OKNO JOHARI - POZNAWANIE SIEBIE

Przy pomocy tzw. Okna Johari możemy graficznie przedstawić model obrazu własnej osoby. Widzimy wyraźnie, że są dwie sfery do których mamy dostęp (JA) i dwie sfery do których mają dostęp ludzie z naszego otoczenia (INNI). Pierwsza część tego okna jest wspólna. To sfera widoczna, która pokazuje nam to wszystko, co wiemy o sobie i to, co wiedzą o nas inni ludzie.
Są to informacje z reguły pozytywne i bezpieczne, albo niemożliwe do ukrycia (np. płeć, wzrost, tusza) oraz takie informacje, które sami udostępniamy innym jak zainteresowania, zalety, przeżycia. Druga sfera, niewidoczna, jest wyłącznie dostępna tylko dla nas samych. Wiemy o sobie pewne rzeczy, ale nie chcemy, żeby inni się dowiedzieli. Boimy się, że stracimy szacunek innych ludzi, kiedy zobaczą nasze problemy, kompleksy, podejrzliwość, urazę lub litość nad sobą. Obnażanie tych rzeczy i uczuć to uczciwość, naturalność, otwartość... to jedna
z dwóch najważniejszych technik służących samopoznaniu. Trzecia sfera, ukryta, jest dostępna dla innych ludzi, lecz niedostępna dla nas - jesteśmy ślepi. Ton głosu, mimika, nasze zachowania mówią o nas to, czego sami nie widzimy. Kiedy ktoś mówi nam jak nas widzi, mamy do czynienia z konfrontacją. Konfrontacja jest drugą z technik pomagających przebiciu się przez swoje mylne wyobrażenia o sobie i otwarciu drogi do poznania siebie. I wreszcie czwarta sfera niedostępna dla nas i innych to podświadomość i nieświadomość, czyli to, co kieruje naszym postępowaniem, to co sprawia, że zachowujemy się tak a nie inaczej, ale bez możliwości wytłumaczenia dlaczego tak się dzieje.

Dzięki temu rysunkowi widać wyraźnie, że nikt z nas nie wie o sobie wszystkiego i trudno do końca wszystkiego się dowiedzieć.

Można jednak rozszerzać wiedzę o sobie poprzez dowiadywanie się tego co inni o nas wiedzą i jak nas odbierają, czy postrzegają. Kiedy otworzymy dostęp do drugiego, niewidocznego okienka, kiedy się otworzymy, zaczniemy otrzymywać informacje na nasz temat - opinie bądź informacje zwrotne.

Opinie są to oceny, osądy innych ludzi i w zasadzie nie przyczyniają się zbytnio do lepszego poznania siebie, bowiem najczęstszą reakcją na krytykę jest odruch obronny, opór i sprzeciw.

Informacje zwrotne (zwroty) są osobistą reakcją na kontakt z drugim człowiekiem. Jest to sposób na „oddanie” tego, co otrzymaliśmy, poprzez powiedzenie co czuliśmy, widzieliśmy czy słyszeliśmy.

W grupie terapeutycznej uczymy się dawania sobie zwrotów i korzystania
z nich, by móc siebie poznawać. Niezbędne jest nauczyć się słuchać innych, mieć trochę motywacji do zmiany siebie, odrobinę zaufania i wiary we własne siły, by poszerzyć naszą wiedzę o sobie.

W codziennym życiu dużo częściej stykamy się z krytyką niż
z informacjami zwrotnymi. Możemy spróbować nauczyć się korzystania
z krytyki próbując wyłączyć naturalny odruch obronny i uczyć się nie odrzucać jej.

Spróbujmy odważnie i uważnie wysłuchać uwag na swój temat, bo przecież mogą być kierowane do nas z życzliwością i troską. Być może osoba, która przekazuje nam swoje opinie nie umie dawać informacji zwrotnych, a naprawdę zależy jej na nas i w ten a nie inny sposób pokazuje nam drogę do stania się lepszym. Czasami samemu warto poprosić kogoś o krytykę i wysłuchać jej,
a następnie zastanowić się spokojnie co może być prawdą, a co nie. To też może być bardzo pomocne w pracy nad sobą, nad poznawaniem siebie, zmienianiem na lepsze i zbliżaniem się do rzeczywistego obrazu własnej osoby.

2

---