Witold Zdanowicz

WIL semestr III

Grupa 5

Praca pisemna z przedmiotu Inżynieria Transportu Lądowego.

Temat:

Transport to celowe przemieszczanie osób i towarów. Cechuje go to, że dokonuje się na określonej trasie, w określonym czasie, z określoną jakością i za określoną cenę.

Do środków technicznych transportu zalicza się: drogę, pojazd, trakcję (siłę służącą do pokonywania oporów) oraz system sterowania. Na przestrzeni wieków wykształciły się dwa typy dróg lądowych dla transportu: drogi kołowe i drogi szynowe. W dalszej części pracy zajmę się jedynie drogami szynowymi.

Można powiedzieć że w transporcie szynowym to droga steruje pojazdem. Istnieje tylko jeden stopień swobody ruchu, co czyni ten rodzaj transportu znacznie mniej kolizyjnym niż drogowy. Z drugiej jednak strony składy mają olbrzymie masy i poruszają się z wielkimi prędkościami. Sprawia to , iż zapewnienie bezpieczeństwa ruchu staje się sprawą nadrzędną. Wiąże się to z zastosowaniem wielu systemów sterujących ruchem pociągów. Przykładem może być podzielenie linii kolejowej na odcinki jednostkowe. W danej chwili w obrębie jednego odcinka może znajdować się tylko jeden pociąg. Pociąg chcący wjechać na odcinek musi odczekać aż pociąg poprzedni go opuści. Sygnalizowane jest to za pomocą semaforów, a sterowanie ruchem może odbywać się za pośrednictwem sieci komputerowej nawet z jednego miejsca.

Transport kolejowy stawia wiele wymagań przed inżynierami, gdyż do jego poprawnego działania konieczne jest zapewnienie odpowiedniej infrastruktury i systemów. Konieczne jest powstanie drogi kolejowej, układów torowych dla czynności ruchu, układów torowych dla czynności handlowych, punktów handlowych (dla przewozu osób i towarów), systemu zasilania trakcyjnego, systemu sterowania ruchem, systemu diagnostyki drogi oraz systemu napraw.

Do teoretycznych zalet transportu szynowego zaliczyć można: bezpieczeństwo, szybkość, terminowość, regularność, wygodę oraz niską cenę. W rzeczywistości bardzo wiele zależy od środków jakimi się dysponuje, a także od sposobu zarządzania firmą przewozową.

Wadami tego rodzaju transportu są: mała dostępność, konieczność budowy punktów handlowych, konieczność sterowania ruchem, podatność szyn na deformację, brak podatności konstrukcji na zmiany warunków eksploatacji.

W Polsce istnieją cztery kategorie podziału linii kolejowych:

		[km/h]	[km/h]
Magistrale	25 ≤ T	120 < Vmax ≤200	80< Vtow ≤ 120
Pierwszorzędna	10 ≤ T < 25	80 < Vmax ≤ 120	60 ≤ Vtow < 80
Drugorzędna	3 ≤ T < 10	60 < Vmax ≤ 80	50 ≤ Vtow < 60
Znacz. miejscowego	T < 3	Vmax ≤ 60	Vtow <50

Charakterystyki prędkości linii dokonuje się na podstawie badań.

V eksploatacyjna ≤ V dopuszczalna (prędkość)

q eksploatacyjne ≤ q dopuszczalne (nacisk osi)

N ≤ N dopuszczalne (natężenie ruchu)

S eksploatacyjna ≤ S dopuszczalna (skrajnia)

Jeżeli któraś z powyższych nierówności nie jest spełniona to w zależności od opłacalności danego przedsięwzięcia podejmuje się decyzję o naprawie lub zamknięciu danego odcinka.

Zasady organizacji przewozów pasażerskich.

Powstanie sieci przewozów pasażerskich wiąże się z dostosowaniem oferty do zapotrzebowania w danym rejonie. Pod względem funkcji wyróżnia się cztery rodzaje przewozów:

- przewozy aglomeracyjne- (tramwaj, metro, SKM) umożliwiają ruch w obrębie aglomeracji.

- przewozy regionalne - zapewniają dojazd z miast powiatowych do województwa.

