Gr. I
ISO 14000
Założenia normy ISO 14000:
Rodzina norm ISO14000 składa się z wielu norm,m. in.:
¨NormyISO14001-Systemy zarządzania środowiskowego
- specyfikacja i wytyczne stosowania;
¨ NormyISO14004-Systemy zarządzania środowiskowego
- ogólne wytyczne dotyczące zasad,
systemów i technik wspomagających;
¨ NormyISO14015-Zarządzania środowiskowe -
ocena środowiskowa miejsc i organizacji.
NormaISO14001(PN-ENISO14001:2005)zawiera
działania organizacji na rzecz:
_ przestrzegania obowiązującego ustawodawstwa
ekologicznego,
_ zapobiegania zanieczyszczeniem środowiska,
_ ciągłej poprawy w zakresie ochrony środowiska.
Cechy 14001:
►ogólnego znaczenia, gdyż może być stosowana
przez każdą organizację,
►proaktywna, zmierzająca do zapobiegania szkodliwym
oddziaływania na środowisko poprzez przewidywanie
ryzyka szkodliwości dotyczącej
środowiska,
►dobrowolna dla przedsiębiorstw, ale po jej
przyjęciu obowiązująca,
►wspierana przez udokumentowane procedury.
Zarządzanie wg norm ISO 14000 jest podobne jak w
przypadku norm 9000, przy czym podstawą w tym
przypadku są działania na rzecz ochrony środowiska.
Jakość sprzedaży
Zapewnienie jakości w fazie sprzedaży:
Faza sprzedaży (dystrybucji) łaczy producenta z
użytkownikiem produktu. Celem tej fazy jest ochrona jakosci ukształtowanej w
procesie realizacji produktu, co odbywa sie poprzez:
- ochrone produktu przed uszkodzeniem w procesach
magazynowania, pakowania i transportu,
- dostarczanie produktu wraz z dokumentacja do
własciwego miejsca i na czas,
- zapewnienie identyfikowalnosci produktu i producenta,
- oddziaływaniu na nabywce poprzez instrumenty
marketingu-mix i wartosc dla klienta.
Obsługa klienta w fazie sprzedazy jako narzedzie zapewnienia jakosci produktu.
Procesowe podejście do zarządzania jakością
Procesowy system zarzadzania:
Zarządzanie procesami ma na celu eliminowanie
zagrożeń, które oddziałują na proces oraz jego
realizacje i efektywność.
Należy oprzec na:
1.Wyznaczenie własciciela procesu oraz sposobu
doskonalenia i sterowania jego przebiegiem;
2. Wybór metodologii postepowania w celu wdro_enia
odpowiedniego systemu zarzadzania procesem,np.:
_ identyfikowanie procesów, mapowanie procesów,
_ analizowanie i projektowanie nowej wersji procesu,
_ wdrożenie zaprojektowanych procesów,
_ zarządzanie procesem.
3. Zaplanowanie i organizacja procesu;
4. Scisłe i szczegółowe określenie celów procesu
oraz ich powiązanie z celami innych procesów;
5. Dostosowanie procesu do wymagan środowiska
wewnętrznego i zewnętrznego organizacji;
6. Zarządzanie poszczególnymi stanowiskami w
danym procesie, w tym ich projektowanie;
7. Ciągła obserwacja wdrażanego procesu oraz jego
porównanie ze stanem pożądanym i ewentualne
korygowanie procesu;
8. Stworzenie możliwości ciągłego doskonalenia
procesu, w tym poprzez szkolenie i motywowanie
pracowników;
9. Dokumentowanie i audytowanie procesów;
10.Przeprowadzenie walidacji po wdrożeniu, tj.oceny
procesów z punktu widzenia zaplanowanych celów
i wyników.
