Choroba Parkinsona
Choroba Parkinsona to schorzenie neurologiczne. Skłonność do choroby może być dziedziczna. Parkinsonizm powstaje prawdopodobnie, gdy: na mózg oddziałują substancje toksyczne, gdy dojdzie do mechanicznego uszkodzenia mózgu lub gdy organizm sam produkuje substancje, które uszkadzają komórki nerwowe (rodzaj autodestrukcji).
Jakie są objawy choroby Parkinsona?
Osoby z chorobą Parkinsona mają kłopoty z chodzeniem.
Charakterystyczna postawa to pochylona sylwetka, drobne kroki i trudności np. z zatrzymaniem się, a także obracaniem na boki. Chory porusza się w zwolnionym tempie, drży mu ręka. Palce wykonują ruchy liczenia pieniędzy albo kręcenia kulek. Mamy dobre leki objawowe, które na długo mogą utrzymać pacjenta w takiej formie, że może normalnie funkcjonować, ale mimo łagodzenia objawów choroba nadal postępuje.
Jest to choroba starości. Im starsze jest społeczeństwo, tym więcej w nim chorych na chorobę Parkinsona. Powyżej 65. roku życia ryzyko zachorowania wzrasta dziesięciokrotnie.
Objawy choroby Parkinsona: spowolnienie ruchów, pochylenie sylwetki, lekkie drżenie dłoni (zwykle jednej); zaburzenia równowagi, szczególnie przy wstawaniu i zmianie kierunku ruchu. Z czasem te objawy się nasilają i dochodzą kolejne: wolny chód, trudności ze wstawaniem z pozycji siedzącej, drżenie rąk (rzadziej nóg lub głowy); coraz mniej wyrazista mimika, sztywność mięśni, problemy z pisaniem, z przełykaniem i mówieniem; parkinsonizm nie odbiera sprawności intelektualnej. W razie zachorowań na chorobę Parkinsona warto pamiętać, że: Dieta bogata w białko osłabia wchłanianie leków stosowanych w leczeniu parkinsonizmu, dlatego zażywaj preparaty, co najmniej pół godziny przed głównymi posiłkami. Jeśli z powodu upośledzonej mimiki twarzy nie możesz pokazać swoich emocji, mów o tym, co czujesz.
Choroba Parkinsona w kwiecie wieku:, co dalej?
Według danych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) na świecie jest pięć milionów chorych na chorobę Parkinsona. Większość zapada na nią około 60 roku życia. Zdarzają się jednak przypadki chorych z chorobą Parkinsona w znacznie młodszym wieku, nawet przed 21. Urodzinami. W związku z dynamicznie rosnącą przewidywaną średnią życia należy spodziewać się dalszego zwiększania się liczby chorych.
Pokonać strach.
Mimo, że choroba Parkinsona postępuje powoli, to nieuchronnie prowadzi do zaburzenia każdego aspektu życia chorego i jego rodziny. Stopniowe pogodzenie się z sukcesywną utratą niezależności może okazać się niezmiernie trudne. Właściwa edukacja pacjenta i jego otoczenia o tym, co ich czeka może znacząco zmniejszyć strach przed przyszłością. Istnieje wiele grup wsparcia, stowarzyszeń i fundacji gdzie pacjenci i ich rodziny mogą szukać wsparcia i pomocy. Organizacje te doradzą gdzie szukać profesjonalnej opieki.
Podstawowe zasady sprawowania opieki nad chorym dotyczą przede wszystkim tego, aby zapewnić podopiecznemu bezpieczeństwo. 90% Komplikacji i problemów zdrowotnych osób dotkniętych chorobą Parkinsona związane jest z upadkami. Bardzo ważnym jest także właściwa higiena osobista, czystość i bezpieczeństwo środowiska chorego oraz zapewnienie mu dostatecznej ilości ruchu, aby zapobiegać takim powikłaniom jak zapalenie płuc. Istotne jest też ciągłe pozostawanie w kontakcie z profesjonalnym opiekunem medycznym, pielęgniarką i lekarzem, aby nadzorowali oni właściwe przyjmowanie leków zleconych przez lekarza, dbali o właściwą dietę i komfort pacjenta, odnotowując jednocześnie wszystkie niepokojące objawy choroby.
Choroba Parkinsona u osób starszych
Mimo, że choroba Parkinsona postępuje powoli, to nieuchronnie prowadzi do zaburzenia każdego aspektu życia osoby starszej i jej bliskich. Stopniowe pogodzenie się z sukcesywną utratą niezależności może okazać się niezmiernie trudne. Właściwa edukacja pacjenta i jego otoczenia o tym, co ich czeka, może znacząco zmniejszyć strach przed przyszłością.
