Pomoc dzieciom z SPD
Semantyczno- pragmatyczne zaburzenie mowy ( spektrum autyzmu)
1. Rozwój społeczny
a). Aby obniżyć poziom lęków i obaw należy zapewnić pewien stopień pewności (nieuchronności/ przewidywania) kolejnych zdarzeń, tego co ma nastąpić w danej sytuacji (przygotować dziecko do tego)
b). Przygotować inne dzieci w klasie , wytłumaczyć im ( odmienność dziecka z SPD)
c).Pozwolić uczyć się w małych grupach ,w małych klasach
d). Asystować przy jego współdziałaniu z innymi dziećmi. Nie pozwalać dziecku ,by kurczowo trzymało się ręki na placu zabaw lub by dominowało inne dziecko
e).Dać mu 'kodeks' wyraźnych zasad jak należy się zachowywać , ale nie należy być negatywnie pouczającym. Nie powinno się ciągle powtarzać "niemądry, niegrzeczny". Dzieci mogą nie rozumieć co robią źle
f). Jeśli dziecko nie chce bawić się na dworze, powierzyć mu czynności porządkowe, układanie, sortowanie (biblioteka)
g). Jeśli uderza kiedy jest niezadowolony/smutny należy to analizować, rozmawiać z nim . Dziecko wcale nie jest świadomie agresywne, może nie ma całkowitego zrozumienia/ współczucia ile sprawia (fizycznego bólu) uderzając. Zachowanie takie może być niebezpieczne dla innych dzieci
h). Pracować z nim i zachęcać do dzielenia się z innymi, ale najpierw zaspokoić jego potrzeby, później wytłumaczyć potrzeby innych dzieci i nalegać by dzielił się z nimi, uczynić czas posiłków rodzajem frajdy, zabawy. Należy go przy tym czasami pilnować.
2. Mowa/Język
a). Zapewnić mu kontakt z odpowiednim partnerem
b). Nie poganiać w rozmowach, dać dużo czasu na odpowiedź.
c). Przyjąć do zrozumienia sygnały dziecka, nawet jeśli są one niepoprawnie powiedziane i nawet jeśli nie będzie tak jak on chce
d). Starać się uczyć dziecko najbardziej właściwych strategii
e). Organizacja klasy I -bieg zajęć powinien być na normalnym poziomie ,ale ograniczyć poziom hałasu do minimum
f). Upewnić się, że dziecko wie co ma zrobić teraz i co ma zrobić później
g). By dziecko mogło wykonywać instrukcje adresowane do całej klasy należy wypowiedzieć jego imię
h). Rodzice powinni być obecni w szkole raz w tygodniu
i). Mówić powoli prostymi zdaniami i nie zarzucać go pytaniami. Kiedy dziecko pyta, upewnij się, że odpowiadasz rozumiejąc jego intencje, a nie na wypowiedziane słowa w pytaniu ,gdyż w ten sposób można rozwinąć u niego tendencje do powtarzania pytań.
j). Jeśli nauczyciel chce by dziecko zaniosło wiadomość do domu , dać mu to na kartce
k). Używać gestów lub przedmiotów kiedy przedstawia się dziecku nowe tematy. Zawsze należy mieć na uwadze aspekt dzielenia się. Jest to istotny element w nauce by wiedza była wszechstronna, ogólna, a nie koncentrowała się na kilku tematach.
l).Nauczyciele powinni informować rodziców o tematach zajęć, by oni mogli dołączyć się do praktycznych ćwiczeń
m). Prowadzenie pamiętnika domowego lub szkolnego pomaga w ćwiczeniu pisowni i prowadzeniu rozmów
n).Jeśli mowa dziecka wydaje ci się bez sensu nie odczytuj tego dosłownie. Staraj się domyślić co ono miało na myśli (jego intencje)
o).Starać się zrozumieć co dziecko ma na myśli powtarzając zasłyszane u dorosłych zwroty. Np. "Myślę, że robi się już bardzo późno" może oznaczać: "Adam się martwi, Adam nie rozumie". Być może tego typu komentarze ,jeśli pasują do tego co dziecko myśli, pomogą mu w użyciu właściwych słów, następnym razem ograniczy to nieprzyjemne dopytywanie się.
p). Jeśli dziecko jest uwikłane w kłótnie z drugim dzieckiem, pomocnicze może okazać się to co drugie dziecko myśli np. "Adam chce ten długopis" . "Dawid mówi że to jest jego długopis"
q).Ponieważ dzieci z SPD są nieustępliwe w swych zamiarach, sugerujemy by najpierw postawić się ma ich miejscu z ich myślami. Jeśli powie się najpierw co one myślą, dzieci z SPD mogą łatwiej wysłuchać tego ,co im powie się później. Wtedy przestawiasz się na to co ty chcesz powiedzieć. Unikać rozwiązywania sytuacji zaczynając od pytania :"Co się tu dzieje, Piotrek?" co jest wyrazem twoich odczuć ,ale nie zgadza się z tym co dziecko myśli. Łączenie twoich słów z tym co dziecko myśli nazywa się 'mapping' ( mapowanie?) co pomaga dziecku w uzupełnianiu swojego słownictwa o nowe pożyteczne słowa z ich maksymalnym/pełnym znaczeniem. Jeśli słowa mają swoje znaczenia- będą używane częściej i z urozmaiceniem.