Cykl zarzadzania jakoscia składa sie z:
_określenie programów osiągania strategii
(planowanie taktyczne i operacyjne);
_ustalenia strategii zarządzania procesami i jakością
(strategia);
_prace badawczo-rozwojowe i wdrożeniowe
(organizowanie);
_pozyskiwanie i zachęcanie personelu do działań
innowacyjnych nad rozwojem produktu i realizacja
planów (motywowanie);
_obserwowanie i ocena wdrażania oraz
podejmowanie działan korygujących (kontrola).
Zarządzanie jakością realizowane w organizacji w
drodze zarządzania procesem uwzględnia:
_aspekt struktury i trybu funkcjonowania samego
procesu, w ramach którego następuje przepływ
produktu lub informacji,
_aspekt jakości produktu i/lub informacji, których
przepływ odbywa sie w ramach danej struktury.
Systematyczna identyfikacja i zarządzanie procesami
wewnątrz organizacji i zarządzanie wzajemnymi
relacjami pomiędzy procesami określane jako
podejście procesowe.
Gr. II
kompleksowe zarządzanie jakością w organizacji
1.Istota kompleksowego zarządzania jakością
(TQM):
System TQM odnosi się do organizacji, które swój
system zarządzania oparły na koncepcji zarządzania
jakością.
Filozofia zarządzania TQM opiera się na :
►podporządkowaniu działań firmy wymaganiom
klientów zewnętrznych i wewnętrznych,
►sterowaniu przebiegiem procesów podstawowych
i pomocniczych w celu zapewnieniu efektywnego
ich funkcjonowania,
►stałym doskonaleniu systemu zarządzania,
►stymulowaniu rozwoju idoskonaleniu pracowników
w celu pełnego wykorzystania ich potencjału
intelektualnego w procesie doskonalenia jakości.
Kompleksowe zarządzania jakością wymaga połączenia
następujących elementów:
_ misji i strategii, w tym celu i planu oraz taktyki i
poziomu operacyjnego,
_stosowania odpowiednich technologii i technik
wytwarzania oraz metod zarządzania dla osiągnięcia
założonych celów,
_przywództwa menedżerów i motywacji zatrudnionych
oraz ich zaangażowania w doskonaleniu
procesów jakości,
_powszechnego i ciągłego uczestnictwa, kształcenia
i doskonalenia, w tym poprzez praktykę,
_sukcesu i korzyści poprzez koncentrację na
klientach i ich zadowoleniu.
Narzędzia i systemy wspomagające TQM:
1. Metody statystyczno-kontrolne,
2. Metody przyczynowo-skutkowe,
3. Metody współczesnego zarządzania,
4. Planowanie nowych produktów za pomocą tzw.
7 narzędzi
5. Kompleksowe produktywne utrzymanie maszyn-
TPM (Total Productive Maintanance), którego bejmuje
pełny cykl życia urządzeń wraz z eksploatacją,
kontrolą, konserwacją, naprawą, diagnostyką itp.
Celem TPM jest niedopuszczenie do pogorszenia
stanu maszyny lub wystąpienia jej awarii.
6. Zarządzanie przez czas - TBM (time based management),
którego tezą wyjściową zmian jest:
konkurencja skierowana na czas koncentruje sięna
procesach (ETAPY: ustalenia wstępne / zrozumienie systemu/
opracowanie rozwiązań, ocene i wybor / zmiana systemu/ wyniki )
7.Koncepcja 5 S - wspomaga analizę procesów
zachodzących na stanowisku pracy i jest
podstawą efektywnej organizacji pracy poprzez:
Selekcję, Systematykę, Sprzątanie, Standaryzację, Samodyscyplinę
8.Six Sigma -zmniejszenie liczby defektów do 3,4 na
milion okazji (tj. do sześciokrotnej odległości
standardowej). Celem metody jest redukcja kosztów wytwarzania
i opieki nad produktem poprzez wykrywanie i
usuwanie usterek wynikających z procesu
wytwarzania produktu.
jak ważne są audyt i certyfikaty jakości
Wdrażanie SZJ jest związane z uzyskaniem certyfikatu,
na podstawie certyfikacji wykonywanej przez
jednostkę zewnętrzną.