Choroba Parkinsona jest zaburzeniem uszkadzającym układ nerwowy. Prowadzi do utraty kontroli nad mięśniami, czego skutkiem są drżenia kończyn i głowy, sztywność i spastyczność mięśni, a w efekcie spowolnienie ruchu i zaburzenie równowagi.
Przy rozwoju choroby Parkinsona obserwujemy u osoby starszej coraz większe trudności z wykonywaniem najprostszych czynności. W zaawansowanym stadium choroby barierą nie do przekroczenia dla seniora bywa samodzielne przemieszczanie się, a nawet mówienie. Pogłębianie się choroby jest zależne od wielu czynników i jest zróżnicowane indywidualnie.
Przyczyną występowania objawów jest brak neuroprzekaźnika - dopaminy. Niedobór tego związku chemicznego w organizmie powoduje zaburzenia w napędzie ruchowym, koordynacji oraz napięciu mięśni.
Istnieje wiele grup wsparcia, stowarzyszeń i fundacji gdzie pacjenci i ich rodziny mogą szukać wsparcia i pomocy. Można również skorzystać z pomocy opiekunki, która w doświadczony sposób zorganizuje dzień podopiecznego.
Diagnoza często spóźniona
Objawy choroby Parkinsona związane są z obszarem ruchów zamierzonych i niezamierzonych. Zaburzenia zaczynają występować zazwyczaj po jednej stronie ciała. Początkowo są delikatne, jednak z czasem narastają. Charakterystyczne objawy to: drżenia palców dłoni, ręki, stopy, nogi, żuchwy lub głowy, sztywność kończyn i tułowia, nasilająca się podczas ruchu, spowolnienie ruchów zamierzonych, niestabilność postawy, tzw. chód parkinsonowski (charakterystyczna przygarbiona postawa ciała, małe kroczki, bezruch ramion podczas chodu).
Inne objawy choroby Parkinsona, nie powiązane z aparatem ruchu to: stres, niepewność, podenerwowanie i strach, utrata pamięci, demencja, zagubienie, depresja, trudności z połykaniem, ślinienie się, zanik zmysłu powonienia, pocenie się, zaburzenia erekcji, problemy dermatologiczne, powolna i cicha mowa, częste oddawanie moczu.
Wczesna diagnoza choroby Parkinsona u osoby starszej, pomoże we wdrożeniu właściwego leczenia. To jednak bardzo trudne zadanie, nie ma, bowiem prostego testu ani badania wykrywającego chorobę Parkinsona.
Trafne zdiagnozowanie tego zaburzenia jest trudne, ponieważ wiele innych chorób może dawać podobne objawy do choroby Parkinsona.
Postawienie trafnej diagnozy jest prawdopodobne, gdy:
- co najmniej dwa lub trzy podstawowe objawy choroby występują u osoby starszej,
- występowanie objawów rozpoczęło się od jednej strony ciała,
- objawy nie pojawiają się w związku z przyjmowaniem leków, nie są objawem udaru mózgu,
- objawy ulegają złagodzeniu po podaniu levodopy.
Niestety, nie ma skutecznego leku na chorobę Parkinsona. Poprzez właściwe leczenie można jednak zmniejszyć dolegliwości i uciążliwość objawów oraz oddalić w czasie ich wystąpienie.
Sensowny plan dnia
Podstawowe zasady sprawowania opieki nad chorym z chorobą Parkinsona dotyczą przede wszystkim tego, aby zapewnić podopiecznemu bezpieczeństwo. Większość komplikacji i problemów zdrowotnych osób starszych dotkniętych chorobą Parkinsona związanych jest z upadkami i urazami.
Należy zwrócić uwagę na właściwą organizację dnia chorego seniora. Daje to poczucie bezpieczeństwa i pozwala wykonać poprawnie wszystkie codzienne czynności. Przygotuj, więc plan, wedle, którego będziecie postępować. Im dokładniejszy, tym mniej chaosu i nerwów.
Przykładowy plan
Pobudka, Higiena osobista, Śniadanie, Gimnastyka, porządki i inne zajęcia domowe, Odpoczynek, Drugie śniadanie, Spacer, Przygotowanie do obiadu i posiłek, Odpoczynek, Czynności życia codziennego, Podwieczorek, Odpoczynek, Przygotowanie do kolacji, Kolacja, Przygotowanie do snu, Odpoczynek nocny.
1