r). Świadome częste używanie nowych słów ,z którym dziecko ma trudności. Należy zwrócić uwagę na naukę antonimów (on/ona , położyć/ wziąć, na piętrze /na dole)
s). Uczyć 2 -3 nowych wyrazów w tygodniu , rodzice powinni powtarzać je z dzieckiem w domu. Wybierać słowa z edukacyjnych dziedzin tak np. kosmos, czas, ludzkie doznania i uczucia
t). Unikać sarkazmu, żartów w swoich wypowiedziach. Wytłumaczyć dokładnie żart jeśli go użyłeś.
u).Być ostrożnym kiedy się mówi, że "X .... jest nie dobre dla ciebie"( bo dziecko jest za małe), dziecko może już nigdy tego nie zjeść.
v).Jeśli mowa jest o wydarzeniach, wiadomościach, zachęcić dziecko do używania wizualnych pomocy by pomóc mu mówić o czasie, przestrzeni - " tam i wtedy".
Umiejętności zabawy
a). Zachęcać do zabaw przy wykorzystaniu zmysłów.
b). Starać się urozmaicić zabawy dziecka, ograniczać schematyczność i powtarzanie
c). Pomagać dziecku w zabawach z innymi ,na placu zabaw
d). Zachęcać i pomagać w zabawach symulacyjnych ,gdzie odgrywa się wymyślone role.
e). Wspomagać w twórczym rysowaniu i budowaniu - powinno to być oparte na realnych sytuacjach życiowych
f). Prowadzić grupowe zabawy np. opowiadanie bajki, rymowanek połączonych z czynnościami tak by zdobyć jego zainteresowanie
g). Zachęcać do zabaw gdzie wymagana jest zmiana kolejności udziału, ale gra powinna koncentrować się wokół dziecka
h). Zachęcać do prostych gier z regułami np. w chowanego.
Pomoc w nauce
a). Nie dać się oszukać przez jego umiejętności do zapamiętywania, upewnić się, że dziecko zrozumiało ćwiczenie
b). Wykorzystać umiejętności wizualne dziecka i chęć uporządkowania by rozwinąć u niego rozumienie
c).Spędzać dodatkowy czas w nauce na pisanie kolejności liter w słowach
d). Pomagać w pisaniu zdać w oparciu o to, co dziecko zrobiło w domu, w szkole - używać pomocy np. spisanej listy dziennych czynności itp.
e). Jeśli dziecko ma jakieś obsesyjne zainteresowanie, nie ignorować ich, bo mogą się one okazać pomocne w nauce i zdobyciu użytecznej wiedzy
f). Ortografia - nauczać bez pośpiechu i systematycznie
g). Czytanie jest pomocne w nauce rozumowania, najpierw przeczytać opowiadanie, porozmawiać z dzieckiem o tym opowiadaniu, a później zadawać pytania, które wymagają wnioskowania lub przewidywania, ale pamiętać należy żeby czasami podpowiedzieć. Na koniec poprosić dziecko by samo przeczytało opowiadanie.
h). Pozwolić mu na czytanie książek ,które wykraczają poza jego poziom, jeśli dziecko ma hiperleksję i czuje się na równi z innymi dziećmi w klasie. Jeśli czytanie sprawia dziecku duże trudności, zrobić mu jego własne książki do czytania z obrazkami, ze zdjęciami jego i rodziny
i).Wykluczyć go z zajęć, które mogą okazać się zbyt zawiłe np. Religia, Wydarzenia Historyczne. Zajęcia z Historii mogą okazać się bez sensu np. temat Rzym -Rzymianie będzie trudny do zrozumienia szczególnie jeśli dziecko nie ma jasnego zrozumienia czasu i nie rozumie np. powiedzenia 'w ostatnim tygodniu'.
Matematyka
a). Pomagać w zrozumieniu zadać matematycznych np. "Jeśli masz 2 cukierki i dostaniesz jeszcze 2" I przetłumaczyć to na symbole 2+2 ( upewnić się, że dziecko rozumie połączenie +)
b). Wytłumaczyć symbole + i inne. Jeśli sprawiają mu trudności pozwolić mu na używanie swoich symboli, ale starać się je zastąpić stopniowo (ciągle przypominanie i próby zastąpienia)
c). Systematyczna nauka odczytywania czasu i koncepcji czasu np.: plan zajęć w szkole. Do pomocy mieć podręczny zegarek z cyframi i uczyć czasu najpierw z jedną wskazówką ,a potem z drugą.
d). Nauczyć wartości pieniędzy (prawdziwych pieniędzy). Dawać mu kieszonkowe tak szybko jak tylko dorośnie do tego.
e). Upewnić się ze rozumie on różnicę w słowach takich jak: kilka/ wiele więcej / więcej niż każdy /wszystkie /oba, oboje, ile / liczyć, piętnaście / pięćdziesiąt
f). Jeśli dziecko ma kłopoty ze zrozumieniem systemu dziesiętnego być może wymaga specjalnej pomocy w zrozumieniu np. : jedenaście ( 1 dziesiątka I jeden), 23 ( 2 dziesiątki I 3)
g). Dziecko może wymagać dodatkowej pomocy w zrozumieniu pojęć takich jak : szacować i mierzyć
Pewność siebie
Znaleźć coś, co dziecko robi dużo lepiej niż reszta grupy. Jeśli dziecko ma zdolności artystyczne, komputerowe lub inne -zdobędzie uznanie i respekt u pozostałych dzieci.