Co to jest choroba wieńcowa?
Choroba wieńcowa lub choroba niedokrwienna serca jest najczęstszą chorobą serca. Spośród 56 milionów zgonów na całym świecie w roku 2001, ponad 29% było spowodowane chorobami układu krążenia, a ponad 12% właśnie chorobą niedokrwienną serca¹. Choroba wieńcowa jest najczęstszą chorobą układu krążenia, jest przyczyną ponad połowy przypadków jawnej niewydolności krążenia w populacji ogólnej do 75 roku życia². Proces rozwoju miażdżycy powoduje zwężenie lub zamykanie światła tętnic wieńcowych, co ogranicza dopływ krwi i tlenu do mięśnia sercowego, a w konsekwencji może powodować dysfunkcję mięśnia sercowego, a nawet zatrzymanie pracy serca.

Choroba wieńcowa jest chorobą postępującą. U wielu ludzi rozwija się bezobjawowo, a pierwszym momentem uświadomienia jej obecności jest wystąpienie zawału mięśnia sercowego.

do góry       

Kto należy do grupy ryzyka rozwoju choroby wieńcowej?

Chociaż choroba wieńcowa jest częścią naturalnego procesu starzenia się, u części ludzi ryzyko jej rozwoju jest wyższe niż u innych. Modyfikowalnymi czynnikami ryzyka są:

 palenie papierosów

 nadciśnienie tętnicze

 cukrzyca

 zaburzenia gospodarki lipidowej

 otyłość

 siedzący tryb życia.

Niemodyfikowalnymi czynnikami ryzyka są:

 płeć

 okres pomenopauzalny u kobiet

 wiek

 pochodzenie etniczne

 wywiad rodzinny występowania chorób układu krążenia.

do góry       

Co powoduje chorobę wieńcową?

Choroba wieńcowa jest do pewnego stopnia naturalnym wynikiem procesu starzenia się. Jej postęp może być szybszy u niektórych osób. Uważa się, że choroba wieńcowa rozpoczyna się od uszkodzenia śródbłonka przez wymienione wyżej czynniki ryzyka.

Zniszczona ściana tętnic jest bardziej podatna na rozwój miażdżycy. Blaszka miażdżycowa powoduje pogrubienie śródbłonka, zmniejszenie średnicy tętnicy, przepływu krwi i dowozu tlenu do mięśnia sercowego. Na powierzchni blaszki miażdżycowej mogą rozwinąć się skrzepliny, które powodują dalsze zwężenie światła tętnicy, a nawet zatrzymanie przepływu krwi.

Miażdżyca jest powodowana przez wzajemnie powiązane czynniki: podwyższony poziom cholesterolu i trójglicerydów we krwi, palenie papierosów, otyłość, nadciśnienie tętnicze i dietę bogatą w tłuszcze zwierzęce i nabiał.

do góry       

Jakie są objawy choroby wieńcowej?

Choroba wieńcowa ma bogatą symptomatologię. Zwężone lub zamknięte tętnice wieńcowe powodują niedostateczną podaż tlenu do bijącego mięśnia sercowego- niedotlenienie serca. Niedotlenienie objawia sie pod postacią:

 braku objawów- nieme niedotlenienie

 dusznicy bolesnej

 duszności

 zawału mięśnia sercowego

 arytmii- skurczy dodatkowych, częstoskurczu i migotania komór

 niewydolność krążenia

 dysfunkcję skurczowej lewej komory serca.

do góry       

Jak można rozpoznać chorobę wieńcową?

Dla wielu pacjentów, pierwszym objawem choroby wieńcowej jest atak serca lub nagła śmierć. Osoby, które są w grupie podwyższonego ryzyka (lub pacjenci u których występują objawy choroby wieńcowej jak ból w klatce piersiowej) powinni być regularnie poddawani badaniom kontrolnym. Badaniami stosowanymi w diagnozowaniu zwężeń tętnic wieńcowych są:

 EKG i elektrokardiograficzna próba wysiłkowa

 izotopowe testy wysiłkowe

 angiografia tętnic wieńcowych

 angiografia wieńcowa metodą rezonansu magnetycznego

 ultraszybka tomografia komputerowa (electron beam tomography).

do góry       

Jakie jest postępowanie w chorobie wieńcowej?

Obecnie postępowanie w chorobie wieńcowej powinno poprawiać efektywność pracy serca. Służą temu odpowiednie leki, angioplastyka wieńcowa i leczenie zapobiegawcze. Nieodzownym elementem leczenia jest prewencja wtórna polegająca na eliminacji lub ograniczeniu czynników ryzyka rozwoju miażdżycy, jak:
zaprzestanie palenia papierosów, regularna kontrola ciśnienia tętniczego i poziomu cholesterolu, modyfikacja diety, obniżenie masy ciała, zwiększenie aktywności fizycznej.

Obecnie leczenie farmakologiczne niedotlenienia mięśnia sercowego polega na stosowaniu:

 beta blokerów

 nitratów

 blokerów kanału wapniowego

 leków metabolicznych jak trimetazydyna

We wtórnej prewencji choroby wieńcowej stosowane są:

 leki obniżające cholesterol: jak statyny, niacyna, fibraty,

 aspiryna i inne leki przeciwkrzepliwe.

Wśród metod leczenia zabiegowego główne miejsce zajmują: angioplastyka wieńcowa (z zastosowaniem stentów), wykonanie pomostów omijających (by-passów). Mimo zmian w stylu życia pacjentów, zastosowaniu nowszych leków i doskonalszych technik chirurgicznych, choroba wieńcowa pozostaje wiodącą przyczyną zgonów na świecie. Ponadto szacunki na rok 2020 podają, że ponad 37% wszystkich zgonów będzie spowodowane chorobami układu krążenia³, kładąc szczególny nacisk na prewencję choroby wieńcowej.

---