GEOGRAFIA EKONOMICZNA. Agnieszka Wojewódzka-Wiewiórska.
D27/VI 59 340 76 agnieszka_wojewodzka@sggw.pl
Literatura
Kazimierz Kuciński: “Geografia, kompendium wiedzy w zarysie”, Wyd.Difin, Warszawa 2007
Stanisław Koseniuk: „Wprowadzenie do geografii politycznej i gospodarczej”, Wyd.AE we Wrocławiu, Wrocław 2006
Kazimierz Kuciński: „Geografia Ekonomiczna-zarys teoretyczny”, Wyd.SGH, Warszawa 2006
Ryszard Domański: „Geogr.Eko, ujęcie dynamiczne” PWN, Warszawa 2006
Mirosława Czerny: „Globalizacja, rozwój. Wybrane zagadnienia geogr, spol-gosp”, PWN, Warszawa 2005
Kazimierz Kuciński: „Geogr.Ekon”, Wyd. Walters Kluwer. Warszawa 2009
Wykład1 - Przedmiot badań i zakres geografii ekonomicznej
Początki geografii:
wiedza geogr zaczęła kształtować się już zarania ludzkości,
początkowo dyscyplina ta rozwijała się przez gromadzenie opisów różnych krajów i ludów dokazywanych przez starożytnych kupców i żeglarzy(podobno najstarsza - starożytni Rzymianie-opisy ekonomiczne jak pomoc)
intensywny rozwój geogr nastąpił w epoce wlk odkryć geogr (XV i XVI w.)
ERASTOTENES Z CYRENY(270-195pne)-twórca geogr jako samodzielnej naukowej dyscypliny.
ETYMOLOGIA:
Geo(ziemia) + grapho (opis) = opisanie ziemi
Geografia - nauka badająca przestrzenne zróżnicowanie powłoki ziemskiej (epigeosfery) pod wzgl przyr i społ-ekon oraz relacje między środowiskiem geogr a działalnością czł.
Twórcy starożytnej geografii:
Aleksander von Humbaldt(1769-1859). Przyrodnik, podróżnik, geograf (ojciec duchowny przyrody, twórca pojęcia `pomnik przyrody')
Karl Ritter(1779-1859). Niem geograf, krytycznie analizował różne źródła, wykorzystywał wnioski (twórca niem szkk geogr, przywiązywał uwagę do spraw regionalnych)
GEOGRAFIA
FIZYCZNA REGIONALNA SPOŁ-EKONOM HIST.
(bada przyr zróż epigeosfery) (bada regiony Ziemi) (bada przestrzenną strukt gosp)
-g.astronimiczna -g.Polski -g.zasobów przyr
-klimatologia -g.Europy -g.osadnictwa, zaludnienia
-meteorologia -g.Afryki -g.rolnictwa
-oceanografia -g.Rosji -g.Przemysłu
-hydrografia -g.Zakaukazia -g.handlu i usług
-glacjologia -g.M.Bałtyckiego -g.transportu
-geomorfologia -g.turystyki
-g.gleb -g.polityczna
Ewolucja zmian charakt w geogr ekonom jako nauki:
w przeszłości - podejście IDIOGRAFICZNE (opis rzeczywistości geo)
obecnie - podejście NOMOTEMATYCZNE (tworzenie teorii naukowych wyjaśniających
prawidłowości rządzące rzeczywistością geogr)
Geografia ekonomiczna:
1z3 dział geo
nauka bad zjaw i proc spo-ekon występ w przestrzeni geo
bada przestrzenne strukt społ-ekon i proc dkn się w tych strukt
DYSCYPLINY SZCZEGÓŁOWE
zasoby nat
osadnictwo
ludność
rel
przem
komunik
handel i usługi
turyst
polit
metodologia geo eko (nauka o narzędziach tech badaw)
Przedmiot badań geo eko:
uwarunkowania przestrzenne rozmieszczenia eko, osadnictw, prod, infrastr
mozliw i spos gosp korzyst środ geo
zależność zachowań między zjaw przyr i społ-gosp, ich geneza i przyczyny
uwarunkowania i oceny skutków powiązań gospodarki ze ŚG oraz trendy przyszłościowe
Interdyscyplinarny charakt geo eko:
wielodyscyplinowe badanie przestrzennych asp zajw gosp i społ
szerokie korzyst z dorobku innych dyscyp naukowych bez kt nie można byloby poznać i wyjaśnić badanej rzeczywistości społ-gosp
Dyscypliny pokrewne, np.:
ekol roślin
BIOGEOGRAFIA
ekol zwierząt
geogr fizyczna
geomorfologia hydrografia
geologia hydrogeologia hydrologia
Funkcje geo eko:
1.poznawcze - wynika z analizowanych rzeczywist geo i wyciągania stąd wniosków co do przebiegy procesów społ-gosp w przestrzeni
-badania empiryczne - teren wnioski modele teoretyczne poznanie zagosp ziemi,
rozszerzenie wiedzy
2.praktyczna (aplikacyjna) - geo eko spełnia praktyczną rolę w zarządz
-f.diagnostyczna(formułowanie pewnej diagnozy, stan faktyczny)
-f.prognostyczna(przwidywanie przyszłych zjawisk)
-f.planistyczne(decyzyjna)
-f.kulturalne
-f.wychowawcze
Praktyczne zastosowanie geo eko:
- geo eko była i jest nauką o nastawieniu praktycznym
- wyniki badań podst geo eko znajduje zastosowanie w wielu dziedzinach m.in. w ochronie środ, gosp przestrzennej i planowaniu przestrzennym
Przykłady praktycznego zastos geo eko:
analizy(diagnozy) istniej stanu środ oraz gosp przestrz
analiza użytk przestrz
bonitacja środ (dla celów rol, przem, osad, turyst)
wybór lokalizacji dział gosp (prod i usł)
wybór Jednostki Terytorialnej (JT) (miast, gmin, reg) mających dogodne warunki rozwoju
proponowanie nowych kierunków rozwoju gosp i przestrz JT
racjonalizacja powiązań przestrz (np. kom) między JT
opracowywanie przewodników i map turyst
Kierunki rozwoju geo eko:
1.regionalny-bada i opisuje zjaw i procesy społ-eko zachodzące na poszczególnych kontynentach w krajach regionach miastach wsiach
2.ekologiczny-analizuje całokształt relacji miedzy miedzy środ przyr a społ
3.przestrzenny-zajmuje się szukaniem uniwers prawidłowości przebiegu zjaw gosp i społ w przestrz
Współczesne problemy badawcze geo eko:
wyczerpywalność zasobów nat
eksplozja demogr i jej konsekw
prod żyw naświecie, problem nadwyżek i niedobór żyw
konsekw urbanizacji i uprzemysł
degradacja środ czł (antropopresja)