RZS- reumatoidalne zapalenie stawów

Przewlekła układowa choroba tkanki łącznej o podłożu imunnologicznym, charakteryzująca się nieswoistym zapaleniem symetrycznym stanó, występowaniem zmian pozastawowych i powikłań układowych prowadzącą do niepełnosprawności, inwalidztwa i przedwczesnej śmierci.

Epidemiologia:

0,3-1,5 % populacji

K>M

Szczyt zachorowalności 4-5 dekada.

Obraz kliniczny:

*Ból i obrzęk symetrycznych stawów rąk i stóp, rzadziej dużych stawów np. kolanowych lub barkowych.

*Sztywność poranna > 1k

*Stan podgorączkowy- 37-38 C

*Ból mięśni

zmęczenie niewspómierne do dolegliwości

brak łąknienia

niewielka utrata masy ciała

U 55-65% chorych rozwija się choroba w ciągu kilku tygodni , u 10-15% obserwuje się ostry pczatek choroby.

Objawy stawowe:

-symetryczne zapalenie stawów ( typowo 1 stawami sa stawy miedzypaliczkowe bliższe dalsze nie są zajęte) śródręczno paliczkowe oraz śródstopno paliczkowe stawy kg zwłaszcza stawy nadgarstkowe są znacznie częściej zajęte niż stawy kkd.

Ręce:

• bolesność stawu podczas wysiłku,

• obrzęk stawu i tkanki okołostawowej,

• wysięk w stawie oraz niewielki wzrost ocieplenia,

• guzki reumatoidalne nad stawami

• ulnaryzacja

• palce w butonierce (rozszerzenie III i IV palca)

• palec o typie łabędziej szyji

• podwichniecia i zwichnięcia w stawach

• ankyloza

• zanik mięśni glistowatych międzykostnych zanik kłębu i kłębika

• rumień dłoniowy

• zespół kanału nadgarstka

Zmiany pozasadowe:

- guzki reumatoidalne- głównie przedramiona

• zmiany w ukł krążenia

• zmiany w płucach

• zmiany w narządach wzroku (suche złuszczające zapalenie rogówki i spojówek, zapalenie twardówki i nadtwardówki)

• zmiany w nerkach (śródmiąższowe zapalenie nerek, odmiedniczkowe zapalenie nerek, amylaidoza)

• zapalenie małych i średnich naczyń,

• zmiany w ukł nerwowym ( zespół ciśnień nadgarstka, polineuropatia, mononeuritis, ucisk korzeni nn rdzeniowych)

• powiększenie węzłów chłonnych

• powiększenie śledziony

Czynniki które pogarszają rokowanie:

• młody wiek

• wysokie miano RF lub wzrostu OB.

• Obrzęk stawów

• Obecność zmian poza stawowych

• Co 4 chory wymaga wszczepienia endoprotezy dużego stawu, po 5 latach choroby zdolność do pracy traci 50 % chorych, po 10 latach 100% chorych.

• Chorzy żyją 7 lat krócej w porównaniu do populacjii ogólnej ( RZS przyspiesza rozwój miażdzycy)

Przebieg:

U ok. 70% przebieg pstępujący z okresami zaostrzeń i względnych remisji, lecz stale postępującą destrukcją stawów.

U ok. 10%remisje są długotrwałe nawet kilkuletnie.

U ok. 15% przebieg jest łagodny, z umiarkowaną aktywnością choroby, zajęcie kilku stawów i postępującą destrukcją.

---