W tym celu przeprowadza się:
¨audyt wewnętrzny
¨audyt zewnętrzny:
- wykonywany przez jednostkę niezależną,
- wykonywany prze klienta lub u dostawcy.
Audyt może być też:
¨wstępny, gdy organizacja opracowuje i wdraża SZJ
(certyfikacja i recertyfikacja),
¨sprawdzający,w organizacjach,któreuzyskałycertyfikat
(po pierwszym i drugim roku stosowania SZJ).
Audyt jest wazny, ponieważ jednym z jego celów jest ocena potrzeby doskonalenia lub podjęcia działań korygujących (nie należy mylić audytu z nadzorowaniem jakości lub kontrolą, czyli działaniami mającymi na celu sterowanie procesem albo akceptację wyrobu)
Certyfikacja Systemu Zarządzania Jakością jest istotna, ponieważ jest to procedura, w wyniku której instytucja niezależna od organizacji, dostawcy i odbiorcy udziela pisemnego zapewnienia, że należycie zidentyfikowany wyrób, proces lub usługa są zgodne z określoną normą lub z właściwymi przepisami prawnym.
Pozytywne przejście całej procedury skutkuje uzyskaniem certyfikatu zgodności z normą ISO. W zdecydowanej większości przypadków certyfikat nie jest bezterminowy, tylko przyznawany na kilka lat i aby go utrzymać przedsiębiorstwo musi przeprowadzać wewnętrzne audyty kontrolne, dokonywane 1 lub 2 razy do roku[.
Gr. III
normalizacja
Normalizacja nazywamy opracowanie i wprowadzenie
Obowiązujących przepisów(norm)w zakresie optymalnego
uporzadkowania przebiegu działalnosci i
rozwiazywania problemów w okreslonej dziedzinie
nauki, techniki i gospodarki.
Zasady działan normalizacyjnych:
W ustawie o normalizacji zasady stanowienia norm
okreslono nastepujaco:
_jawnosc i powszechnosc dostepu,
_uwzglednianie interesu publicznego,
_dobrowolnosc uczestnictwa w procesie opracowywania
i stosowania norm,
_zapewnienie mozliwosci uczestnictwa wszystkich
zainteresowanych w procesie opracowywania norm,
_konsensus jako podstawa procesu uzgadniania
tresci norm,
_niezale_nosc od administracji publicznej oraz
jakiejkolwiek grupy interesów,
_jednolitosc i spójnosc postanowien,
_wykorzystywanie sprawdzonych osiagniec nauki i
techniki,
_zgodnosc z zasadami normalizacji europejskiej i
miedzynarodowej.
Działania normalizacyjne na rzecz jakosci obejmuja
wszystkie obszary działalnosci organizacji, a w
szczególnosci:
-procesy wytwarzania, przetwarzania, dostarczania itp.,
-bezpieczenstwo i higiene pracy,
-ochrone srodowiska,
-sposób prowadzenia badan i projektowania.
Główne efekty działań normalizacyjnych:
_wzrost produktywności i efektywności oraz
obniżenie kosztów,
_usprawnienie procesów i działań, poprawa jakosci
wyrobówi usług,ograniczenie napraw gwarancyjnych itp.
_usprawnienia wewnątrzzakładowego przepływu
informacji,
_poprawa wizerunku organizacji.
Działania te oparte są na normach:
_krajowych,
_europejskich,
_międzynarodowych, zwłaszcza ISO i HACCP,
_zharmonizowanych.
zarządzanie jakością w fazie projektowania produktu
W projektowaniu, zwłaszcza produktów i procesów,
należy uwzglednic:
_opracowanie załozen technicznych do projektowania
na podstawie analizy rynku i innowacji,
_opracowanie koncepcji rozwiazan,
_przeprowadzenie analizy technicznej projektu,
_ustalenie, jakie komponenty beda kupowane u
dostawców, a jakie beda wykonywane w firmie,
_uruchomienie serii próbnej i ewentualna poprawa
wad,
_zaprojektowanie czynnosci poprodukcyjnych.
