chiny). Nadal stosowany w perfumerii w formie ekstraktów alkoholowych. Ponadto zw. O zapachu piżma znajdują się w wydzielinach : piżmaka, borsuka, tchórza, skunksa, kaczek piżmowych, piżmowołu.