POZYTYWIZM(1863-1890)-okres literacki zapoczątkowany w okresie
powstania styczniowego.Pozytywiści wysuwali na pierwszy plan postulat
społeczny,hasła pracy u podstaw i pracy organicznej,zachowując
krytycyzm wobec romantyzmu.Okres sprzyjał rozwojowi:a)komedii
obyczajowej(M.Bołucki) b)powieści realistycznej,wolnej od tendencji
(„Nad Niemnem”) c)rozkwit publicystyki(Przegląd Tygodniowy)
POZYTWISTA-każdy kto w swoich twierdzeniach opiera się na
dowodach,które da się sprawdzić,kto nie wyraża się bezwzględnie o
rzeczach wątpliwych ZABÓR ROSYJSKI(rusyfikacja)-1863-uwłaszczenie
chłopów 1864-władze carskie nadają chłopom ziemię.Powstaje nowa
klasa-robotnicza.Proletariat-(1882)Ludwik Waryński.Królestwo Polskie
zostaje nazwane krajem przywiślańskim.Szlachtainteligencja pracująca.
Emancypacja kobiet-kobiety zaczynają brać udział w życiu publicznym,
uczą się j.obcych,gry na fortepianie.Kapitaliści-nowa burżuazja.
ZABÓR PRUSKI(germanizacja)-1871-zjadnoczenie Niemiec.
Kanclerzem Rzeszy zostaje Otto Bismark.1885-rugi pruskie-przymusowe
wysiedlenie Polaków z ziemi Prus.1886-Komisja Kolonizacyjna-
przymusowe sprzedawanie ziem Niemcom przez Polaków.WLKP-rozwja się
przemysł spożywczy,Śląsk-górnictwo.ZABÓR AUSTRYJACKI-łagodny
zabór,najmniej uprzemysłowiony,80% społeczeństwa to analfabeci,można
było mówić popolsku UTYLITARYZM-PRAGMATYZM(użyteczny)-
pogląd etyczny wg.którego najwyższym dobrem jest pożyteczność dla
społeczeństwa(John Mill) EMPIRYZM-DOŚWIADCZENIE-zdobywanie
wiedzy przez doświadczenie SCJENTYZM(wiedza to potęga)-pogląd
związany z empiryzmem,materializmem wg.któergo prawdziwą wiedzę w
rzeczywistości można uzyskać tylko przez poznanie nauk
EWOLUCJONIZM-ROZWÓJ-to kierunek,który głosi powolną zmienność
życia DARWINIZM-teoria ewolucji organizmów wg.Darwina(wyjaśnia
powstanie gatunków) ORGANICYZM-społeczeństwo jest częścią przyrody
i zbudowane jest jak organizm(współpraca) AGNOSTYCYZM-jest to
sceptyczny kierunek,który zakłada,że nie można poznać rzeczywistości do
końca.PRACA U PODSTAW-hasło programowe pozytywizmu,postulat
do prowadzenia pracy oświatowo-kulturalnej,miała przyczynić się do
poprawy położenia poziomu oswiaty w warstwach niższych
PRACA ORGANICZNA-praca nad podniesieniem poziomu gosp.,rozwoju
przemysłu,handlu.Dotyczyło idei społeczeństwa-organizmu,którego wszystkie
elementy decydują o powodzeni całości.REALIZM-prądw literaturze i sztuce
cechujący się odzwierciedleniem rzeczywistości w utworach,Powieść
realistyczna:przesterzegane są w niej reguły realistyczne świata,ukazywanego
przez wszechwiedzącego narratora,bohaterowie postępują zgodnie ze
społeczną i polityczną motywacją zachowań.TENDENCYJNY
-typowy,przeciętny.Cechy powieści tendencyjnej:a)bohaterowie są typowi,
przeciętni,podzieleni na dobrych i złych b)na końcu jest apel autora
c)autor podporządkowuje tezie cały świat przedstawiony.NATURALIZM-prąd
literacki rozwijający się w 2poł.XIXw;nawiązywał do teorii Darwina,pisarze
związani z naturalizmem podkreślali poznawczy,naukowy charakter literatury
,której zadaniem powinno być obiektywne odzwierciedlenie świata.
Adam Asnyk w wierszu”Daremne żale”przedstawia pogląd pozytywistów.
porównuje on romantyków i pozytywistów.Uświadamia on że nikt nie może
zmienić naturalnegobiegu.Romantycy powinni podjąć decyzję czy są wstanie
pogodzić się z rzeczywistością pozytywistów.Asnyk przedstawia nowy świat
pozytywistów.Uważa że należy żyć rzeczywistością a nie zajmować się
przeszłością ZAŁOŻENIA POZYTYWISTÓW:a)praca u podstaw
b)emancypacja kobiet c)lojalizm wobec zaborcy d)bogacenie się e)asymilacja
żydów f)dążenie do harmonii interesów ogółu jednostki g)pozostawienie ideii
romantyzmu,które mówiły o nieszczęściach narodu h)bezgraniczne zaufanie do
nauk opartych na doświadczeniu i rozumie(scientyzm) i)ciężka spokojna i
wytrwała praca czyli praca ograniczona j)rozwój nauk użytecznych czyli
przyrodniczych i technicznych.