Etapy zarzadzania procesem projektowania:
-planowanie projektu,
-organizacja projektu,
-motywowanie projektantów,
-kontrola procesu projektowania.
Ostatecznym wynikiem procesów projektowania sa:
_szczegółowe warunki techniczne produkcji i
eksploatacji,
_rysunki, obliczenia, modele itp.,
_modele produktu, prototypy badawcze,
_wytyczne do projektowania procesów technologicznych,
_urzadzenia i metody do badan modeli i prototypów.
Gr. IV
Zarządzanie BHP
Przepisy BHP powszechnie obowiązujące:
1. Kodeks pracy określający:
- podstawowe zasady prawa pracy,
- prawa i obowiązki stron stosunku pracy,
- odpowiedzialność za wykroczenia przeciwko
prawom pracownika;
2. Normy techniczne - obejmujące wymagania i
sposoby wykonywania czynności,
3. Inne ustawy, jak np. oPaństwowej Inspekcji Pracy,
czy też Prawo budowlane, Swoboda działalności
gospodarczej
Wewnątrzzakładowe przepisy BHP określają:
●Układ zbiorowy pracy - obejmujący warunki, jakim
powinna odpowiadać treść stosunku pracy;
● Regulamin pracy - obejmujący prawa i obowiązki
pracodawcy i pracownika, w tym organizację
pracy, obowiązki dotyczące BHP, ryzyka
zawodowe itp.
Zasady BHP - reguły bezpiecznego wykonywania
pracy, które nie są ujęte w formie przepisów, ale
wynikają z wiedzy i doświadczenia życiowego.
Faza tworzenia produktu
W fazie tworzenia produktu należy dążyć, aby jakość
projektowa była zgodna z jakością wykonania.
W tym celu :
_nalezyscisle przestrzegac w procesach wytwarzania
ustalen w fazie projektowania,
_nadzorowac jakosc dostaw,
_utrzymywac zdolnosc jakosciowa zaangazowanych
zasobów w organizacji,
_utrzymywac stabilnosc procesów i usuwac pojawiajace
sie zakłócenia.
Na ocene jakosciowa produktów wpływaja:
1. Jakosc pracy, okreslana przez
2. Materiały i półfabrykaty wejsciowe.
3. Jakosc procesów wytwarzania,
Zasada 3 x nie:
-nie akceptuj wad i niezgodnosci,
-nie wytwarzaj wyrobów wadliwych i niezgodnych z
wymaganiami,
-nie wysyłaj dla klientów wyrobów wadliwych i
niezgodnych z wymaganiami.
Koncepcja Kazein
Kazein jest to proces ciągłego usprawniania na drodze
do doskonałosci, wg zasady lepsze jest wrogiem
dobrego.
Podstawowymi celami podejścia kazein jest doskonalenie
metod zarzadzania organizacja i jakoscia przez:
_tworzenie kryteriów oceny i nagradzania
pracowników za efektywnosc i jakosc,
_dostosowywanie techniczne i organizacyjne
wszystkich elementów systemu organizacji do
wymogów jej efektywnosci,
_ulepszenia przebiegu procesów i skrócenie czasu
realizacji produktów,
_obni_enie kosztów działalnosci,
_poprawe jakości wytwarzanych produktów i obsługi
klientów.
Podejście kaizen opiera się na 10 zasadach:
1. Problemy stwarzają możliwości;
2. Pytaj 5 razy „dlaczego?” (poprzez zastosowanie
tzw. metody 5 why);
3. Bierz pomysły od wszystkich;
4. Myśl nad rozwiązaniami możliwymi do wdrożenia;
5. Odrzucaj ustalony stan rzeczy;
6. Wymówki, ze czegoś sie nie da zrobić sa zbędne;
7. Wybieraj proste rozwiązania - nie czekając na te
idealne;
8. Użyj sprytu zamiast pieniędzy;
9. Pomyłki koryguj na bieżąco;
10.Ulepszenie nie ma końca.