8. PIERWSZE OŚRODKI WŁADZY LOKALNEJ 1918-1919 (to jest jakieś uzupełnienie, choć w wersji ogólnej już jest to pytanie. Robert przesłał to dziś na wyborową)
Rada Narodowa Księstwa Cieszyńskiego
powstała 19.X .1918 w Cieszynie
przewodniczący: Józef Londzin
cel: przejęcie władzy w ks. Cieszyńskim po rozpadzie Austro-Węgier
włączenie Śląska Cieszyńskiego do Polski
W nocy z 31 października na 1 listopada 1918 roku, żołnierze polscy dokonują bezkrwawego rozbrojenia żołnierzy austriackich oraz likwidacji austriackiej administracji w Cieszynie, tym samym przejmując władzę na terenie Śląska Cieszyńskiego.
RNKC zawarła z czeskim Národním Výborem pro Slezsko porozumienie, które dzieliło księstwo na strefy wpływów polskich i czeskich na zasadach etnicznych (większość Śląska Cieszyńskiego, z wyjątkiem rejonu Frydku i Polskiej Ostrawy w strefie polskiej). Podział ten nie został jednak zaakceptowany przez rząd czechosłowacki po proklamowaniu przez ten kraj niepodległości.
28 VIII. 1920 rozwiązanie RNKC
Polska Komisja Likwidacyjna w Krakowie
powstała 28.X .1918
przewodniczący: I. Daszyński, W. Witos, B. Roja (wojsko)
organ o szerokich kompetencjach ustawodawczych i wykonawczych.
Przekształciła się w rząd dzielnicowy i zaczęła organizować administrację
Rzeczpospolita Zakopiańska
powstała 13.X .1918
przewodniczący: Stefan Żeromski
30 października Zakopane oficjalnie ogłosiło niepodległość. Polscy oficerowie i żołnierze rozbroili żołnierzy obcych narodowości, przejęli skład broni i stację telefoniczną i oddali się do dyspozycji Organizacji Narodowej.
1 listopada zarząd Organizacji Narodowej przekształcił się w Radę Narodową (organ kierowniczy niepodległej, polskiej Rzeczypospolitej Zakopiańskiej). Rada złożyła przyrzeczenie wierności Polsce i objęła w jej imieniu władzę w Zakopanem.
16 listopada 1918, wobec objęcia zarządu Galicji przez Polską Komisję Likwidacyjną, Rada Narodowa w Zakopanem rozwiązała się.
Tymczasowy Rząd Ludowy Republiki Polskiej
Powstał: 6/7. XI. 1918 w Lublinie
Przewodniczący: I. Daszyński
W swoim manifeście rząd ten pretendował do miana ogólnopolskiego, nie dzielnicowego, a z programu politycznego wymieniał: postulat rozwiązania Rady Regencyjnej, zapowiadał zwołanie sejmu wybranego w demokratycznych wyborach, równouprawnienie obywateli, wolności: druku, słowa, sumienia, prawo do strajku, ustalał 8-godzinny dzień pracy. Zapowiadał utworzenie armii oraz szeroki program reform, w tym nacjonalizację przemysłu, a także reformy rolne oraz stworzenie ram ochrony socjalnej pracowników.
Naczelna Rada Ludowa w Poznaniu
W dniu podpisania rozejmu przez Niemcy, 11 listopada 1918 Komitet ujawnił się zmieniając nazwę na Radę Ludową, a dzień później wyłonił Tymczasowy Komisariat w skład którego weszli: ks. Stanisław Adamski, Wojciech Korfanty i Adam Poszwiński. 14 listopada ponownie zmieniono nazwę, na Naczelną Radę Ludową. Sejm Dzielnicowy, który obradował w Poznaniu, 5 grudnia uznał NRL za legalną władze państwową, zaś 6 grudnia NRL wyłonił Komisariat
Początkowo NRL popierała pokojowe przejęcie ziem zaboru pruskiego przez odradzające się państwo polskie, jednak wybuch powstania wielkopolskiego wymusił zmianę stanowiska i przejęcie kontroli cywilnej i wojskowej nad wyzwolonymi ziemiami. Po zakończeniu powstania uzgodniono stopniowe włączanie Wielkopolski w ramy odrodzonego państwa. W tym celu, zgodnie z ustawą Sejmu Ustawodawczego powołano Ministerstwo Byłej Dzielnicy Pruskiej, na czele którego staje Władysław Seyda.
19 sierpnia NRL uległa samorozwiązaniu.
Republika Tarnobrzeska
głównym postulatem tych władz było przekazanie ziemi chłopom.
Republika Tarnobrzeska została spacyfikowana przez wojsko na początku 1919 roku.
Rady Delegatów Robotniczych
Polsko -Ukraińska Komisja Rządząca w Przemyślu
( istniały także ośrodki takie jak KOMITET NARODOWY POLSKI w Paryżu I RADA REGENCYJNA w Warszawie, ale ich chyba się nie zalicza do lokalnych ośrodków władzy [tak mi wydaje] )