FINANSE PRZEDSIĘBIORSTW 23.11

Ocena opłacalności projektów inwestycyjnych

Definicja inwestycji: „Bieżące wyrzeczenie się konsumpcji w celu osiągnięcia przyszłych korzyści.'

„Zespół decyzji dotyczących znacznych kwot kapitałowych o długoterminowych skutkach i tylko w niewielkim stopniu odwracalnych.” G. Altogge

„Aktywa utrzymywane w celu osiągnięcia korzyści ekonomicznych z przyrostu wartości aktywów, uzyskania z nich przychodów w formie odsetek, dywidend lub innych pożytków w tym również z transakcji handlowej; nieruchomości, wart. Niematerialne i prawne, aktywa finansowe”

Najważniejsze cechy inwestycji:

PRZEDSIĘWZIĘCIE :

-nakłady na majątek

- oczekiwane przyszłe korzyści

- rozciągnięte w czasie

- nie zawsze odwracalne

-obarczone ryzykiem

Kryterium	Klasyfikacja
Wg horyzontu czasowego	Dł- term Kr-term
Wg miejsca	Krajowe Zagraniczne
Podmiotu	Prywatne Samorządowe Państwowe
Formy	Bezpośrednie Portfelowe
Przedmiotu	Rzeczowe, Finanansowe, Niematerialne
Charakter	Odtworzeniowe, Modernizacyjne Rozwojowe

Etapy oceny projektu inwestycyjnego:

- szacowanie nakładów

- Szacowanie wydatków i wpływów, ustalenie przepływów netto w czasie

- ocena ryzyka

- obliczanie miar opłacalności inwestycji i ich interpretacja

- analizy dodatkowe, np. analiza wrażliwości

Zasada ignorowania kosztów poniesionych

SUNK COSTS- koszty „utopione”, to nakłady związane z inwestycją, poniesione wcześniej, przed momentem rozpoczęcia analiz, których nie jesteśmy w stanie odzyskać (np. wydatki na badania marketingowe, szkolenia)

KANIBALIZM PRODUKTÓW (przychody)- Należy pamiętać, że wprowadzenie na rynek nowych produktów może odebrać dotychczasowych klientów obecnym produktom.

ZASADA ODRĘBNOŚCI (przepływy różnicowe)- Analizujemy tylko te przepływy, które są związane z naszą inwestycją. W przypadku gdy prowadzimy już działalność, musimy najpierw obliczyć przepływy dla wariantu obecna działalność + inwestycja, następnie dla wariantu obecna działalność bez inwestycji i obliczyć przepływy różnicowe (wariant1 - wariant2).

METODY OPŁACALNOŚCI INWWESTYCJI

Metody proste/statyczne	Metody dyskontowe/dynamiczne	Metody zmodyfikowane
Prosty okres zwrotu	Zdyskontowany okres zwrotu	XXX
Księgowa stopa zwrotu (ARR)	Wew stopa zwrotu (IRR)	Zmodyfikowana wew. stopa zwrotu (MIRR)
XXX	Wartość bieżąca netto (NPV)	Zmodyfikowana wartość bieżąca netto (MNPV)
Wsk. Rentowności (ROI)	Wskaźnik rentowności (PI)	XXX
Zalety: proste w obliczeniu Wady: nie uwzględniają wart. Pieniądza w czasie ; (ARR) bazuje na wielkościach księgowych	Zalety: uwzględniają wartość pieniądza w czasie Wady: złożone w obliczeniach; zakładają stopę reinwestycji równą stopie dyskontowej	Zalety: uwzględniają wart. pieniądza w czasie; zakładają inną stopę reinwestycji Wady: złożone w obliczeniach

1. Prosty okres zwrotu

Wskaźnik, który mówi nam po ilu latach dodatnie przepływy z projektu pokryją nakłady inwestycyjne, bez uwzględnienia zmian wartości pieniądza w czasie.

2. Zdyskontowany okres zwrotu

Wskaźnik, który mówi nam po ilu latach dodatnie przepływy z projektu pokryją nakłady inwestycyjne, uwzględniając zmiany wartości pieniądza w czasie.

Analizując projekty inwestycyjne o następujących przepływach netto:

Rok	Projekt 1		Projekt 2	Projekt 3
0	-100		-100	-100
1	30		50	30
2	50		30	30
3	20		10	40
4		15	40		30

Obliczmy prosty okres zwrotu nakładów…….