- przewozy krajowe - nałożenie różnych rodzajów ruchu.

• przewozy międzynarodowe - łączą miasta z zagranicą i obsługują ruch przygraniczny.

O jakości oferty przewozowej decyduje:

-dostępność do stacji i przystanków

-dostosowanie ruchu do godzin rozpoczynania pracy, szkoły itp.

-skomunikowanie ruchu autobusów z ruchem kolei

-skomunikowanie z innymi pociągami na stacjach węzłowych

W Europie zachodniej podejmuje się wiele działań mających na celu zachęcenie ludzi do korzystania z transportu szynowego. Przykładem może być tworzenie dużych parkingów przy stacjach kolejowych. Umożliwia to dojazd samochodem do stacji oraz pokonanie dalszej części trasy pociągiem. W drodze powrotnej, wysiadając na stacji, ludzie przesiadają się do bezpiecznie pozostawionych samochodów i dojeżdżają nimi pod domy.

W Polsce istnieją dosyć korzystne warunki do rozwoju kolei. Decyduje o tym przeważający krajobraz nizinny (duże różnice wysokości powodują wzrost kosztów transportu). Polska jest krajem tranzytowym, przez który następuje przepływ towarów w kierunku wschód-zachód.

Ruch towarowy

Różnorodność transportowanych towarów wymusza zastosowanie bardzo zróżnicowanego taboru. Towary różnią się pod względem gabarytów, trwałości a także odporności mechanicznej. Różne są również wielkości transportu a także co się z tym wiąże długość składów i rozmiar taboru.

Przewozy towarowe dzieli się na :

-sztukowe

-całowagonowe

-całopociągowe

W celu ułatwienia transportu i przeładunku, wiele towarów przewozi się w kontenerach o znormalizowanych wymiarach. Towary transportowane bezpośrednio od nadawcy do odbiorcy przeładowuje się w terminalach.

Coraz częściej stosuje się tzw. przewozy kombinowane. Jest to połączenie dwóch systemów transportu. Nie wymaga przeładunku towaru z samochodu ciężarowego na pociąg i umożliwia załadunek całego samochodu lub tylko jego naczepy na platformę kolejową.

W infrastrukturze transportu towarowego wyróżnia się następujące elementy:

Ładownia - tor posiadający ogólnodostępny plac ładunkowy

Bocznica - tor doprowadzony do określonego nadawcy

Terminal- układ torowy do jednolitych jednostek ładunkowych

Stacja kolejowa - rozbudowany układ torowy posiadający urządzenia handlowe i umożliwiający spełnienie czynności ruchowych .

Stacje dzieli się na małe, średnie i duże.

Stacja mała posiada jedynie budynek stacyjny, peron i dwa lub trzy tory.

Stacja średnia ma pewną specjalizację torów, dostosowaną do obsługi różnych rodzajów pociągów.

Stacja duża posiada oddzielne stanowiska dla pociągów towarowych przyjeżdżających i odjeżdżających, a także osobny sektor obsługujący ruch pasażerski.

Pierwsza linia kolejowa użytku publicznego powstała w Anglii w 1825 roku i miała 16 km długości. Po drugiej wojnie światowej nastąpił kryzys kolei, gdyż powszechnie propagowano środki transportu indywidualnego. Ponowne zainteresowanie koleją miało miejsce w latach 60-tych.

Za kierunek rozwoju transportu kolejowego należy uważać powstanie sieci szybkiej kolei umożliwiającej przewóz osób na duże odległości w bardzo krótkim czasie. Jako przykład do naśladowania można przytoczyć Hiszpanię i Japonię, gdzie ta gałąź transportu rozwija się bardzo prężnie ( pociągi mogą osiągać prędkości do 350 km/h), a także Francję i pociąg TGV na trasie Paryż - Lion.

Na dzień dzisiejszy transport kolejowy w Polsce jest w ogromnym kryzysie finansowym i trudno mówić o prężnym rozwoju tej gałęzi. Pozostaje jedynie mieć nadzieję że wejście do Unii Europejskiej wymusi lub wspomoże podjęcie odpowiednich działań mających na celu dostosowanie do standardów europejskich.

---