Wniosek: Wszystkie projekty przyniosą zwrot nakładów w analizowanym okresie. Projekty 1 i 3 są korzystniejsze, ponieważ zwrot nakładów następuje szybciej niż w przypadku projektu 2.

Obliczamy zdyskontowany okres zwrotu nakładów….. (stopa dyskontowa = 10%)

Wniosek: Nakłady najszybciej zwrócą się w projekcie 3, następnie w projekcie 2. Projekt 1 nie zwróci się w analizowanym okresie.

Podsumowanie:

Metoda	P1	P2	P3
POZ	1	2	1
ZOZ	Nie nadaje się	2	1

Zdyskontowany okres zwrotu uwzględnia wartość pieniądza w czasie i z tego względu na pewno jest lepszą miarą oceny opłacalności inwestycji.

Miara ta nie może być podstawą wyboru inwestycji, gdyż może dyskryminować projekty, które generują wyższą wartość dodaną, na korzyść projektów, które szybciej generują zwrot nakładów inwestycyjnych.

3. Księgowa stopa zwrotu ARR

ARR= suma zysków netto/średnia wartość inwestycji

Średnia wartość inwestycji= (wartość początkowa + Wartość końcowa)/2

Miara ta nie uwzględnia wartości pieniądza w czasie, bazuje na zysku księgowym a nie na realnych przepływach pieniężnych, uśrednia wartość inwestycji, dlatego stanowi raczej ciekawostkę niż dobre narzędzie podejmowania decyzji.

4. Stopa zwrotu z inwestycji ROI (Return on investment)

ROI= zysk netto(lub inna forma wyrażenia korzyści, np. zysk operacyjny, dywidenda+wzrost wartości rynkowej akcji itp.)/nakłady inwestycyjne

Mówi nam ile korzyści wygenerowała każda zainwestowana złotówka. Powinna przyjmować wartości dodatnie. Często bywa podawana w % (wtedy wartość ROI*100%). Miara ta nie uwzględnia wartości pieniądza w czasie, ale przy krótkoterminowych operacjach jest dobra i prosta w obliczeniu.

5. Wartość bieżąca netto NPV (Net present value)

PV= CF₀ + CF₁/(1+r) + CF₂/(1+r)² +…+ CF_n/(1+r)ⁿ

6. Wartość bieżąca netto- NPV

NPV różni się tylko tym, że zamiast (jakichś) przepływów pieniężnych CF wstawiamy przepływy finansowe netto NCF

NPV= NCF₀ + NCF₁/(1+r) + NCF₂/(1+r)² ….

NCF= wpływy - wydatki (w danym momencie w czasie)

Skąd bierzemy przepływy finansowe netto?

Z rachunku przepływów pieniężnych opracowanego dla inwestycji.

A z której pozycji rachunku?

Są 2 warianty:

-NPV w ujęciu standardowym (wartość „samego” projektu, bez uwzględnienia struktury finansowania)

-NPV w ujęciu właścicielskim (wartość projektu z uwzględnieniem struktury finansowania)

DZIAŁALNOŚĆ OPREACYJNA

+ w ujęciu standardowym

DZIAŁALNOŚĆ INWESTYCYJNA

+

DZIAŁALNOŚĆ DINANSOWA

=

PRZEPŁYWY PIENIĘŻNE NETTO w ujęciu właścicielskim

NPV może przyjmować wartości dodatnie lub ujemne. Im wyższa wartość NPV tym projekt jest dla danej firmy korzystniejszy.

NPV= + Projekt można realizować

NPV= - Projekt należy odrzucić

NPV= 0 Decyzja nie ma znaczenia

Wartość NPV jest wrażliwa na przyjętą do dyskonta stopę procentową.

Stopa dyskontowa jest uzależniona od:

-poziomu ryzyka

-oprocentowania inwestycji alternatywnych

-okresu trwania inwestycji, co przekłada się na ryzyko

Wewnętrzna stopa zwrotu IRR

Jest to taka stopa zwrotu przy której NPV danego projektu równe jest 0.

0=NCF₀ + NCF₁/(1+IRR) + NCF₂/(1+IRR)²…

---